Bài 14. Lực hướng tâm

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
GV THỰC HIỆN: TRƯƠNG CÔNG MẠNH
TỔ: LÍ – HÓA
TRƯỜNG: THPT PHAN BỘI CHÂU – TP YÊN BÁI
Tại sao đường ôtô ở những chỗ cong phải làm nghiêng?
Tại sao ở những chỗ rẽ bằng phải làm biển hạn chế tốc độ?
Tại sao vệ tinh nhân tạo bay được vòng quanh Trái Đất?
Cho biết công thức xác định gia tốc hướng tâm của vật trong chuyển động tròn đều?
Cho biết biểu thức lực hướng tâm xác định theo biểu thức của định luật II Niuton?
Hãy cho biết chuyển động tròn có gia tốc không? Phương chiều của gia tốc?
BÀI 14 LỰC HƯỚNG TÂM
I - LỰC HƯỚNG TÂM.
Fht = maht =
Lực (hay hợp lưc của các lực) tác dụng vào một vật chuyển động tròn đều và gây ra cho vật gia tốc hướng tâm gọi là lực hướng tâm.
2. Công thức:
1. Định nghĩa:
Theo định luật II Niuton, thì gia tốc của vật do nguyên nhân nào gây ra?
Fht: lực hướng tâm (N)
m: khối lượng vật (kg)
v: vận tốc vật (m/s)
r: bán kính quỹ đạo (m)
ω: vân tốc góc (rad/s)
3. Ví dụ
a.Trường hợp vệ tinh nhân tạo chuyển động xung quanh Trái Đất:
Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vệ tinh nhân tạo đóng vai trò là lực hướng tâm
b. Trường hợp một vật đứng yên trên chiếc bàn quay:
Lực ma sát nghỉ đóng vai trò là lực hướng tâm
c. Trường hợp ôtô và tầu hoả chuyển động ở những đoạn cong nghiêng về tâm cong:
Hợp lực của phản lực N và trọng lực P nằm ngang hướng vào tâm của quỹ đạo, làm ôtô, tầu hoả chuyển động dễ dàng
II. CHUYỂN ĐỘNG LI TÂM
1. Xét trường hợp vật chuyển động trên chiếc bàn quay:
Nếu tăng tốc độ góc ω của bàn quay đến một giá trị nào đó thì lực ma sát nghỉ cực đại nhỏ hơn lưc hướng tâm cần thiết (Fht = mω2r) giữ cho vật chuyển động tròn. Khi ấy, vật trượt trên mặt bàn ra xa tâm quay, rồi văng ra khỏi bàn theo phương tiếp tuyến với quỹ đạo.
Chuyển động như vậy gọi là chuyển động li tâm.
2. Ứng dụng của chuyển động li tâm:
Chế tạo máy vắt li tâm (trong máy giặt), máy bơm li tâm.
3. Tác hại của chuyển động li tâm
Ôtô chạy quá nhanh ở những chỗ cua bằng, thì lực ma sát nghỉ cực đại không đủ độ lớn để đóng vai trò là lực hướng tâm giữ cho vật chuyển động tròn, thì chuyển động li tâm có thể làm ôtô bị văng ra khỏi đường.
Hãy cho biết các ứng dụng thực thế của chuyển động li tâm
Hãy cho biết tác hại của chuyển động li tâm
TRẮC NGHIỆM
QUAY LẠI
N
P
QUAY LẠI
N
Fht
P
QUAY LẠI
Tăng tốc
QUAY LẠI
QUAY LẠI
QUAY LẠI
Lực hướng tâm là một loại lực mới.
Lực hướng tâm chính là lực hấp dẫn.
Lực hướng tâm chính là lực ma sát.
Lực hướng tâm chính là các lực đã học ( lực hấp dẫn, lực ma sát…), hay hợp lực của chúng.

A



Chọn câu trả lời đúng:
B
C
D




Chọn câu trả lời đúng:
Fht = m2r
Fht = mg
Fht = mg
Fht = kl
Câu 2. Biểu thức nào sau đây cho phép tính độ lớn của lực hướng tâm?
A
B
C
D