Bài 15. Phong trào dân chủ 1936 - 1939

Tiết 23 – Bài 15
GV : Nguyễn Chí Thuận
Trường THPT Dĩ An – Bình Dương
I. Tình hình thế giới và trong nước
1. Tình hình thế giới
2. Tình hình trong nước
II. Phong trào dân chủ 1936 - 1939
1. Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương tháng 7 - 1936
2. Những phong trào đấu tranh tiêu biểu
a) Đấu tranh đòi các quyền tự do, dân sinh, dân chủ
b) Đấu tranh nghị trường
c) Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí
III. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
I. Tình hình thế giới và trong nước
Tình hình thế giới



CN phát xít xuất hiện và nắm chính quyền ở Đức, Ý, Nhật
Đại hội VII QTCS (7/1935) chủ trương thành lập MTND chống phát xít, chiến tranh.
Tháng 6. 1936 Mặt trận nhân dân Pháp lên cầm quyền thi hành chính sách tiến bộ ở thuộc địa.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Mặt trận nhân dân Pháp
Tình hình chính trị thế giới trong những năm 1935-1936 có những vấn đề gì nổi bật ?
I. Tình hình thế giới và trong nước
1. Tình hình thế giới
2. Tình hình trong nước
a. Kinh tế:
1936 – 1939 phục hồi và phát triển, vẫn lệ thuộc vào Pháp.
Nông nghiệp: TB Pháp chiếm ruộng đất lập đồn điền
Công nghiệp: đẩy mạnh khai mỏ.
Thương nghiệp: độc quyền bán rượu, muối, thuốc phiện.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Ga Hàng Cỏ thời Pháp
Tình hình kinh tế về nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp VN 1936-1939?
I. Tình hình thế giới và trong nước
b. Xã hội:
Đời sống đa số nhân dân cực khổ nên tham gia đấu tranh đòi tự do, cơm áo dưới sự lãnh đạo của ĐCS Đông Dương.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Tình hình đời sống nhân dân VN 1936-1939?
II. Phong trào dân chủ 1936 - 1939
1. Hội nghị BCHTW ĐCS Đông Dương tháng 7 – 1936
Thời gian: 7/1936
Địa điểm: Thượng Hải (Trung Quốc)
Chủ trì: Lê Hồng Phong
Nhiệm vụ cụ thể: chống chế độ phản động thuộc địa, chống PK, chống chiến tranh, đòi tự do dân sinh, dân chủ, cơm áo và hoà bình.
Lực lượng : các đảng phái chính trị, các tổ chức quần chúng và nhân dân Đông Dương.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
1936 Lê Hồng Phong chủ trì
Nhiệm vụ cụ thể và lực lượng tham gia PTDC 1936-1939?
II. Phong trào dân chủ 1936 - 1939
1. Hội nghị BCHTW ĐCS Đông Dương tháng 7 – 1936
Phương pháp CM: kết hợp công khai, bí mật, hợp pháp, bất hợp pháp.
Hình thức: Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương (7-1936) -> Mặt trận dân chủ Đông Dương (3-1938)
Nhận xét: phong trào quần chúng rộng lớn, có tổ chức, dưới sự lãnh đạo của ĐCS Đông Dương.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
PPCM, hình thức, nhận xét về PTDC 1936-1939?
1938 Hà Huy Tập chủ trì
II. Phong trào dân chủ 1936 - 1939
2. Những phong trào đấu tranh tiêu biểu
a) Đấu tranh đòi các quyền tự do, dân sinh, dân chủ
Phong trào ĐD đại hội (1936)
Phong trào đón Gô-đa (1937)
Cuộc mit tinh lớn tại Hà Nội (1. 5. 1938)
b) Đấu tranh nghị trường
. Đảng đưa người ra ứng cử vào Viện Dân biểu ở Trung Kì và Bắc Kì, Hội đồng Quản hạt Nam Kì để đấu tranh.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Mít tinh ngày 1-5-1938
Đông Dương Đại hội là cuộc họp của nhân dân để thảo ra bản dân nguyện gởi phái đoàn Quốc hội Pháp sang thăm VN.
II. Phong trào dân chủ 1936 - 1939
2. Những phong trào đấu tranh tiêu biểu
c) Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí
Đảng xuất bản các báo Tiền Phong, Lao động. Tin tức … nhiều sách chính trị- lý luận,
Các tác phẩm văn học hiện thực phê phán
Tác động : các tầng lớp nhân dân được giác ngộ về con đường CM của Đảng.

B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Nguyễn Công Hoan – Ngô Tất Tố
III. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 – 1939
1. Ý nghĩa:
Là phong trào quần chúng rộng lớn, có tổ chức, do Đảng lãnh đạo.
Chính quyền thực dân phải nhượng bộ một số yêu sách về dân sinh dân chủ…
Quần chúng được giác ngộ, tham gia vào mặt trận, trở thành lực lượng chính trị hùng hậu của CM.
Đội ngũ cán bộ,đảng viên được rèn luyện, trưởng thành.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Nêu ý nghĩa lịch sử của PTDC 1936-1939 ?
III. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 – 1939
1. Ý nghĩa
2. Bài học kinh nghiệm
Tích lũy được nhiều kinh nghiệm xây dựng mặt trận dân tộc thống nhất, lãnh đạo quần chúng đấu tranh công khai, hợp pháp.
Thấy được hạn chế trong công tác mặt trận, vấn đề dân tộc.
Là cuộc tập dượt, chuẩn bị cho CM tháng Tám.
B�i 15 - PHONG TR�O D�N CH? 1936 -1939
Nêu bài học kinh nghiệm của PTDC 1936-1939 ?
So sánh chủ trương của Đảng trong PTCM 1930-1931 với PT dân chủ 1936-1939:
So sánh

Phong trào 1930- 1931
Phong trào 1936- 1939
Nhiệm vụ cụ thể
Lực lượng
Phương pháp cách mạng
Chống ĐQ, PK, chia ruộng đất cho dân cày
Chống chế độ phản động thuộc địa, PX, CT, đòi tự do, dân sinh ,dân chủ, cơm áo và hoà bình.
Liên minh công-nông
Thành lập MT thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương -> MT dân chủ ĐD
Biểu tình cả nước, vũ trang giành chính quyền Nghệ Tĩnh
Kết hợp công khai, bí mật, hợp pháp và bất hợp pháp
So sánh chủ trương của Đảng trong PTCM 1930-1931 với PT dân chủ 1936-1939:
Mặt trận thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương (7-1936) -> MT dân chủ Đông Dương (3-1938).
ĐCS VN (3-2-1930) -> ĐCS Đông Dương (10-1930)
Chỉ diễn ra ngắn, hình thành khối liên minh công nông, tập dượt giành chính quyền dưới sự lãnh đạo của ĐCS Đông Dương.
Phong trào quần chúng rộng lớn, có tổ chức dưới sự lãnh đạo của ĐCS Đông Dương.
BÀI TẬP 1
1. Tác động trực tiếp của tình hình thế giới tới những chuyển biến về kinh tế, chính trị và xã hội Việt Nam trong những năm 1936-1939 là
A. ĐH VII Quốc tế CS quyết nghị nhiều vấn đề quan trọng cho CMVN.
B. Chính phủ MTND lên cầm quyền ở Pháp và thi hành một số chính sách tiến bộ ở thuộc địa.
C. Chính phủ Pháp thắt chặt ách thống trị và tăng cường đàn áp PTCM ở thuộc địa.
D. sự xuất hiện của chủ nghĩa phát xít và nguy cơ chiến tranh đế quốc.

2. Mục tiêu của Pháp trong việc khai thác thị trường Đông Dương kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 là nhằm
A. bù đắp sự thiếu hụt về kinh tế cho chính quốc.
B. sẵn sàng chuẩn bị những điều kiện cho cuộc chiến tranh thế giới bùng nổ.
C. phát huy thế mạnh về nông nghiệp để cung cấp lương thực cho chính quốc.
D. phát triển các ngành như điện, nước, cơ khí… để phục vụ quá trình khai thác lâu dài.

3. Tình hình kinh tế VN trong những năm 1936-1939 là
A. tiếp tục lâm vào khủng hoảng do chính sách bóc lột của Pháp.
B. phục hồi và phát triển một số ngành tuy nhiên vẫn lạc hậu và phụ thuộc vào Pháp.
C. ruộng đất tập trung vào tay tư bản Pháp, kinh tế đồn điền vươn lên giữ vai trò chủ đạo.
D. phát triển khá đều giữa công nghiệp và nông nghiệp theo hướng độc lập, tách dần khỏi sự lệ thuộc vào kinh tế Pháp.

4. Nhiệm vụ cụ thể của CM Đông Dương trong những năm 1936-1939 được Đảng ta xác định là
A. thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược là chống đế quốc và phong kiến.
B. chống chủ nghĩa phát xít, chống đế quốc Pháp xâm lược.
C. chống chế độ phản động thuộc địa, chống phát xít, chống chiến tranh, đòi các quyền tự do, dân chủ, cơm áo, hoà bình.
D. chống đế quốc Pháp và tay sai phản động, đòi tư do, dân chủ.

5. Đảng chủ trương thực hiện phương pháp đấu tranh trong những năm 1936-1939 là
A. đấu tranh vũ trang là chính, kết hợp với đấu tranh chính trị.
B. đấu tranh chính trị bằng lực lượng quần chúng là chủ yếu, hạn chế đấu tranh bạo lực.
C. kết hợp các hình thức đấu tranh công khai, bí mật, hợp pháp, bất hợp pháp.
D. đẩy mạnh đấu tranh nghị trường để hỗ trợ cho cuộc đấu tranh của các lực lượng vũ trang.

6. Đảng chủ trương thành lập MT Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương để
A. tập hợp đông đảo mọi lực lượng trong xã hội thực hiện tốt nhiệm vụ CM đặt ra.
B. cô lập, phân hoá kẻ thù chính của CM là CN phát xít, phản động thuộc địa và tay sai.
C. chống lai âm mưu phá hoại của kẻ thù đối với khối đoàn kết của các dân tộc Đông Dương.
D. khẳng định vai trò của nhân dân trong sự nghiệp CM GPDT.

7. Đến tháng 3-1938, MT Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương đổi tên thành MT Dân chủ Đông Dương vì
A. tên gọi MT Dân chủ Đông Dương phản ánh sát thực, đầy đủ nhiệm vụ của CM trong giai đoạn 1936-1939.
B. tên gọi MT Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương chưa cô lập được kẻ thù trực tiếp, trước mắt như HNTW tháng 7-1936 của Đảng đề ra.
C. từ năm 1938, nhiệm vụ CM Đông Dương có thay đổi.
D. Các ý A và B đúng.

8. Phong trào Đông Dương đại hội diễn ra năm
A. 1936.
B. 1937.
C. 1938.
D. 1939.

9. Thực chất của phong trào Đông Dương đại hội là
A. tập hợp “dân nguyện”, đòi quyền sống cho nhân dân Đông Dương.
B. đấu tranh đòi Pháp chấp nhận để các dân tộc Đông Dương được quyền tiến hành các đại hội.
C. sự biểu dương lực lượng hùng hậu của nhân dân Đông Dương đối với phái viên Pháp và toàn quyền Đông Dương mới.
D. Các ý A, B, C đều đúng.

10. Phong trào Đông Dương đại hội đã
A. thành lập được các uỷ ban hành động ở khắp nơi và thu hút đông đảo quần chúng tham gia mít tinh hội họp.
B. để lại cho Đảng một số kinh nghiệm lãnh đạo đấu tranh công khai, hợp pháp.
C. buộc TD Pháp phải giải quyết một phần yêu sách của nhân dân, như nới rộng quyền xuất bản báo chí, tự do đi lại.
D. Các ý A, B, C đều đúng.

11. Năm 1937, lợi dụng sự kiện của phái viên CP Pháp Gôđa sang điều tra tình hình Đông Dương và Brêviê nhậm chức Toàn quyền Đông Dương, Đảng có chủ trương
A. tổ chức quần chúng “đón, rước” nhưng thực chất là để biểu dương lực lượng.
B. phát động nhân dân khởi nghĩa, đánh đòn phủ đầu.
C. đẩy mạnh đấu tranh nghị trường.
D. biểu thị sự ủng hộ của nhân dân Việt Nam với CP Pháp.

12. Sự kiện tiêu biểu nhất của phong trào dân chủ trong những năm 1936-1939 là
A. sự ra đời của các uỷ ban hành động năm 1936.
B. phong trào mít tinh, biểu dương lực lượng khi Toàn quyền Đông Dương mới sang nhậm chức năm 1937.
C. cuộc mít tinh kỉ niệm ngày Quốc tế Lao động (1-5-1938) tại khu Đấu Xảo Hà Nội.
D. thắng lợi trong cuộc bầu cử vào Viện dân biểu Bắc Kì và Trung Kì.

13. Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí được đánh giá là
A. một hình thức đấu tranh mới.
B. mũi nhọn xung kích trong phong trào vận động dân chủ, dân sinh.
C. cuộc đấu tranh trên lĩnh vực văn hoá tư tưởng.
D. động lực thúc đẩy CMVN trong những năm 1936-1939.

14. Ý nghĩa quan trọng nhất của phong trào dân chủ trong những năm 1936-1939 là
A. chính quyền TD phải nhượng bộ quần chúng nhân dân một số yêu sách cụ thể về dân chủ, dân sinh.
B. quần chúng nhân dân được giác ngộ, trở thành lực lượng chính trị hùng hậu của CM.
C. uy tín của MT Dân chủ nhân dân được tăng lên.
D. đội ngũ cán bộ của Đảng được rèn luyện, trưởng thành.