Bài 14. Lực hướng tâm

NHIÊT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN THĂM LỚP, DỰ GIỜ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1. Hãy điền từ vào chỗ trống.
Chuyển động tròn đều là chuyển động có quỹ đạo ......... và có ...............trung bình trên mọi ....................là như nhau.
Câu 2. Véctơ gia tốc hướng tâm trong chuyển
động tròn đều có những đặc điểm gì?


Câu 3. Viết biểu thức định luật II Niu Tơn ?
Câu 1. Hãy điền từ vào chỗ trống.
Chuyển động tròn đều là chuyển động có quỹ đạo ......... và có ...............trung bình trên mọi ....................là như nhau.
tròn
tốc độ
cung tròn
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2. Véctơ gia tốc hướng tâm trong chuyển
động tròn đều có những đặc điểm gì?


* Luôn hướng vào tâm quỹ đạo.
* Có điểm đặt vào vật chuyển động tròn.
* Có độ lớn không đổi:
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 3. Viết biểu thức định luật II Niu Tơn ?
Tại sao đường ô tô ở những đoạn cong thường phải làm nghiêng ?
Tại sao ở chỗ rẽ bằng phẳng cần đặt biển chỉ dẫn tốc độ?
Tại sao khi thiết kế Cầu người ta thường làm vồng lên?
Ý TƯỞNG CỦA NIU-TƠN
Vì sao vệ tinh nhân tạo có thể chuyển động tròn đều quanh Trái Đất?
Việc phóng vệ tinh nhân tạo dựa trên cơ sở khoa học nào?
A
B
C
A
B
C
Tiết 22-BÀI 14


O
1. Định nghĩa

Lực (hay hợp lực của cáclực) tác
dụng vào một vật chuyển động
tròn đều và gây ra cho vật gia tốc
hướng tâm gọi là lực hướng tâm.
Để gây ra gia tốc hướng tâm cho vật theo định luật II Niu tơn thì lực tác dụng lên vật phaỉ có hướng như thế nào?
2. Công thức
Khi vật chuyển động tròn đều thì gia tốc của chuyển động có hướng như thế nào?
Hãy nêu định nghĩa của
lực hướng tâm?
Đặc điểm: Lực hướng tâm
luôn hướng vào tâm quỹ đạo
Lực hướng tâm
có đặc điểm gì?

I. LỰC HƯỚNG TÂM
Bài 14: LỰC HƯỚNG TÂM
3. Ví dụ
Trái đất chuyển động tròn đều quanh Mặt Trời thì lực nào đã gây ra gia tốc hướng tâm cho Trái đất ?
Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và Mặt Trời gây ra gia tốc hướng tâm cho Trái đất, đóng vai trò là lực hướng tâm
Bài 14: LỰC HƯỚNG TÂM
Vệ tinh nhân tạo chuyển động tròn đều quanh trái đất
Lực nào gây ra gia tốc hướng tâm cho vệ tinh?
3. Ví dụ
R
h
Bài 14: LỰC HƯỚNG TÂM
3. Ví dụ
Lực nào đóng vai trò là lực hướng tâm?
Bài 14: LỰC HƯỚNG TÂM
3. Ví dụ
Tại sao ở những đoạn đường cong mặt đường phải làm nghiêng?

Khi xe chuyển động trên mặt đường nghiêng lực nào đóng vai trò là lực hướng tâm?

Vệ tinh nhân tạo chuyển động tròn đều quanh trái đất
R
h
lực hướng tâm có phải là loại lực mới xuất hiện không?
Không mà chỉ là một trong số các lực đã học.
Chú ý: Lực hướng tâm không phải là một loại lực mới,
mà chỉ là một trong số các lực đã học. Vì nó gây ra
gia tốc hướng tâm nên được gọi là lực hướng tâm.
Nếu bàn quay nhanh dần lên thì vật còn nằm trên bàn nữa hay không? Vì sao?
Vật trượt trên bàn ra xa tâm quay. Vì độ lớn của lực ma sát nghỉ nhỏ hơn độ lớn của lực hướng tâm. Chuyển động này được gọi là chuyển động ly tâm

*Điều kiện để vật chuyển động li tâm
II. CHUYỂN ĐỘNG LI TÂM
(Đọc thêm )
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM
* Ứng dụng
Máy vắt li tâm.
Bài 14: LỰC HƯỚNG TÂM
Xe qua chỗ rẽ mà chạy nhanh quá sẽ bị trượt li tâm dễ gây tai nạn.
* Cần tránh
Để tránh trượt li tâm nên giảm tốc độ khi đi qua đường cong.
* Khi đi qua những đoạn đường cong cần chú ý.
1. Tốc độ càng cao càng nguy hiểm
3. Xe càng chất nặng, xếp cao càng nguy hiểm

2. Bán kính cong của đoạn đường càng nhỏ càng bất lợi

4. Chiều rộng đế càng hẹp xe càng dễ đổ
Một số hình ảnh tai nạn giao thông
Tại sao khi thiết kế cầu người ta thiết kế cho cầu vồng lên?
Để trả lời các em hãy làm bài tập số 5/ 83 ( sgk )
F
Fms
0
Bài 5/ 83 ( sgk)
Tại sao khi xây dựng cầu, bao giờ người ta cũng thiết kế cho cầu vồng lên?
Để giảm áp lực lên mặt cầu
Ý tưởng của thiên tài Niu tơn về việc phóng vệ tinh nhân tạo của trái đất dưạ trên cơ sở khoa học nào?
R
h
Cơ sở khoa học:
Chuyển động tròn đều và lực hướng tâm
Định luật vạn vật hấp dẫn
CỦNG CỐ
I. Lực hướng tâm
1: Định nghĩa:
Lực (hợp lực) tác dụng vào một vật chuyển động tròn đều và gây ra cho vật gia tốc hướng tâm gọi là lực hướng tâm
2. Công thức
3. Các ví dụ về lực hướng tâm?
4. Lực hướng tâm không phải là một loại lực mới như lực ma sát, lực đàn hồi mà chỉ là một trong số các lực hoặc hợp lực của các lực đó.
Câu 2. Biểu thức nào sau đây cho phép tính độ lớn của lực hướng tâm:
A. F = mg B. F = mω2r
C. F = k.|Δl| D. F = μ.N
Câu 1. Lực nào sau đây có thể là lực hướng tâm?
A. Lực ma sát C. Lực đàn hồi
B. Lực hấp dẫn D. Cả ba lực trên


CỦNG CỐ
Tìm vận tốc của vệ tinh nhân tạo chuyển động tròn đều quanh Trái Đất? (Biết vệ tinh nhân tạo được phóng ở gần mặt đất và lấy g = 9,8 m/s2, bán kính Trái Đất R = 6,4.106 m).
VẬN DỤNG
Tóm tắt:
h << R
g = 9,8 m/s2
R = 6,4.106 m
Tìm:
v = ?
Giải:
Khi vệ tinh chuyển động tròn đều quanh Trái Đất, lực hấp dẫn của Trái Đất đóng vai trò là lực hướng tâm
Vì vệ tinh nhân tạo được phóng ở gần mặt đất nên h << R
Mà:
Đây là vận tốc vũ trụ cấp I
Nhiệm vụ học tập ở nhà
- Làm các bài tập 6 tr 83 và SBT .
Đọc mục em có biết sgk tr 83?
Ôn lại các công thức của chuyển động thẳng biến đổi đều và chuyển động rơi tự do; Định luật II Niutơn, hệ tọa độ
Đọc trước bài 15: (bài toán về chuyển động ném ngang)
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH