Bài 14: Một số vấn đề về động cơ điện

Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008

Bài 14: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐỘNG CƠ ĐIỆN
Chương III:
ĐỘNG CƠ ĐIỆN
1- Biết cách phân loại động cơ điện.
2- Hiểu được các đại lượng định mức của động cơ điện.
3- Biết được phạm vi ứng dụng của động cơ điện.
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
I/ Khái niệm:
Động cơ điện là thiết bị biến đổi điện năng thành cơ năng, làm quay các máy công tác ( máy bơm, quạt điện, máy nén, máy khoan…)
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
-Lịch sử phát minh:
Động cơ điện đầu tiên : Năm 1828 tại Hungary, phát minhbởi Ányos Jedlik ở Hungary 1828 : Mô hình động cơ Jedlik.(h 1)
Jedlik đã chế tạo chiếc xe chạy điện đầu tiên (h 2)
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
- Khoan bàn:
- Quan sát máy khoan bàn, mô tả các bộ phận chính của máy?
Máy công tác
Đầu lắp mũi khoan
Động cơ điện
Đế khoan
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
- Máy mài:
Quan sát máy mài, mô tả các bộ phận chính của máy?
Máy công tác: Đá mài
Động cơ điện
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
Máy nén khí:
Quan sát máy nén khí, mô tả các bộ phận chính của máy?
Máy công tác:
Máy nén khí
Động cơ điện
Bình khí nén
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
Máy bơm nước:
-Quan sát máy bơm nước, mô tả các bộ phận chính của máy?
Máy công tác:
Bộ phận
bơm nước
Động cơ điện
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
II/-- Phân loại động cơ điện:-
Theo loại dòng điện làm việc ( sử dụng):
- Động cơ làm việc với điện xoay chiều: Gọi là động cơ điện xoay chiều
- Động cơ làm việc với điện một chiều: Gọi là động cơ điện một chiều
+ Động cơ điện xoay chiều lại chia ra:
- Động cơ điện ba pha
- Động cơ điện hai pha
- Động cơ điện một pha



Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
II/-- Phân loại động cơ điện:-
Theo loại dòng điện làm việc ( sử dụng):
- Động cơ làm việc với điện xoay chiều: Gọi là động cơ điện xoay chiều
- Động cơ làm việc với điện một chiều: Gọi là động cơ điện một chiều

1- Động cơ điện xoay chiều ( AC motor )
1- Động cơ điện một chiều ( DC motor )
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
-Phân loại động cơ điện:-
- Động cơ xoay chiều lại chia ra : loại 1 pha, 3 pha.

- Ghi chú: Trên thực tế không có động cơ 2 pha. Chỉ có động cơ 1 pha có cuộn dây phụ đặt lệch 900 điện so cuộn dây chính.

Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
- Động cơ điện 1 chiều:
-Phân loại động cơ điện:-
- Động cơ điện xoay chiều:
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
II/- Phân loại động cơ điện:-
Theo nguyên lí làm việc:
- Động cơ điện xoay chiều: Gồm có động cơ điện xoay chiều không đồng bộ, động cơ điện xoay chiều đồng bộ
+ Động cơ điện không đồng bộ: n < n1
+ Động cơ điện đồng bộ: n = n1

( n : là tốc độ quay của động cơ, n1 : là tốc độ quay của từ trường ),

Tốc độ quay của từ trường được
xác định bởi tần số f , tỉ lệ số đôi ( vòng / phút)
cực từ p
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
III/- Các đại lượng định mức của động cơ điện:-
Công suất cơ có ích trên trục: P đm : W, KW, HP
Điện áp stato: U đm : Vôn
Dòng điện stato: I đm: Ampe
Tần số dòng điện stato: f đm : Hz
Tốc độ quay rô to: n đm ( rpm: vòng / phút)
Hệ số công suất: cos φ đm : , <1
Hiệu suất: η đm : %
- Trên nhãn động cơ có ghi: 125 W; 220 V; 50 Hz; 2850 rpm. Giải thích?
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
IV- Phạm vi ứng dụng của động cơ điện:
Trong sản xuất: Nguồn động lực cho các máy công tác như máy mài, máy nén khí, máy khoan, máy cưa…
Trong sinh hoạt: Quạt điện, máy bơm nước, máy giặt, máy sấy tóc, máy hút bụi…
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
1- Dựa vào dòng điện làm việc, người ta phân động cơ điện thành mấy loại?
2- Viết kí hiệu của các đại lượng được ghi trên nhãn động cơ?
Trần Như Thảo – Trung Tâm KTTH-HN Hương Trà - 2008
Bài mới: ĐỘNG CƠ ĐiỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA