Bài 15. Cacbon

nhiệt liệt chào mừng các thầy cô
về dự thao giảng
Bài 15. CACBON
Chương 3:
CACBON - SILIC
Ứng dụng
Kim cương
Than cốc
Kim cương
Than chì
Than đá
Bài 15. CACBON
I. Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Cho nguyên tố cacbon có số hiệu nguyên tử: z = 6
+ Viết cấu hình electron từ đó xác định vị trí của cacbon trong bảng hệ thống tuần hoàn.
Cho ví dụ về một số hợp chất chứa cacbon, xác định số oxi hoá của cacbon
*Cấu hình electron của C : 1s22s22p2
* Vị trí: thuộc chu kì 2, nhóm IVA, ô số 6
* Lớp ngoài cùng có 4e nên có thể tạo được 4 liên kết cộng hoá trị với các nguyên tử khác
* Các số oxi hoá của nguyên tử cacbon là: -4; 0; +2; +4
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Quan sát mô hình cấu tạo mạng tinh thể kim cương, than chì, fuleren, kết hợp với SGK hoàn thành bảng sau bảng sau:
Cấu trúc tinh thể
kim cương
Cấu trúc tinh thể
than chì
Cấu trúc
tinh thể fuleren
Quan sát mô hình cấu tạo mạng tinh thể kim cương, than chì, fuleren, kết hợp với SGK hoàn thành bảng sau:
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
- Là chất tinh thể trong suốt không màu, không dẫn điện, dẫn nhiệt kém.
- Cấu trúc tứ diện đều:
Mỗi nguyên tử cacbon liên kết với 4 nguyên tử cacbon lân cận bằng 4 liên kết cộng hoá trị  kim cương rất cứng
Kim cương
Than chì
Fuleren
- Là chất tinh thể màu xám đen

- Cấu trúc lớp:
Trong một lớp mỗi nguyên tử C liên kết cộng hoá trị với 3 nguyên tử C lân cận. Các lớp liên kết với nhau bằng tương tác yếu  than chì mềm




- Cấu trúc hình cầu rỗng:
Gồm 32 mặt với 60 đỉnh là 60 nguyên tử cacbon.

Ngoài 3 dạng thù hình trên còn dạng cacbon vô định hình ví dụ: Than gỗ, than xương, than muội.
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
Tính khử
Tính oxi hoá
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
Tính khử
a. Tác dụng với oxi
b. Tác dụng với hợp chất
Ở nhiệt độ cao Cacbon khử được nhiều oxit : CO2; oxit kim loại hoạt động trung bình yếu như ZnO, Fe2O3, PbO, CuO…

Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
Tính khử
a. Tác dụng với oxi
b. Tác dụng với hợp chất
Ở nhiệt độ cao C phản ứng với nhiều chất oxi hoá khác : HNO3, H2SO4 đặc, KClO3…
(đặc)
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
2. Tính oxi hoá
a. Tác dụng với hiđro
b. Tác dụng với kim loại
Tính khử
( Nhôm cacbua)
Kết luận: Cacbon thể hiện tính khử hoặc tính oxi hoá nhưng tính khử
vẫn là tính chất chủ yếu
Kim cương
Than chì
Than cốc
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
Ứng dụng
Than hoạt tính
Than gỗ
Than muội
Dùng làm đồ trang sức, chế tạo mũi khoan, dao cắt thuỷ tinh……
Dùng làm điện cực, nồi để nắu chảy hợp kim, bút chì đen…
Làm chất khử trong luyện kim
Chế tạo thuốc nổ đen, thuốc pháo…
Dùng trong mặt nạ phòng độc, công nghiệp hoá chất…
Làm chất độn cao su, mực in…
Bài 15. CACBON
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
Ứng dụng
Trạng thái tự nhiên
Dạng tự do
Kim cương
Than chì
Trong khoáng vật
Canxit (CaCO3)
(CaCO3.MgCO3)
Đolomit
Magiezit
(MgCO3)
Thành phần cơ sở của các tế bào động thực vật
Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
Tính chất vật lý
Tính chất hoá học
Ứng dụng
Trạng thái tự nhiên
Điều chế
* Than chì
Kim cương nhân tạo
* Than cốc
Than chì nhân tạo
* Than mỡ
Than cốc
Than mỡ
Than cốc
Than chì
Kim cương
* Vỉa than
Than mỏ
Khai thác
* Đốt gỗ
Than gỗ
Thiếu Oxi
Than muội
* Metan
Bài 15. CACBON
Câu 1. Trong các cấu hình electron sau, cấu hình electron
của nguyên tử cacbon là
A. 1s22s22p1
B. 1s22s22p2
C. 1s12s22p2
D. 1s22s22p3
Bài tập
Câu 2: Tính khử của C được thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau
Câu 3. Hoà tan hoàn toàn 1,2g cacbon trong dung dịch axit
HNO3 đậm đặc, nóng thì thu được V lít hỗn hợp khí (đktc).
Giá trị của V là
D. 5,6 (l)
B. 26,88 (l)
A. 6,72 (l)
C. 11,2 (l)
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ :
* Làm bài tập ở SGK trang 70.
* Chuẩn bị bài mới: Hợp chất của cacbon
(Tính chất, điều chế, ứng dụng của CO, CO2
và muối cacbonat).
Cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh
đã quan tâm theo dõi!