Bài 14. Vật liệu polime

VẬT LIỆU POLIME
CHƯƠNG 4
I - Chất dẻo.
Tơ là những vật liệu polime hình sợi dài và mảnh với độ bền nhất định. Gồm:
Tơ thiên nhiên: như bông, len, tơ tằm...
Tơ hóa học:
Tơ tổng hợp (chế tạo từ các polime tổng hợp) như tơ poliamin (nilon, capron), tơ vinylic (vinilon).
Tơ bán tổng hợp hay tơ nhân tạo (xuất phát từ polime thiên nhiên nhưng được chế biến thêm bằng phương pháp hóa học) như tơ visco, tơ xenlulozơ axetat,...
II - Tơ.
Khái niệm:
Một vài ví dụ về tơ thiên nhiên :
Tơ tằm
Tơ nhện
Bông
Kén tằm
Sản xuất tơ tằm
Một số tơ tổng hợp thường gặp:
+ Tơ nilon-6,6
Thuộc loại poliamit vì các mắt xích nối nhau bằng các nhóm amit -CO-NH-.
Nilon-6,6 được điều chế từ hexametylenđiamin H2N[CH2]6NH2 và axit ađipic (axit hexanđioic) :
nH2N[CH2]6NH2 + nHOOC[CH2]4COOH
t0
Tơ nilon-6,6 có tính dai bền, mềm mại óng mượt, ít thấm nước, giặt mau khô nhưng kém bền với nhiệt, với axit và kiềm.
( NH[CH2]6NHCO[CH2]4CO )n + 2nH2O
+ Tơ lapsan:
Tơ lapsan thuộc loại tơ polieste được tổng hợp tử axit terephtalic và etylen glicol. Tơ lapsan bền về mặt cơ học, bền nhiệt, axit, kiềm hơn nilon, được dùng để dệt vải may mặc.
+ Tơ nitron (olon):
Tơ nitron thuộc loại vinylic được tổng hợp từ vinyl xianua (acrilonitrin) nên được gọi là poliacrilonitrin :
nCH2=CH
CN
xt,t0
acrilonitrin
poliacrilonitrin
Tơ nitron dai, bền với nhiệt và giữ nhiệt tốt nên thường dùng làm quần áo ấm hoặc bện thành “len”.
( CH2-CH )n
CN
Một vài ứng dụng của tơ hóa học:
Chỉ làm bằng tơ nitron (olon)
Khăn làm bằng nilon-6,6
Áo thun bằng nitron
Chỉ may đồ bằng nilon-6,6
Len được sản xuất từ olon
Dây điện bằng tơ visco
Găng tay chống nắng từ lapsan
Đệm siêu mềm bằng tơ visco
Vật liệu cách nhiệt bằng tơ lapsan
Áo phao từ tơ vinylic
Trân trọng cảm ơn!
Tổ 2