Bài 15. Cacbon

Chào mừng quý thầy cô
và các em học sinh
Chương 3: CACBON - SILIC
GVHD: Trần Văn Lộc
GSTH: Trần Thị Cẩm Vân
Bài 15
I. VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ
Viết cấu hình electron của Cacbon và cho biết vị trí của nó trong BTH? Xác định số oxi hóa trong các hợp chất sau: CH4, C, CO, CO2?
I. VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON
NGUYÊN TỬ
Vị trí của cacbon trong bảng tuần hoàn:
Ô số 6, nhóm IVA, chu kì 2
Cấu hình electron nguyên tử cacbon:
1s2 2s2 2p2
Các số oxi hoá:
-4; 0; +2; +4
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
KIM CƯƠNG
THAN CHÌ
FULEREN
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
Dạng thù hình là gì?
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
Thù hình là hiện tượng một nguyên tố tồn tại ở một số dạng đơn chất khác nhau nhưng do cấu tạo khác nhau nên có tính chất khác nhau
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
Nêu đặc điểm cấu tạo và tính chất vật lí, ứng dụng của kim cương và than chì?
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
Kim cương
Tứ diện đều
Không màu, không dẫn điện, dẫn nhiệt kém. Rất cứng
Dùng làm đồ trang sức quý hiếm, mũi khoan, dao cắt kính
Than chì
Cấu trúc lớp. Các lớp liên kết yếu với nhau.
Xám đen có ánh kim. Dẫn điện khá tốt. Các lớp dễ bong ra.
Dùng làm điện cực, chất bôi trơn, ruột bút chì.
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
KIM CƯƠNG
Đồ trang sức
Dao cắt thuỷ tinh
Mũi khoan
Bột mài
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
THAN CHÌ
Nồi nấu hợp kim
Ngoài ra còn có Cacbon vô định hình
(C được điều chế nhân tạo như than gỗ, than xương, than muội…)
Gồm các tinh thể rất nhỏ, có cấu trúc vô trật tự, có diện tích bề mặt rất lớn.
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
THAN GỖ
Thuốc nổ
Thuốc pháo
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
THAN HOẠT TÍNH
Do có khả năng hấp phụ mạnh
Nệm than hoạt tính
Mặt nạ phòng độc
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - ỨNG DỤNG
THAN MUỘI
Dùng làm chất độn cao su, mực in, xi đánh giày
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Từ độ âm điện và các mức oxi hoá hãy dự đoán tính chất hoá học cơ bản của cacbon?
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Tính khử
Tuy nhiên tính khử vẫn là tính chất chủ yếu của C
Tính oxi hoá
Chất oxi hóa
Chất khử
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Tính khử
a) Tác dụng với Oxi:
0 0 +4
0 +4 +2
(Cacbon đioxit)
(Cacbon monoxit)
Do đó khi đốt cacbon trong không khí,
sản phẩm ngoài CO2 còn có một ít CO.
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Tính khử
b) Tác dụng với hợp chất
Ở nhiệt độ cao, C có thể tác dụng với một số axit,
muối như HNO3 đặc, H2SO4 đặc, KClO3,…
4
4
2
0 +5 +4 +4
3
2
2
3
0 +5 -1 +4
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Tính khử
b) Tác dụng với hợp chất

C khử được oxit kim loại đứng sau H

0 +2 0 +4
2
2
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
2. Tính oxi hóa
Tác dụng với hiđro



b) Tác dụng với kim loại


Gọi tên: Tên kim loại + cacbua
Na2C2:
CaC2:
SiC:
2
0 0 -4
0 0 +3 -4
4
3
(Metan)
(Nhôm cacbua)
Natri cacbua
Canxi cacbua
Silic cacbua
IV. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
Cacbon
Cacbon tự do
Khoáng vật
Than mỏ
Dầu mỏ và khí thiên nhiên
Kim cương
Than chì
Canxit ( CaCO3)
Magiezit(MgCO3)
Đolomit(CaCO3.MgCO3)
Than antraxit, than mỡ, than nâu, than bùn
Chúng khác nhau về tuổi địa chất và hàm lượng C
* Hợp chất của C là thành phần cơ sở của các tế bào động thực vật, nên có vai trò rất lớn đối với sự sống
IV. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
Ở nước ta, nơi khai thác than lớn nhất đó là mỏ than Quảng Ninh, tiếp đến là Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Nam.
TỔNG KẾT BÀI HỌC
A). 2C + Ca  CaC2
B). C + 2H2  CH4
C). C + 2CuO  2Cu + CO2
D). 3C + 4Al  Al4C3
C
o
+4
o
o
o
-4
-4
-1
1) Tính khử của Cacbon thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau?
to
to
to
to
A). C + O2  CO2
B). C + 2H2  CH4
C). C + CO2  2CO
D). C + H2O  CO + H2
B
o
- 4
o
o
o
+2
+4
+2
2) Tính oxi hóa của Cacbon thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau?
to
to
to
to
A. C + O2  CO2
B. 3C + 4Al  Al4C3
C. C + 2CuO  2Cu + CO2
D. C + H2O  CO + H2

Vai trò của cacbon trong các phản ứng :
Là chất oxi hóa: B
Là chất khử: A, C, D

3) Hãy chỉ rõ vai trò của cacbon trong những phản ứng sau:
Bài học kết thúc
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO