Bài 14. Mạch có R, L, C mắc nối tiếp

BÀI CŨ:
? Nêu mối quan hệ về pha giữa u và i trong đoạn mạch chỉ có R, chỉ có L, chỉ có C?
? Viết biểu thức định luật Ôm cho từng đoạn mạch trên?
Đáp án:

C
L
u cùng pha với i

u trễ pha hơn i
u sớm pha hơn i
R
BÀI 14 : MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
I- PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE - NEN
Điện áp trong đoạn mạch nối tiếp của dòng điện 1 chiều không đổi có đặc điểm gì?
1. Định luật về điện áp tức thời
Trong mạch xoay chiều gồm nhiều đoạn mạch nối tiếp thì điện áp tức thời giữa hai đầu của mạch bằng tổng đại số các điện áp tức thời giữa hai đầu từng đoạn mạch.
BÀI 14 : MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
I- PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE - NEN

2. Phương pháp giản đồ Fre-nen
R
C
L
uC trễ pha so với i
uR cùng pha so với i
uL sớm pha so với i
Hãy biểu diễn mối quan hệ giữa u và i bằng giản đồ vectơ cho từng đoạn mạch chỉ có R hoặc L hoặc C ?
II- MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
1. Độ lệch pha giữa điện áp và dòng điện :
BÀI 14 : MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
- Xét đoạn mạch như hình vẽ :
R
L
C
- Giả sử cđdđ tức thời chạy qua đ/m có dạng :
Hãy biểu diễn sự lệch pha của điện áp hai đầu mỗi phần tử so với cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch trên cùng giản đồ vectơ?
Thì :
- Góc là độ lệch pha giữa u và i:
C
- Góc là độ lệch pha giữa u và i:
C
C
R
L
- Góc là độ lệch pha giữa u và i:
C
BÀI 14 : MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
O
Nếu Z L > ZC thì > 0: u sớm pha hơn i một góc
- Nếu ZL < ZC thì < 0 : u trễ pha hơn i một góc
- Nếu ZL = ZC thì = 0 : u cùng pha với i
II- MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
1. Độ lệch pha giữa điện áp và dòng điện :
2. Định luật Ôm cho đoạn mạch có R, L, C mắc nối tiếp. Tổng trở.
Với :Tổng trở
Dựa vào giản đồ vectơ hãy tìm biểu thức về mối quan hệ giữa U và I ?
BÀI 14 : MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
II- MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP
3. Cộng hưởng điện:
Khi ZL = ZC thì cường độ dòng điện có giá trị như thế nào?
ZL = ZC hay
Cộng hưởng điện xảy ra khi:
ZL = ZC hay
Khi đó :
Từ ct :
Ta có, khi:
Khi đó :
-> Đoạn mạch R, L, C nối tiếp xảy ra hiện tượng cộng hưởng điện.
Thì : Zmin = R
* Củng cố:
1. Góc lệch pha giữa điện áp và dòng điện:
+ Nếu ZL > ZC : u sớm pha hơn i.
+ Nếu ZL < ZC : u trễ pha hơn i.
2. Tổng trở của đoạn mạch RLC nối tiếp:
3. Định luật Ôm cho đoạn mạch RLC nối tiếp:

4. Cộng hưởng điện xảy ra khi: ZL = ZC ? :
u cùng pha với i và
* Củng cố:
Vận dụng:
1. Cường độ dòng điện luôn sớm pha hơn điện áp hai đầu đoạn mạch khi đoạn mạch chỉ có:
a. cuộn cảm L. b. R và L mắc nối tiếp.
c. L và C mắc nối tiếp. d. R và C mắc nối tiếp.
2. Đặt một điện áp xoay chiều vào hai đầu một đoạn mạch RLC nối tiếp . Dòng điện trễ pha hơn điện áp hai đầu đoạn mạch này khi:
a. b. c. d.


3. Khi có hiện tượng cộng hưởng điện trong đoạn mạch RLC nối tiếp. Chọn câu sai.
a. Điện áp hai đầu đoạn mạch cùng pha với dòng điện.
b. Cường độ dòng điện hiệu dụng qua mạch đạt giá trị lớn nhất.
c . Tổng trở của đoạn mạch: Z = ZL - ZC..
d. Tổng trở của đoạn mạch đạt giá trị nhỏ nhất và bằng R

d
b
c