Bài 14. Mạch có R, L, C mắc nối tiếp

www.vongquanhvietnam.com
Hãy nêu mối quan hệ giữa cường độ dòng điện tức thời và điện áp tức thời giữa hai đầu đoạn mạch điện xoay chiều chỉ có điện trở, chỉ có tụ điện hoặc chỉ có cuộn dây thuần cảm?
Kiểm tra BàI Cũ

u, i cùng pha
Quan hệ giữa u và i.
Định luật Ôm
UR = RI
UC = ZCI
UL = ZLI
L
Hãy nêu biểu thức định luật ôm đối với đoạn mạch điện xoay chiều chỉ có điện trở, chỉ có tụ điện hoặc chỉ có cuộn dây thuần cảm?
Kiểm tra BàI Cũ
U = U1+ U2 + U3 + … + UN
Với đoạn mạch điện một chiều có các điện trở mắc nối tiếp thì hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch tính theo công thức nào?
Nếu ta mắc nối tiếp cả 3 phần tử R,L,C vào mạch điện xoay chiều thỡ u và i có mối quan hệ như thế nào?
Bài 14.
MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
I. PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE-NEN
I.1/ Định luật về điện áp tức thời.
- Xét 1 mạch xoay chiều gồm nhiều đoạn mạch mắc nối tiếp tại 1 thời điểm xác định.
- Phát biểu: SGK/trang 75.
Trong mạch xoay chiều gồm nhiều đoạn mạch mắc nối tiếp thì điện áp tức thời giữa hai đầu của đoạn mạch bằng tổng đại số các điện áp tức thời giữa hai đầu của từng mạch ấy.
- Ví dụ: u = uR + uL + uC
I.1/ Định luật về điện áp tức thời.
I.2/ Phương pháp giản đồ Fre-nen
Biểu diễn các đại lượng xoay chiều hình
sin bằng các véc tơ quay .
Tổng hợp các véc tơ quay đó.
C

u trễ pha so với i
i sớm pha so với u
L

u sớm pha so với i
i trễ pha so với u
I

UR
UR = RI
UC = ZCI
UL = ZLI
I.2/ - Bảng 14.1/ SGK.
X
O
Định luật Ôm
II. Mạch có R, L, C mắc nối tiếp.

II.1. Định luật Ôm cho đoạn mạch có R, L, C mắc nối tiếp. Tổng trở.
- Ví dụ:
L
R
C
Chuyển thành:
u = uR + uL + uC

II.1.
- Giả sử: Cường độ dòng điện tức thời trong đoạn mạch:
- Điện áp tức thời hai đầu đoạn mạch:
a) Vẽ giản đồ véc tơ. Giả sử:
* Nhóm 2: UC < UR < UL
* Nhóm 1: UC > UR > UL

II.1.
C

U trễ pha so với i
i sớm pha so với u
L

u sớm pha so với i
i trễ pha so với u
I

UR
UR = RI
UC = ZCI
UL = ZLI
X
O
N1: UC > UR > UL
N2: UC < UR < UL
Bảng 14.1
a) Vẽ giản đồ véc tơ. Giả sử:
* Nhóm 2: UC < UR < UL
* Nhóm 1: UC > UR > UL

II.1.
* Nhóm 3: UC = UL < UR
N1: UC > UR > UL
N2: UC < UR < UL
b) Tính U = ?
c) Tính I = ?
N1: UC > UR > UL
N2: UC < UR < UL
N3: UC = UL < UR
b) Tính U = ?

II.1. Định luật Ôm cho đoạn mạch có R, L, C mắc nối tiếp. Tổng trở
a) Vẽ giản đồ véc tơ.
ULC = /UL – UC/
U2 = U2R + U2LC
b) Tính U = ?

II.1. Định luật Ôm cho đoạn mạch có R, L, C mắc nối tiếp. Tổng trở
a) Vẽ giản đồ véc tơ.
U2 = [ R2 + (ZL – ZC)2 ] .I2
UR = RI
UC = ZCI
UL = ZLI
c) Tính I = ?

II.1. Định luật Ôm cho đoạn mạch có
R, L, C mắc nối tiếp. Tổng trở
d) Định luật Ôm cho đoạn mạch có
R, L, C mắc nối tiếp
- Phát biểu: SGK /trang 77
- Biểu thức:
là tổng trở của mạch(?)
- Góc φ là độ lệch pha giữa u và i

II.2. Độ lệch pha giữa điện áp và dòng điện.
* Nếu ZL>ZC : u sớm pha hơn i góc ?: (?u- ?i = + ?)
* Nếu ZL= ZC: u cùng pha với i : (?u = ?i)
* Nếu ZL< ZC: u trễ pha hơn i góc + ?: (?u- ?i = - ?)
(14.4)
φ = φu - φi

II.3. Cộng hưởng điện.
* Nếu ZL= ZC:
* Diều kiện có hiện tượng cộng hưởng điện
Nếu ta mắc nối tiếp cả 3 phần tử R,L,C vào mạch điện xoay chiều thỡ u và i có mối quan hệ như thế nào?
củng cố
Nếu ta mắc nối tiếp cả 3 phần tử R,L,C vào mạch điện xoay chiều thỡ u và i có mối quan hệ như thế nào?
củng cố
BàI TậP 1:
Chọn đáp án đúng:
Cường độ dòng điện luôn luôn sớm pha hơn điện ỏp ở hai đầu đoạn mạch khi
A. đoạn mạch có R và C mắc nối tiếp
B. đoạn mạch có L và C mắc nối tiếp
C. đoạn mạch có R và Lmắc nối tiếp
D. đoạn mạch chỉ có cuộn cảm L
BàI TậP 2:
Chọn đáp án đúng:
Trong mạch điện xoay chiều chỉ có cuộn dây thuần cảm L và C nối tiếp . Trong trường hợp nào thỡ di?n ỏp t?c th?i gi?a hai d?u do?n m?ch di?n xoay chi?u sớm pha hơn cường độ dòng điện .
A. ZL < Zc B. ZL > ZC
C. ZL = ZC D. ZL = 0, 8 ZC
củng cố
B. ZL > ZC
BàI TậP 3:
Chọn đáp án đúng:
đặt vào hai đầu đoạn mạch RLC nối tiếp một di?n ỏp xoay chiều thi độ lệch pha của di?n ỏp t?c th?i u với cường độ dòng điện i trong mạch được tính theo công thức :
A. B. C. D.
củng cố
củng cố
BàI TậP 4:
Chọn đáp án đúng:
đặt vào hai đầu đoạn mạch RLC nối tiếp một di?n ỏp xoay chiều. Khi R = 30 ? , ZC = 20 ?, ZL = 60 ? , tổng trở của mạch là :
A. Z = 50 ?, B. Z = 70 ?,
C. Z = 110 ?, D. Z = 2500 ?
A. Z = 50 
Kính chúc các thầy cô nhiều sức khoẻ, nhiều niềm vui!
Chúc các em học giỏi, biết khai thác Internet để tự làm giầu kiến thức !