Bài 15. Cacbon

Nguyễn thị Lan THPT Cao Bá Quát - Quốc Oai – Hà Tây
Kim cương
Than chì
Tế bào
Tiết 23
Bài 15 Cacbon
Cacbon :ô thứ 6
I- VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ
CH4
-4
CO
+2
CO2
+4
Thí dụ:
Các số oxi hoá của cacbon :-4, 0, +2, +4.
C
0
Cấu hình electron nguyên tử:1s22s22p2
Nhóm IVA, chu kì 2
Trong hợp chất nguyên tử cacbon có thể tạo được tối đa 4 liên kết cộng hoá trị với các nguyên tử khác

II-TÍNH CHẤT VẬT LÍ :
Chú ý: Cacbon vô định hình: gồm các loại than điều chế nhân tạo: than gỗ, than xương…
Phân tử C60 ,cấu trúc hình cầu rỗng, gồm 32 mặt, 60 đỉnh là 60 nguyên tử C
Các lớp liên kết với nhau bằng tương tác yếu ,dễ tách khỏi nhau → mềm
Mỗi nguyên tử C liên kết với 4 nguyên tử C lân cận nằm trên các đỉnh của hình tứ diện đều →rất cứng
Cấu trúc fuleren
Cấu trúc tinh thể than chì
Cấu trúc tinh thể kim cương
Trong một lớp, mỗi nguyên tử C liên kết với 3 nguyên tử C lân cận.
C
Tính
khử
Tính oxi
hoá
Khi C phản ứng với các chất
oxi hoá mạnh (O2, HNO3… )
Khi C phản ứng với các chất
khử (H2, kim loại)
III-TÍNH CHẤT HOÁ HỌC :
1.Tính khử
2. Tính oxi hoá
III-TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
a. Tác dụng với oxi:
b.Tác dụng với hợp chất:
a. Tác dụng với hiđro
b. Tác dụng với kim loại
Nhôm cacbua
→ cacbua kim loại
(oxit, H2SO4 đặc, KClO3…)
Kết luận:
C thể hiện tính khử hoặc tính oxi hoá, nhưng tính khử là tính chất chủ yếu (các phản ứng thường xảy ra khi đun nóng)

IV-ỨNG DỤNG
Kim cương
Than chì
Than cốc
Than gỗ
Than hoạt tính
Than muội
Đồ trang sức, mũi khoan,
dao cắt thuỷ tinh…
Điện cực, nồi nấu hợp kim,
chất bôi trơn…
Chất khử trong luyện kim….
Thuốc nổ đen, thuốc pháo…
Mặt nạ phòng độc, lọc nước,
khử từ …
Chất độn, sản xuất mực in…
Ống nano cacbon (CNTs)
V- TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN :
Dạng tự do
Dạng hợp chất
-Khoáng vật
-Than mỏ, dầu mỏ..
-Tế bào
Tế bào
VI- ĐIỀU CHẾ :









Kim cương nhân tạo:
Than chì nhân tạo:
Than cốc:
Than mỏ:
Khai thác trực tiếp từ mỏ
Than gỗ:
Đốt gỗ trong điều kiện thiếu không khí
Than muội:

kim cương
than chì
than mỡ
than cốc
20000C, 50000-100000atm,xt
2500-30000C
10000C
Tính khử của C thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau:
C + 2CuO → 2Cu + CO2
2C + Ca → CaC2
C + 2H2 → CH4
3C + 4Al → Al4C3
C0 → C+4 + 4e
→C là chất khử
Cho sơ đồ phản ứng:
Chọn sản phẩm đúng:
A. SO2 , CO, H2O
B. H2S, CO2, H2O
C. S, CO2, H2
D. SO2, CO2, H2O
