Bài 15. Phản xạ sóng. Sóng dừng

H×
SÓNG DỪNG
Tiết 16- Bài 9
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
a.Thí nghiệm: Một sợi dây mềm dài chừng vài mét, đầu Q gắn vào tường.
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
Tiết 16: sóng dừng
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
a.Thí nghiệm:
Khi cho P dao động điều hòa thì sẽ có sóng hình sin lan truyền từ P đến Q.
Sóng truyền từ P đến Q gọi là sóng tới. Sóng truyền ngược lại từ Q về P gọi là sóng phản xạ:
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
a. Thí nghiệm:
b. Kết luận:
Khi phản xạ trên vật cản cố định, sóng phản xạ luôn luôn ngược pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
Tiết 16: sóng dừng
Tiết 16: sóng dừng
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
2. Phản xạ của sóng trên vật cản tự do.
a.Thí nghiệm:
b. Kết luận:
Khi phản xạ trên vật cản tự do, sóng phản xạ luôn luôn cùng pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
Quan sát mô hình sóng

Sóng phản xạ

Sóng tới
 Xét một sóng truyền trên một dây đàn hồi căng thẳng từ đầu P đến Q. Đầu Q gắn vào một điểm cố định
 Sóng tới: truyền từ P đến Q
 Sóng phản xạ : truyền từ Q đến P
II. SÓNG DỪNG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Khảo sát sự tạo thành sóng dừng trên dây.


Đầu P của dây dao động liên tục sóng tới và sóng phản xạ liên tục gặp nhau giao thoa với nhau vì chúng là các sóng kết hợp.
II. SÓNG DỪNG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Q
P
Sóng tới
Sóng phản xạ
Quan sát hiện tượng sóng dừng
Q
P
Q
P
Sóng tới
Sóng phản xạ
Quan sát hiện tượng sóng dừng
Q
P
Q
P
Quan sát hiện tượng sóng dừng
Q
P
II. SÓNG DỪNG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
Sóng dừng là gì?
Khái niệm:
Sóng truyền trên sợi dây trong trường hợp xuất hiện các nút và các bụng gọi là sóng dừng.
II. SÓNG DỪNG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
Nhận xét gì về vị trí các nút và vị trí các bụng ?
Hai nút liên tiếp cách nhau một khoảng
Hai bụng liên tiếp cách nhau một khoảng
Nút và bụng kề nhau cách nhau
+ Điều kiện để có sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định..
Trong đó: + l (cm,m) chiều dài rợi dây
+ k = 1; 2; 3... Số bụng sóng
PB: Điều kiện để có sóng dừng trên một sợi dây có hai đầu cố định là chiều dài của sợi dây phải bằng một số nguyên lần nữa bước sóng.
+
(cm,m): bước sóng
Tiết 16: sóng dừng
II. SÓNG DỪNG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
(1)
Tiết 16: sóng dừng
II. SÓNG DỪNG
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
2. Sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do.
+ Điều kiện có sóng dừng:
+ PB: Điều kiện để có sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do là chiều dài của sợi dây phải bằng một số lẻ lần
(2)
I. SỰ PHẢN XẠ CỦA SÓNG
1. Phản xạ của sóng trên vật cản cố định.
Khi phản xạ trên vật cản cố định, sóng phản xạ luôn luôn ngược pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
2. Phản xạ của sóng trên vật cản tự do.
Khi phản xạ trên vật cản tự do, sóng phản xạ luôn luôn cùng pha với sóng tới ở điểm phản xạ.
II. SÓNG DỪNG
1. Sóng dừng trên sợi dây có hai đầu cố định.
2. Sóng dừng trên một sợi dây có một đầu cố định, một đầu tự do.
CỦNG CỐ - BÀI TẬP
CỦNG CỐ - BÀI TẬP
1.Chọn câu đúng.
Tại điểm phản xạ thì sóng phản xạ :
A. Luôn ngược pha với sóng tới
B. Ngược pha với sóng tới nếu vật cản là cố định
C. Ngược pha với sóng tới nếu vật cản là tự do
D.Cùng pha với sóng tới nếu vật cản là cố định

2. Chọn câu đúng
Trong hệ sóng dừng trên một sợi dây, khoảng cách giữa hai nút hoặc hai bụng liên tiếp bằng :
A. Một bước sóng
B. Hai bước sóng
C. Một nửa bước sóng
D. Một phần tư bước sóng
Bài giải
Hai đầu cố định chiều dài dây
b.
Cho:
4. Trên một sợi dây dài 1,2 m có một hệ sóng dừng .Kể cả hai đầu dây , thì trên dây có tất cả bốn nút .Biết tốc độ truyền sóng trên dây là v = 80 m/s. Tính tần số và chu kỳ dao động của sóng
Bài giải
Vì dây có hai đầu cố định nên :
tt