Bài 15. Mẹ hiền dạy con

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo đến dự giờ thăm lớp 6A
Giáo viên thực hiện :
Vũ Thị Năm
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
2. Dạy bài mới
3. Luyện tập
4. Hướng dẫn học ở nhà

Bài cũ
Truyện con hổ có nghĩa đề cao, khuyến khích điều gì cần có trong cuộc sống của mỗi con người?
Trảlời: Truyện con hổ có nghĩa được xây dựng hoàn toàn bằng trí tưởng tượng .Tác giả mượn chuyện loài vật để nói chuyện con người,nhằm đề cao ân nghĩa trong đạo làm người và khuyến khích việc nhớ ơn và trả ơn những người đã giúp đỡ mình.



Bài mới: Tuần 16 : Tiết 62.
M? HI?N D?Y CON
(Truyện trung đại)


I. Đọc hiểu văn bản :
1.Xuất xứ truyện:

MẸ CON THẦY MẠNH TỬ
Bài mới: Tuần 16 : Tiết 62.
M? HI?N D?Y CON
(Truyện trung đại)


I. Đọc hiểu văn bản :
1.Xuất xứ truyện:
Mẹ hiền dạy con là một truyện trong sách liệt nữ truyện (truyện về các bậc liệt nữ; Liệt nữ: người đàn bà có tiết nghĩa hoặc có khí phách anh hùng) của Trung Quốc xưa, đươc O�n Như Nguyễn Văn Ngọc vàTử An Trần Lê Nhân chọn dịch, in trong sách cổ học tinh hoa(tinh hoa của nền cổ học)lần đầu 1926,được tái bản nhiều lần.Riêng truyện Mẹ hiền dạy con đã nổi tiếng xưa nay ở Trung Quốc cũng như ở nước ta.








? Truyện mẹ hiền dạy con có xuất xứ thế nào?
KHỔNG TỬ
2.Đọc vàtóm tắt truyện:
Đọc to rõ ràng chú ý các sự việc xảy ra giữa hai mẹ con thầy Mạnh Tử
3.Chú thích:(2,4,6,7,8)
Mạnh Tử :(372 ? - 289 ? tr.CN) tên Mạnh Kha. Người đất Trâu (nay gọi là huyện Trâu)thuộc tỉnh Sơn Đông Trung Quốc , học trò của Tử Tư - cháu của Khổng Tử. Mạnh Tử cùng học trò viết sách Mạnh Tử-tác phẩm quan trọng và rất nổi tiếng, được coi là một trong bốn tác phẩm kinh điển (tứ thư) của nho gia . O��ng là một bậc hiền triết nổi tiếng của Trung Hoa thời Chiến quốc, được các nhà nho suy tôn là á thánh (vị thánh thứ hai)sau Khổng Tử.
Ơ� Vịêt Nam ,từ rất xa xưa,tên tuổi Mạnh Kha (Mạnh Tử) đã đi liền sau Khổng Tử và hai ông được coi là hai vị thánh tiêu biểu nhất của đạo Nho .Tại Văn Miếu ở Hà Nội ,xung quanh tượng Khổng Tử có tượng Mạnh Tử được đặt thờ cùng ba vị khác (tứ phối).
KHỔNG TỬ Và MẠNH TỬ
Em hiểu gì về thầy Mạnh Tử?
Bài mới: Tuần 16 : Tiết 62.
M? HI?N D?Y CON
(Truyện trung đại)
I. Đọc hiểu văn bản:
1.Xuất xứ truyện:
2.Đọc vàtóm tắt truyện:
3.Chú thích:(2,4,6,7,8)
4.Phân tích:
a) Cách dạy con của bà mẹ Mạnh Tử.


? Lập bảng tóm tắt năm sự việc xảy ra giữa hai mẹ con Thầy Mạnh Tử (thuở nhỏ ) theo mẫu sách giáo khoa?
MẸ CON THẦY MẠNH TỬ
BẢNG TÓM TẮT NỘI DUNG
Trả lời:Tâm hồn trẻ thơ như tờ giấy trắng , trẻ lại có tính hay bắt chước, làm theo những việc làm của người lớn,nếu không rèn luyện tốt trẻ thành thói quen ,tính cách khó thay đổi.
?qua ba sự việc dầu em thaáy treû con hoài coøn nhoû hay coù tính caùch gì?

?v� sao ba� mé Mánh T�� lái dón nha� t��i hai laăn?
Trả lời:Vì mẹ sớm hiểu những điều nguy hiểm trên. Mẹ thương con lo lắng cho tương lai của con, mẹ phải hai lần dọn nhà tới gần trường đã chọn được môi trương sống tốt có lợi nhất (tránh môi trường bất lợi ) cho việc hình thành nhân cách của con trẻ .
Trả Lời: Điều đó chứng tỏ bà ý thức rất sâu sắc ảnh hưởng của môi trường ,của hoàn cảnh sống đến sự hình thành nhân cách con người. Để ngăn ngừa triệt để từ xa tạo điều kiên cho con có thể phát triển đúng hướng. phương pháp giáo dục tối ưu là đưa đối tượng giáo dục hòa vào môi trường sống có lợi với nó trong thời gian sớm nhất.
Tóm lại:Vai trò của môi trường sống tác động tới nhân cách trẻ em ,nhân cách con người
-" Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng"
-" Ơ� bầu thì tròn , ở ống thì dài"
-" Đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy."

Thảo luận:
? Vì sao mẹ không dùng cách khuyên răn hay nghiêm khắc hơn , cấm con không học theo cái dở, cái xấu mà chọn cách dọn nhà, vừa tốn kém, vừa mất thời gian?
? Em hãy cho biết ba sự việc đầu có vai trò giáo dục điều gì?

? Hãy tìm câu tục ngữ có nội dung tương ứng với ý vừa rút ra ?


Trả lời: Mẹ đã nói dối con.
-"Ta nói nhỡ mồm rồi!Con ta thơ ấu trí thức mới mở mang mà ta nói dối nó,thì chẳng hóa ra ta dạy nó nói dối hay sao?"
- M? mua thịt lợn về cho con ăn để chứng tỏ mình đã nói đúng sự thật với con.
-Môt lời nói vô tình , câu nói đùa của mẹ với con -Người mẹ sớm nhận ra sai lầm về phương pháp dạy con. Suy nghĩ của bà sâu sắc thấu lý đạt tình , thấy mình sai lập tức sửa chữa ngay tạo uy tín cho con .tính trung thực sẽ được củng cố và phát triển trong tâm hồn trẻ thơ .
Tóm lại: Không được dạy con nói dối, phải dạy chữ tín đức tính trung thực.
4. Con hỏi:người ta giết lợn làm gì?
-Mẹ nói : ngươì ta giết lợn cho con ăn đấy .
? ở lần thứ tư bà mẹ đã làm gì đối với con?
? Làm xong bà tự nghĩ về việc làm của mình như thế nào?

? Không phải chỉ nghĩ bà còn sửa chữa việc làm của mình bằng cách gì?
? Ý� nghĩa giáo dục con ở sự việc thứ tư là gì?
Trả lời: Các bà mẹ khi nói năng truyện trò với con cái không tùy tiện nhất là khi hứa với con dù đó là một điều rất nhỏ.
*Thành ngữ, tục ngữ có ý nghĩa tương tự :
-Hứa hươu hứa vượn .
-Lời nói đi đôi với việc làm.
-Nói đâu làm đấy.

Bài học rút ra với các bà mẹ là gì qua sự việc này?

? Tìm một số câu thành ngữ ,tục ngữ có ý nghĩa tương tự ?
MẸ CON THẦY MẠNH TỬ
Trả lời:
Mẹ đưa ra sự so sánh cụ thể: Dùng dao cắt đứt tấm vải đồng thời giải thích: Cho con một bài học sâu sắc- lời phê bình nghiêm khắc làm cậu bé nhận ra từ đó không dám bỏ học .

L?i nĩi c?a m? th? hi?n:
Động cơ: thương con muốn con nên người .
Thái độ : Cương quyết dứt khoát
.Tính cách: quyết liệt
Tóm lại : Mẹ hướng con vào việc học tập chuyên cần để về sau con trở thành bậc đại hiền.

Kết luận: Mẹ là người,thông minh , khéo léo, tinh tế ,cương quyết, nghiêm khắc, trong việc giáo dục con cái .Bà giáo dục con có hiệu quả.
II.GHI NH?:SGK.
III.LUY?N T?P


? Sự việc gì xảy ra trong lần cuối?
5.Con bỏ học về chơi _ Mẹ cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung.
? Vì sao mẹ cắt đứt tấm vải đang dệt?
? Lời nói của mẹ thể hiện động cơ, thái độ, tính cách gì?
? Tác dụng cách dạy con của bà mẹ thầy mạnh tử?
? Em hình dung bà mẹ thầy Mạnh Tử là người thế nào?

MẸ CON THẦY MẠNH TỬ



Bài mới: Tuần 16 : Tiết 62.
M? HI?N D?Y CON
(Truyện trung đại)
I. Đọc hiểu văn bản:
1.Xuất xứ truyện:
2.Đọc vàtóm tắt truyện:
3.Chú thích:(2,4,6,7,8)
4.Phân tích:
Cách dạy con của bà mẹ Mạnh Tử.
Động cơ: thương con muốn con nên người .
Thái độ : Cương quyết dứt khoát
.Tính cách: quyết liệt
Tóm lại : Mẹ hướng con vào việc học tập chuyên cần để về sau con trở thành bậc đại hiền.

Kết luận: Mẹ là người,thông minh , khéo léo, tinh tế ,cương quyết, nghiêm khắc, trong việc giáo dục con cái .Bà giáo dục con có hiệu quả.
b) Bài học rút ra: -
Dạy con trước hết phải chọn môi trường sống tốt cho con.
-Dạy con trước hết phải dạy đạo đức và lòng say mê học tập
-Với con không nuông chiều mà phải nghiêm khắc, dựa trên niềm yêu thương tha thiết muốn con nên người.
II.GHI NH?:SGK
IIILUY?N T?P




? Hãy nhận xét cách viết truyện "Mẹ hiền dạy con"
Nhận xét: Truyện có nội dung phong phú có tính chất giáo huấn vừa hư cấu (tưởng tượng nghệ thuật)vừa gắn với ký(ghi chép sự việc ) với sử(ghi chép chuyện thật)cốt chuyện đơn giản , nhân vật miêu tả qua ngôn ngữ người kể chuyện .



Thảo luận nhóm:
Học xong truyện em đã rút ra bài học gì?
.
1. Chi tiết "Bà mẹ thầy Mạnh Tử...tr�n khung" cho thấy:
- Bà mẹ Mạnh Tử hết sức chú trong việc dạy con và thái độ trong việc dạy con là khi cần thiết thì hết sức dứt khoát, nghiêm khắc. Việc bà cắt đứt tấm vải tỏ rõ một thái độ phản đối mạnh me �của bà trước việc con bỏ học đi chơi ,bà cũng biết rằng hành động dứt khoát và nghiêm khắc của mình sẽ có tác dụng tốt giúp con hiểu ra điều phải, trái và sẽ cố gắng hơn trong học tập.
- Cắt phăng đi một tấm vải đang dệt không phải là một việc mà bà mẹ nào cũng có thể làm. Nhưng cắt một tấm vải, chịu tốn kém một ít về mặt của cải bạc tiền, để bồi dưỡng, giáo dục con có dược một nhân cách lớn, quả là một việc đáng làm và việc làm ấy rất đáng trân trọng ..
Bài tập 1:
Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về� sự việc : Bà mẹ thầy Mạnh Tử đang ngồi dệt vải thấy con bỏ học về nhà chơi ,liền cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung?
II.GHI NH? (SGK)
III. LUYỆN TẬP

-Coâng töû
-Hoaøng töû duøng chöõ töû
-Ñeä töû vôùi nghóa laø con

-Töû traän
-Baát töû duøng chöõ töû vôùi
-Caûm töû nghóa laø cheát

B�i t?p 3: Có hai yếu tố Hán việt đông âm
- tử: chết
- tử: con
Hãy cho biết các kết hợp dưới đây được sử dung với nghĩa nào?
Công tử, tử trận, bất tử, hoàng tử, đệ tử, cảm tử.
Kiểm tra
TR?C NGHI?M
Câu1: Cách hiểu nào đúng nhất về hai chữ "mẹ hiền" trong truyện mẹ hiền dạy con?
A.Người mẹ hiền lành dịu dàng;
B.Người mẹ thông minh và vô cùng nghiêm khắc;
C.Người mẹ rất yêu con và chiều chuộng con;
D.Người mẹ thương yêu con đúng mực vàbiết cách dạy
con nên người.



Câu 2: Lời nhận xét nào đúng nhất về truyện Mẹ hiền dạy con?
A.Truyện thể hiện tình thương của người mẹ đối với con.
B.Truyện thể hiện lòng yêu kính của con đối với mẹ.
C. Truyện đề cao tình mẫu tử thiêng liêng.
D. Truyện nêu lên những bài học sâu sắc về việc dạy con.


Câu 3: Nơi ở nào khiến bà mẹ thầy Mạnh Tử ưng ý nhất?
A. Cạnh nghia địa
B. Giữa làng
C. Cạnh trường học
D. Cạnh chợ

Câu 4: Vì sao bà mẹ Mạnh Tử lại vui lòng cho con ở cạnh trường học?
A. Để con trẻ đua nhau học tập, lễ phép.
B. Muốn con đi học gần trường .
C. Thấy con học nhiều v?t v?.
D. Thấy nơi ở rộng rãi đẹp đẽ.

Câu 5: Khi nào bà mẹ thầy Mạnh Tử cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung cửi?
A. Con muốn ăn thịt lợn mà chưa có tiền .
B. Con đã đi học bỏ học về nhà chơi.
C. Con mải nô nghịch với bạn.
D. Con bắt chước cách buôn bán điên đảo.

BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài tập 2: Từ chuyện mẹ con thầy Mạnh Tử xưa em có suy nghĩ gì về đạo làm con của mình?
4.Hu?ng D?n H?c ? Nhă
? la�m ba�i taôp 2
? chuẩn bị bài tính từ và cụm tính từ
? hóc ba�i theo v�� ghi, keât h��p SGK
Chào Tạm Biệt
Huế - Tháng 11-2008
VŨ THỊ NĂM
Xin Cảm Ơn