Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM
TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
GVHD: TR?N TH? THU H?NG
HVTH: 1/T?NG TH? THU TRINH (B?C BÌNH)
2/ B�I TH? THANH(NGUY?N TH? MINH KHAI)
VIỆN NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC
LỚP: SINH HỌC - CĐ 35 BÌNH THUẬN
BÀI THU HO?CH
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Học sinh hiểu trình bày được cấu trúc và đặc tính của enzim.
Học sinh trình bày được các cơ chế tác động của enzim.
Học sinh giải thích ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến hoạt động của enzim.
Học sinh giải thích được cơ chế điều hòa chuyển hóa vật chất của tế bào bằng các enzim.
TRỌNG TÂM
Cấu trúc và đặc tính của enzim.

Cơ chế tác động của enzim.

Vai trò điều hoà chuyển hoá vật chất của enzim.

Câu hỏi 1: Năng lượng là gì? Năng lượng được tích lũy trong tế bào dưới dạng nào?

Trả lời:
a/ Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công.
b/ Trong tế bào năng lượng tiềm ẩn trong các liên kết hóa học.


A. KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi 2: Chọn phương án trả lời đúng nhất? ATP là một phân tử quan trọng trong trao đổi chất vì?


a/ Nó có các liên kết phôtphat cao năng.
b/ Các liên kết phôtphat cao năng của nó rất dễ hình thành nhưng không dễ phá vỡ.
c/ Nó dễ dàng thu được từ môi trường ngoài của cơ thể.
d/ Nó vô cùng bền vững.

B. NỘI DUNG BÀI MỚI
Hãy xem xét và so sánh 2 hiện tượng sau đây và nêu lên điểm sai khác?

1/ Tinh bột
Glucôzơ (t0 = 1000C, 1 giờ)
1/ Tinh bột
Glucôzơ (t0 = 370C, vài phút)
HCl
Amylaza
Enzim là gì?
I/ ENZIM VÀ CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG CỦA ENZIM:


1/ Cấu trúc của enzim :

a/ Khái niệm: En zim là chất xúc tác sinh học được tạo ra bởi cơ thể sống.

SƠ ĐỒ CẤU TRÚC CỦA ENZIM
A. Enzim với trung tâm hoạt động.
B. Enzim với trung tâm hoạt tính (1) và trung tâm điều chỉnh(2)
1
1
2
A
B
Dựa vào sơ đồ, hãy mô tả cấu trúc của enzim?

b/ Cấu trúc:
- Enzim có bản chất là protêin.
- Một số enzimzim có thêm một phầ�n tử hữu cơ gọi là coenzim.
- Chất chịu sự tác động của enzim gọi là cơ chất.
- Phân tử enzim có trung tâm hoạt động , đây là vùng có cấu trúc không gian chuyên biệt liên kết được với cơ chất.
- Cấu hình không gian của trung tâm hoạt động tương thích (Phù hợp) với cấu trúc của cơ chất, do đó enzim liên kết tạm thời với cơ chất .

En zim
Cơ chất S1
Cơ chất S2
Cơ chất S3



- Hoà tan trong tế bào chất

- Liên kết chặt chẽ với các bào quan của tế bào

c/ Các dạng tồn tại của enzim trong tế bào:
- Enzim làm giảm năng lượng hoạt hoá của phản ứng sinh hoá bằng cách tạo ra các phản ứng trung gian.
+Nếu không có chất xúc tác:
VÍ DỤ:
C + D
+ Nếu có chất xúc tác X:
A + B + X
ABX
CDX
C + D + X
A + B
2/ Cơ chế tác động của enzim:
Cơ chất S1
Cơ chất S2
Cơ chất S3
S1
Sản phẩm
Enzim E
Enzim E
Câu hỏi:
Tại sao enzim E không tác động đối với cơ chất S2 và S3 mà chỉ tác động đối với cơ chất s1?

Enzim liên kết với cơ chất như thế nào? Sau khi sản phẩm được hình thành enzim có bị thay đổi không?
Đồ thị năng lượng hoạt hoá
Chất phản ứng
Sản phẩm
Năng lượng hoạt hoá
Năng lượng hoạt hoá
Không có enzim xúc tác
Có enzim xúc tác
Chất phản ứng
Sản phẩm
Không có xúc tác
Xúc tác
Câu hỏi:
Em hãy nghiên cứu phần 3/tr.75 và chứng minh enzim có hoạt tính mạnh?
-Hoạt tính mạnh:
VD:
1 phân tử Catalaza
1 phút
Phân huỷ
5 triệu phân tử cơ chất H2O2
- Tính chuyên hoá cao:
VD:
Urêaza chỉ phân huỷ urê trong nước tiểu.
3/ Đặc tính của enzim:
4/ các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt tính của enzim:
Nhiệt độ
Độ pH
Nồng độ cơ chất
Nồng độ enzim
Chất ức chế enzim

Câu hỏi:
Hãy quan sát và nhận xét các đồ thị biểu diễn ảnh hưởng của các nhân tố môi trường đến hoạt tính của enzim?
Đồ thị biểu diễn sự ảnh hưởng của nhiệt độ đến hoạt tính của enzim
35
40
0
B


1 2 3 4 5 6 7 8 9 pH
Hoạt tính của enzim
Đồ thị biểu diễn Sự ảnh hưởng của độ pH đến hoạt tính của enzim.
II/ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT:
Làm tăng tốc độ phản ứng sinh hoá trong tế bào.

Làm giảm năng lượng hoạt hoá của các chất tham gia phản ứng sinh hoá trong tế bào.

Tế bào có khả năng điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất để thích ứng với môi trường thông qua sự điều chỉnh hoạt động của enzim.
Cơ chế điều hòa hoạt động của enzim .


Chất ức chế khi liên kết với enzim sẽ làm biến dạng enzim do đó enzim không thể liên kết với cơ chất.

Chất hoạt hóa khi kết hợp với enzim làm tăng hoạt tính của enzim.
Phương pháp điều chỉnh hoạt động của enzim :
Điều hòa hoạt động của enzim theo cơ chế liên hệ ngược:
Chất A
Chất B
Chất C
Chất P (sp)
Enzim 1
Enzim2
Enzim 3
Chất ức chế liên hệ ngược
C. CỦNG CỐ
1. Đọc nội dung ở bảng tóm tắt /sgk

2. Enzim là gì?Nêu vai trò của enzim trong chuyển hóa vật chất của tếbào?

3. trình bày cơ chế tác động của enzim.
4. Chọn câu trả lời đúng: Bản chất của enzim là:
a.Glicôprôtêin
b. Prôtêin
c. Axit nuclêic
d. Prôtêin và axit nuclêic
Chưa đúng
Cần xem lại
Đúng rồi, chúc mừng em
Sai rồi, suy nghĩ thêm
5.Trong giới hạn chịu đựng của cơ thể khi nhiệt độ môi trường vượt quá nhiệt độ tối ưu của enzim thì hoạt tính của enzim là:
A. Tăng nhanh
B. Tăng dần dần
C. Giảm dần dần
D. Mất hẳn
Sai rồi, em suy nghĩ thêm
Sai rồi, em suy nghĩ thêm
Đúng rồi, chúc mừng em.
Sai rồi, em suy nghĩ thêm
Dặn dò:
Học bài trả lời câu hỏi / SGK
Đọc mục em có biết
Chuẩn bị nội dung bài thực hành: Khoai lang sống, khoai lang luộc chín, dao gọt…/SGK