Bài 15. Mẹ hiền dạy con

KÍNH CHÀO
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
LỚP 6C
Ngữ văn
Giáo viên: Trần Đăng Vinh
KI?M TRA B�I CU
Theo em, mượn truyện “Con hổ có nghĩa” tác giả muốn gửi tới người đọc những bài học gì?
Đáp án: Tác giả mượn truyện “Con hổ có nghĩa” để gửi tới người đọc bài học đạo đức:
- Lòng nhân ái (yêu thương loài vật, yêu thương con người).
- Tình cảm thuỷ chung (có trước có sau).
- Tình cảm ân nghĩa (biết ơn, ăn ở tốt với người đã giúp đỡ mình).
KIỂM TRA BÀI CŨ
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
“Mẹ hiền dạy con” là một truyện trong sách “Liệt nữ truyện” (Truyện về các bậc liệt nữ; liệt nữ: người đàn bà có tiết nghĩa hoặc có khí phách anh hùng) của Trung Quốc xưa, được Ôn Như Nguyễn Văn Ngọc và Tử An Trần Lê Nhân chọn dịch, in trong sách “Cổ học tinh hoa” lần đầu năm 1926 và được tái bản nhiều lần.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
MẠNH TỬ
M?nh T? (372 ? - 289 ? Tr. CN), tờn l� M?nh Kha, ngu?i d?t Trõu (nay g?i l� huy?n Trõu) thu?c t?nh Son Dụng - Trung Qu?c.
L� b?c hi?n tri?t n?i ti?ng c?a Trung Hoa th?i Chi?n qu?c, tỏc gi? c?a m?t trong b?n b? sỏch kinh di?n c?a Nho giỏo.
Du?c tụn l�m � thỏnh (v? thỏnh th? hai) sau Kh?ng T?.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Miếu thờ Mạnh Tử ở Sơn Đông
Trích “Liệt nữ truyện”
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Tượng thờ Mạnh Tử ở Văn miếu Quốc Tử Giám.
Trích “Liệt nữ truyện”
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
1. Đọc.
2. Tìm hiểu từ khó.
3. Bố cục.
Văn bản có thể chia làm mấy phần?
2 phần
- Phần 1: Từ " Thầy Mạnh Tử.... ở được đây"
Nội dung: Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
- Phần 2: Từ “Một hôm……hay sao"
Nội dung: Dạy con bằng cách cư xử hàng ngày.


Trích “Liệt nữ truyện”
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
2. Tìm hiểu từ khó.
1. Đọc.
3. Bố cục.
BẢNG TÓM TẮT CÁC SỰ VIỆC CHÍNH
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
BẢNG TÓM TẮT CÁC SỰ VIỆC CHÍNH
Trích “Liệt nữ truyện”
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
Nhà gần nghĩa địa.
Bắt chước đào, chôn, lăn, khóc.
Nhà gần chợ.
Bắt chước nô nghịch, buôn bán điên đảo.
Nói: "Chỗ này không phải chỗ con ta ở được”.
Hành động: Dọn nhà đi
nơi khác.
=>Môi trường xấu ảnh hưởng không tốt đến tính cách Mạnh Tử.
Nhà gần trường học.
Bắt chước học tập lễ phép, cắp sách vở.
- Vui lòng.
- Nói: "Chỗ này là chỗ con ta ở được đây"
=> Môi trường tốt ảnh hưởng tích cực đến tính cách Mạnh Tử.
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
Việc chuyển nơi ở của mỗi gia đình đến một nơi khác có khó khăn không?
Rất khó khăn vì họ phải thay đổi mọi thứ,
không phải cứ muốn là chuyển ngay được.
Mỗi lần chuyển nhà khó khăn, vất vã như vậy tại sao bà mẹ lại quyết định dọn nhà đi nơi khác?
Bà hiểu được tính tình của Mạnh Tử (Hiếu động, bắt chước),
hiểu được tác động của hoàn cảnh tới tính cách trẻ thơ (Có thể
tốt hoặc xấu).
- Thương con, lo cho tương lai của con.
Ở ba sự việc này, em có nhận xét gì về phương pháp giáo dục con của bà mẹ Mạnh Tử?
Bằng thực hành – hành động (dọn nhà).
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
Tại sao bà mẹ không dùng lời nói để khuyên răn con hay
nghiêm cấm con mà lại chọn cách chuyển nhà vừa phức tạp vừa
tốn kém?
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)

ĐÁP ÁN
Vì đây là phương pháp tối ưu nhất để ngăn ngừa triệt để các
tính cách xấu của trẻ con. Do đó phải đưa đối tượng giáo dục hòa vào
môi trường sống phù hợp bằng cách chuyển chỗ ở.
Em hãy tìm một số câu tục ngữ Việt Nam có nội dung nói về sự ảnh hưởng của môi trường tới sự hình thành nhân cách của con người?
Đáp án:
1. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
2. Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài....
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
Chuyển nhà từ gần nghĩa địa => gần chợ => gần trường học
=> Tạo cho con một môi trường sống tốt đẹp.


Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
2. Dạy con bằng cách ứng xử hàng ngày trong gia đình.
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.

Ở lần thứ tư, bà mẹ đã làm gì đối với con?
Thấy nhà hàng xóm giết Lợn
Mạnh Tử: “Người ta giết Lợn để làm gì thế?”
Mẹ: Nói đùa: “Để cho con ăn đấy”.

Làm xong, bà tự nghĩ và sửa chữa việc làm của mình như thế nào?
Nhận ra sai lầm về phương pháp dạy con, bà hối hận:
“Ta nói lỡ mồm rồi” –> Vô tình dạy con nói dối.
=> Mua thịt cho con ăn.

Ý nghĩa giáo dục con ở sự việc thứ tư là gì?
Không được dạy con nói dối. Với trẻ con phải dạy chữ tín,
đức tính thành thật.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
2. Dạy con bằng cách ứng xử hàng ngày trong gia đình.
Cảnh trong bức tranh đã dựng lại sự việc thứ mấy? Đó là sự việc gì?

Sự việc thứ năm: Mạnh Tử bỏ học về nhà chơi: Mẹ cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
2. Dạy con bằng cách ứng xử hàng ngày trong gia đình.

Tại sao bà mẹ lại không dùng lời nói mà dùng hành động?

THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Bà không muốn giảng giải dài dòng hay khuyên răn con, đó là
những biện pháp quen thuộc ít đem lại hiệu quả. Dùng hành động lạ
thường này là một biện pháp quyết liệt, bất ngờ,vừa cụ thể, dễ hiểu,
vừa kiên quyết nhất định tác động mạnh mẽ tới đứa con, khiến con
thấm thía lâu. Đó là một bài học sâu sắc, lời phê bình nghiêm khắc
về khuyết điểm người con vừa mắc phải.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
2. Dạy con bằng cách ứng xử hàng ngày trong gia đình.
Hành động và lời nói của bà mẹ đã thể hiện động cơ, thái độ và tính cách gì của bà mẹ trong khi dạy con?
Động cơ: vì thương con, muốn con nên người.
Thái độ: Kiên quyết, dứt khoát, không một chút nương nhẹ.
Tính cách: Quyết liệt.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
Chuyển nhà từ gần nghĩa địa => gần chợ => gần trường học
=> Tạo cho con một môi trường sống tốt đẹp.


2. Dạy con bằng cách ứng xử hàng ngày trong gia đình.
- Mẹ
Nói đùa
 Mua thịt cho con ăn thật.
? D?y con d?c tớnh th�nh th?t, gi? ch? tớn.
- Mẹ
- Con
Bỏ học về nhà chơi.
 Cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung.
=>Thương con nhưng không nuông chiều ngược lại rất kiên quyết.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Dạy con bằng cách chuyển nơi ở.
2. Dạy con bằng cách ứng xử hàng ngày trong gia đình.
Nhận xét bà mẹ thầy Mạnh Tử là người như thế nào?
Bà mẹ thầy Mạnh Tử - một người mẹ tuyệt vời: yêu con, thông
minh, khéo léo, nghiêm khắc trong việc dạy dỗ, giáo dục con thành
bậc vĩ nhân.
TỔNG KẾT
1. Ý nghĩa của truyện.
- Truyện nêu cao tác dụng của môi trường sống đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ.
- Vai trò của bà mẹ trong việc dạy dỗ con nên người.
2. Nghệ thuật.
- Xây dựng cốt truyện theo mạch thời gian với năm sự việc chính về mẹ con thầy Mạnh Tử.
- Có nhiều chi tiết giàu ý nghĩa, gây xúc động đối với người đọc.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
LUYỆN TẬP
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
Từ chuyện mẹ con thầy Mạnh Tử xưa, em có suy nghĩ gì về đạo làm con của mình?
- Thấy được tình cảm thiêng liêng, cao cả của cha mẹ dành cho con.
Thấy được sự quan tâm chăm sóc, sẵn sàng hi sinh tất cả cho con
của cha mẹ.
- Phải cố gắng học hành, không ham chơi bời lêu lổng.
Tiết 62: Hướng dẫn đọc thêm
Văn bản: MẸ HIỀN DẠY CON
Trích “Liệt nữ truyện”
Bài 1: Điền từ còn thiếu vào chỗ trống sau sao cho phù hợp:
1. Truyện "Mẹ hiền dạy con" được tuyển dịch từ sách..................... của Trung Quốc.
2. Mạnh Tử tên là....................một bậc hiền triết nổi tiếng của Trung Hoa được các nhà nho suy tôn là..............
3. Nơi ở mà mẹ thầy Mạnh Tử thấy phù hợp nhất là...................
4. Ở sự việc thứ 4 thầy Mạnh Tử đã được mẹ dạy cho đức tính...................
5. Trong sự việc cuối của câu truyện ta thấy mẹ thầy Mạnh Tử là người ...............................................................ngược lại rất kiên quyết.
6. Đặc sắc nghệ thuật của truyện là cốt truyện....................dùng truyện người thật việc thật để ................ 
Liệt nữ truyện
Mạnh Kha
Á Thánh.
gần trường học.
thành thật và giữ chữ tín.
thương con nhưng không nuông chiều
đơn giản
giáo dục con người.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Nắm được giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện.
- Trong vai thầy Mạnh Tử hãy kể lại truyện "Mẹ hiền dạy con”.
- Suy nghĩ về đạo làm con của mình sau khi học xong văn bản này.
- Làm bài tập 3 SGK
- Chuẩn bị: “Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng”.

KÍNH CHÚC QUÍ THẦY CÔ SỨC KHOẺ, CÔNG TÁC TỐT !
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI !

KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ, CÔNG TÁC TỐT !
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI !