Bài 15. Điều kiện phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại cây trồng

BÀI 15 - 17
ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN
CỦA SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG
VÀ PHÒNG TRỪ TỔNG HỢP
DỊCH HẠI CÂY TRỒNG.
I. ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH, PHÁT TRIỂN CỦA SÂU BỆNH HẠI CÂY TRỒNG
1. Nguồn sâu, bệnh hại
Tại sao sau vụ thu hoạch, trên cánh đồng chỉ toàn nước ngập nhưng vụ sau lại xuất hiện sâu hại?
Nguồn sâu bệnh có sẵn trên đồng ruộng.
Sử dụng hạt giống, cây con nhiễm bệnh.
2. Điều kiện khí hậu đất đai
2.1. Nhiệt độ môi trường
Quan sát đồ thị trên, cho biết nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của sâu, bệnh hại?
Sâu bệnh hại chỉ phát triển được trong một giới hạn nhiệt độ nhất định
Ngoài giới hạn này, sâu hại ngừng hoạt động, thậm chí còn bị chết
2.1. Nhiệt độ môi trường
2.2. Độ ẩm và lượng mưa
Độ ẩm cao
Độ ẩm thấp
Bệnh đạo ôn
Quan sát hình trên, kết hợp đọc SGK, cho biết độ ẩm ảnh hưởng như thế nào đến sâu, bệnh hại?
- Độ ẩm cao, lượng mưa nhiều → sâu bệnh phát triển
Độ ẩm thấp, không khí khô → côn trùng mất nước, có thể bị chết
- Ảnh hưởng gián tiếp đến sự phát sinh, phát triển của sâu hại thông qua nguồn thức ăn.
Tại sao sau một trận mưa giông, sâu bệnh thường nở rộ?
2.2. Độ ẩm và lượng mưa
2.3. Điều kiện đất đai
Những loại đất nào thường dễ phát sinh sâu, bệnh hại?
Bệnh bạc lá
Bệnh đạo ôn
Bón thừa đạm
- Đất thiếu, thừa, mất cân đối dinh dưỡng → dễ bị sâu, bệnh hại
3. Điều kiện về giống cây trồng và chế độ chăm sóc

Giống :
- Sử dụng giống bị nhiễm sâu, bệnh → điều kiện để sâu, bệnh hại phát triển
Những việc làm nào của nông dân dễ tạo điều kiện cho bệnh phát sinh?
Chăm sóc:
Mất cân đối dinh dưỡng
Bón nhiều đạm
- Vết thương cơ giới, ngập úng


Môi trường
thích hợp cho
sâu, bệnh
Nguồn sâu,
bệnh hại
Giống
chống chịu
kém
Dịch sâu, bệnh hại
4. Điều kiện để sâu bệnh phát triển thành dịch
Có mầm bệnh
Giống chống chịu kém
Điều kiện môi trường (nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa, chăm sóc…) thích hợp cho sâu, bệnh hại phát triển
4. Điều kiện để sâu bệnh phát triển thành dịch
Câu hỏi về nhà
Hãy cho biết tác dụng của các nguyên lý trên?
II. PHÒNG TRỪ TỔNG HỢP DỊCH HẠI CÂY TRỒNG
1. Nguyên lý
2. Các biện pháp chủ yếu trong phòng trừ tổng hợp dịch hại cây trồng
Sinh học
2.1. Biện pháp kỹ thuật
- Cày bừa, tiêu hủy tàn dư, bón phân hợp lý, luân canh, gieo trồng đúng thời vụ…
Tại sao nói luân canh cây trồng là một biện pháp bảo vệ thực vật?
2.2. Biện pháp sinh học
Tại sao nói biện pháp sinh học là biện pháp phòng trừ dịch hại cây trồng tiên tiến nhất?
- Sử dụng sinh vật hoặc sản phẩm sinh vật
2.3. Sử dụng giống chống chịu sâu bệnh
Bình thường chống chịu
Tạo, chọn giống chống chịu sâu bệnh
Cây bông Bt có khả năng phòng chống 3 loại sâu hại: sâu hại thuốc lá, sâu xanh, sâu hồng hại bông
Cây lúa chuyển gen Cry 1A (b) có tác dụng kháng sâu đục thân lúa màu vàng.
Nêu ưu, nhược điểm của biện pháp hóa học?
Sử dụng thuốc hóa học như thế nào cho có hiệu quả?
- Dùng thuốc hóa học để diệt trừ sâu bệnh
2.4. Biện pháp hoá học
2.4. Biện pháp hoá học
2.5. Biện pháp cơ giới vật lý
Dùng bẫy bằng ánh sáng, mùi vị, bã…bắt bằng vợt, bằng tay
2.6. Biện pháp điều hoà
- Giữ cho dịch hại chỉ phát triển ở mức độ nhất định nhằm giữ cân bằng sinh thái
Sinh học
3. Khái niệm phòng trừ tổng hợp dịch hại cây trồng (IPM:Integrated Pest Management)
PHÒNG TRỪ TỔNG HỢP DỊCH HẠI CÂY TRỒNG (IPM)
Là sử dụng phối hợp các biện pháp phòng trừ dịch hại cây trồng một cách hợp lí nhằm phát huy hết ưu điểm và khắc phục nhược điểm của từng biện pháp
3. Khái niệm phòng trừ tổng hợp dịch hại cây trồng (IPM:Integrated Pest Management)
Trong hệ thống phòng trừ tổng hợp dịch hại cây trồng
Biện pháp nào được sử dụng chủ yếu
Biện pháp nào tiên tiến nhất
Biện pháp nào có thể dập tắt dịch nhanh chóng
Biện pháp nào hiệu quả nhất
BP Kỹ thuật
BP Sinh học
BP hóa học
IPM
Củng cố
DẶN DÒ:
VỀ NHÀ HỌC BÀI.
TRẢ LỜI TẤT CẢ CÂU HỎI TRONG SGK.
XEM TRƯỚC VÀ CHUẨN BỊ BÀI 16: THỰC HÀNH: NHẬN BIẾT MỘT SỐ LOẠI SÂU, BỆNH HẠI LÚA.