Bài 15. Điều kiện phát sinh, phát triển của sâu, bệnh hại cây trồng

Bài 15
1. Khái niệm về sâu, bệnh hại cây trồng
I – NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
Một số sâu, bệnh hại trên đồng ruộng.
Sâu cắn gié
Rầy nâu hại lúa
Bệnh đốm vằn
Bệnh tiêm lửa
Sâu cuốn lá nhỏ
Sâu đục thân hai chấm
Bệnh bạc lá
Bệnh vàng lụi
Sâu hại : rầy nâu, sâu đục thân, sâu cuốn lá…
Bệnh hại : Do vi sinh vật : bệnh đạo ôn, khô vằn…
Do thời tiết, khí hậu, đất đai, phân bón… :
bệnh bạc lá mạ, bệnh tiêm lửa…
* Sâu hại là động vật không xương sống, thuộc ngành chân khớp, chuyên gây hại cây trồng.
* Bệnh hại là sự biến đổi về mặt hình thái và chức năng sinh lí của cây trồng do ngoại cảnh hoặc vi sinh vật gây nên.
1. Khái niệm về sâu, bệnh hại cây trồng
I – NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
Có trên đồng ruộng : trong đất, bờ ruộng, bụi cỏ...
- Hạt giống và cây con bị nhiễm sâu, bệnh.
2. Nguồn sâu, bệnh
1. Khái niệm về sâu, bệnh hại cây trồng
I – NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
3. Biện pháp xử lý
- Cày, bừa, ngâm đất, phơi ải… : diệt trừ sâu non, trứng nhộng, bào tử nấm…
- Phát quang bờ, bụi rậm, vệ sinh đồng ruộng, xử lí hạt giống… : làm mất nơi cư trú…
II – ĐIỀU KIỆN KHÍ HẬU, ĐẤT ĐAI
Nội dung

Các yếu tố
I – NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
- Ảnh hưởng trực tiếp đến sâu hại và xâm nhập, lây lan của bệnh hại.
- Giới hạn sống : 10-52oC
- Thuận lợi : 25-30oC
- Điều chỉnh thời vụ thích hợp.
- Chọn giống cây trồng phù hợp.
II – ĐIỀU KIỆN KHÍ HẬU, ĐẤT ĐAI
I – NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
Nội dung


Các yếu tố
- Ảnh hưởng trực tiếp đến lượng nước trong cơ thể sâu hại.
- Ảnh hưởng gián tiếp qua nguồn thức ăn.
→ Độ ẩm cao, mưa nhiều sâu, bệnh nhiều.
- Chọn giống cây trồng thích hợp.
- Mật độ gieo trồng vừa phải.
- Thăm đồng, có biện pháp xử lí kịp thời.
- Thừa hoặc thiếu dinh dưỡng.
- Ví dụ :
+ Thừa đạm : đạo ôn, bạc lá…
+ Đất chua : bệnh tiêm lửa…
II – ĐIỀU KIỆN KHÍ HẬU, ĐẤT ĐAI
I – NGUỒN SÂU, BỆNH HẠI
Nội dung


Các yếu tố
- Bón phân khoa học, tưới tiêu hợp lí.
- Luân canh cây trồng.
2. Chế độ chăm sóc
1. Sử dụng giống
III – ĐIỀU KIỆN GIỐNG CÂY TRỒNG VÀ CHẾ ĐỘ CHĂM SÓC
- Bị nhiễm sâu bệnh.
- Không chống chịu được sâu,bệnh.
- Mất cân đối giữa nước và phân bón.
- Bón nhiều phân hóa học, đặc biệt là đạm, kali.
- Ngập úng, vết xây xát...
III – ĐIỀU KIỆN GIỐNG CÂY TRỒNG VÀ CHẾ ĐỘ CHĂM SÓC
3. Biện pháp hạn chế
Ngô LVN-4
- Chọn giống chống sâu, bệnh : lúa N203, CH5 ; ngô LVN-4…
- Kiểm tra và xử lí giống trước khi gieo trồng.
- Có chế độ chăm sóc hợp lí.
Lúa N203
IV – ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH
1. Ổ dịch
Ổ dịch là nơi xuất phát của sâu, bệnh để phát triển rộng ra trên đồng ruộng.
- Ví dụ : Trong cỏ, rác, rơm rạ sau thu hoạch...
2. Điều kiện phát triển thành dịch
IV – ĐIỀU KIỆN ĐỂ SÂU, BỆNH PHÁT TRIỂN THÀNH DỊCH
3. Biện pháp
- Tổ chức nhân dân dập dịch.
- Biện pháp phòng trừ tổng hợp.
- Chú ý đến biện pháp hóa học.