Bài 15. Bài toán về chuyển động hướng ngang

KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
TRƯỜNG THPT VÕ LAI
? Nhaéc laïi coâng thöùc vaän toác, phöông trình toaï ñoä cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu vaø chuyeån ñoäng rôi töï do.
? Bieåu thöùc ñònh luaät II NiuTôn döôùi daïng veùc tô.
KIỂM TRA BÀI CŨ
+ các công thức của chuyển động đều:
v = S/t
x = x0 + vt
+ các công thức của chuyển động biến đổi đều:
v = v0 + at

Minh họa
bài 15. bài toán về chuyển động ném ngang
C1. Tìm các ví dụ thực tế về một vật chuyển động ném.
1. Khảo sát chuyển động ném ngang:
Một vật M được ném ngang ở độ cao h so với mặt đất với vận tốc ban đầu v0.
a, Lập phương trình quỹ đạo chuyển động của vật M.
b, Tìm thời gian chuyển động và tầm bay xa của vật M.
c,Tìm công thức xác định vận tốc của M t?i thời điểm bất kì trên quỹ đạo.
a. Chọn hệ tọa độ:
Mặt đất
Mx
My
Khi rơi, vật chịu tác dụng của những lực nào? Chuyển động đó có phải chuyển động rơi tự do không? Vì sao?
1
Với bài toán này ta nên chọn hệ toạ độ nào là thích hợp nhất? Vì sao?
3
2
a. Chọn hệ tọa độ:
Chọn hệ tọa độ Đê-các có gốc tại O
+ Trục Ox nằm ngang( theo vecto v0)
+ Trục Oy thẳng đứng( theo trọng lực P)
Khi vật M chuyển động thì các hình chiếu Mx,My có đặc điểm gì?Nêu rõ?
Mx và My đều chuyển động lần lượt theo 2 trục Ox và Oy
b. Phân tích chuyển động ném ngang:
Chuyển động ném ngang được phân tích thành 2 chuyển động thành phần:
Theo phương ngang Ox: Vật chuyển động thẳng đều.
Theo phương thẳng đứng Oy: vật rơi tự do
c. Xác định các chuyển động thành phần:
Mx chuyển động thẳng đều theo Ox với vận tốc v0 vì không có lực tác dụng :
ax = 0. vx=v0. x=v0.t





My chuyển động thẳng nhanh dần đều theo Oy dưới tác dụng cuả trọng lực:
ay=g . Vy=g.t y= gt2/2
a. Dạng quỹ đạo:
Từ 2 biểu thức x= v0.t và y= gt2/2, hãy thiết lập biểu thức thể hiện mối liên hệ giữa y và x? Cho nhận xét về hình dạng quỹ đạo
2. Xác định chuyển động của vật:
a. Dạng của quỹ đạo:
Ta có:
=> Quỹ đạo có dạng là một nửa đường parabol
b. Thời gian chuyển động:
Vì thời gian chuyển động của vật ném ngang bằng thời gian chuyển động thành phần nên thời gian chuyển động của vật bị ném ngang bằng thời gian rơi tự do từ cùng một độ cao.
c.Tầm xa:


L= xmax = v0.t

=>
Tầm xa là quãng đường mà vật chuyển động xa nhất theo phương ngang.
Trong chuyển động thẳng đều, quãng đường vật cđ được tính như thế nào?
3. Thí nghiệm kiểm chứng:
Thí nghiệm xác nhận điều gì?
TN xác nhận : - phương pháp phân tích chuyển động ném ngang như trong bài học là đúng.
- thời gian rơi chỉ phụ thuộc vào độ cao rơi mà không phụ thuộc vào vận tốc v0.
CỦNG CỐ
ax = 0
vx = v0
x = v0.t
* Mx chuyển động thẳng đều theo Ox với vận tốc v0 vì không có lực tác dụng :
ay = g
vy = g.t
y = gt2/2
* My chuyển động thẳng nhanh dần đều theo Oy dưới tác dụng cuả trọng lực:
Phương trình quỹ đạo :

Vận tốc tại một điểm trên quỹ đạo là :

Thời gian chuyển động :

Tầm ném xa :

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1 Bi A có khối lượng gấp đôi bi B. Cùng một lúc tại mái nhà, bi A được thả rơi còn bi B được ném theo phương ngang. Bỏ qua sức cản của không khí.
A. A chạm đất trước
B. A chạm đất sau
C. Cả hai chạm đất cùng lúc
D. Không biết
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 2 Một hòn bi lăn dọc theo một cạnh của một mặt bàn hình chữ nhật nằm ngang cao h=1,25m. Khi rời khỏi mép bàn, nó rơi xuống nền nhà tại điểm cách mép bàn L=1,50m (theo phương ngang).Lấy g= 10m/s2.Thời gian rơi của hòn bi là:
A. 0,35 s B. 0,125 s
C. 0,5 s D. 0,25 s
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 3 Chọn câu SAI :

A. Tầm xa của các vật tỉ lệ nghịch với khối lượng khi hai vật được ném đi cùng vận tốc
B. Tầm xa của các vật tỉ lệ với vận tốc được ném
C. Tầm xa tỉ lệ với căn bậc 2 của độ cao
D. Tầm xa phụ thuộc độ cao và vận tốc ban đầu
Cho h = 490m, v0 = 150m/s, g = 9,8m/s2
a, Viết phương trình quỹ đạo.
b, t = ?, L = ? c, t = 5s, v = ?
Giải:
- Chọn ...
- Phân tích chuyển động:
+ Theo trục ox: ax = 0, vx = v0 = 150m/s, x = 150t
+Theo trục oy: ay = g, vy = 9,8t, y = h = 9,8t2/2
a, PT quỹ đạo:y = gx2/2v02 = 9,8x2/45000
b, t = 10s, L = xmax = 150t = 1500 (m)
c,Vận tốc tại thời điểm t = 5s là: v = 157,8(m/s)
Về nhà
- Ñoïc phaàn em coù bieát SGK trang 88.
- Laøm baøi taäp trong SGK, SBT
- Ñoïc tröôùc baøi thöïc haønh
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH