Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

Câu 1: Năng lượng được chia thành những loại nào?
A. Thế năng và điện năng
B. Động năng và hóa năng
C. Hóa năng và nhiệt năng
D. Thế năng và động năng
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 2: ATP là một phân tử quan trọng trong trao đổi chất vì?
C. Có các liên kết phosphát cao năng dễ bị phá vỡ để giải phóng năng lượng
B. Các liên kết cao năng dễ hình thành nhưng không dễ phá hủy
A. Dễ dàng thu được từ môi trường ngòai cơ thể
D. Vô cùng bền vững và mang nhiều năng lượng
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 3: Chuyển hóa vật chất gồm những mặt nào?
A. Tổng hợp các chất trong tế bào.
B. Phân giải các chất trong tế bào
C. Đồng hóa và dị hóa
D. Cả A , và C
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Sai
1
2
3
4
1
2
3
Đúng
1
2
3
1
2
3
4
ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
BÀI 14
Tiết 15
I. ENZIM
1) Khái niệm
HCl
100o C, vài giờ
Amilaza (trong cơ thể sống)
37o C, vài phút
Nêu nhận xét vai trò của enzim amilaza trong thí nghiệm?
Enzim là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong các tế bào sống. Enzim làm tăng tốc độ phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng
1/ TINH BỘT
Glucôzơ
2/ TINH BỘT
Glucôzơ
ENZIM LÀ GÌ?
2) Cấu trúc của enzim:
Cho biết thành phần hóa học của enzim?
Bản chất hóa học là prôtêin hoặc prôtêin kết hợp với các chất khác không phải là prôtêin (côenzim)
Trung tâm hoạt động
Enzim có một vùng trung tâm hoạt động (chuyên liên kết với cơ chất)
Cấu hình không gian của trung tâm hoạt động của enzim tương thích với cấu hình không gian của cơ chất.Tại đây các cơ chất liên kết tạm thời với enzim
Hãy quan sát cấu trúc của enzim và cấu trúc của cơ chất :
+Mô tả cấu trúc không gian của enzim?
+ Nhận xét gì về cấu trúc không gian của enzim và cơ chất?
Enzim
3) Cơ chế tác động của enzim:
Hãy mô tả cơ chế tác động của enzim và cơ chất?
Enzim liên kết với cơ chất tại trung tâm hoạt động tạo nên phức hợp enzim – cơ chất → enzim tương tác với cơ chất → sản phẩm và enzim nguyên vẹn (enzim có thể sử dụng lại xúc tác cho các cơ chất mới)
Enzim kết hợp cơ chất
Các sản phẩm
Enzim tác dụng cơ chất
* Liên kết enzim-cơ chất mang tính đặc thù
nên mỗi enzim thường chỉ xúc tác cho 1 phản ứng
+
+
saccaraza
Saccarôzơ
saccaraza
Glucôzơ


Phức hợp
saccaraza-saccarôzơ
E tác dụng S
VD: Cơ chế tác dụng của enzim saccaraza và cơ chất saccarôzơ.
Fructôzơ
4) Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
Hoạt tính của enzim được xác định như thế nào?
Hoạt tính của enzim được xác định bằng lượng sản phẩm tạo thành từ một lượng cơ chất trên một đợn vị thời gian
* Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
+Nhiệt độ
+Độ pH
+Nồng độ cơ chất
+Nồng độ enzim
+Chất ức chế hoặc
+Chất hoạt hoá enzim
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim ?
a) Nhiệt độ
Mỗi enzim có một nhiệt
độ tối ưu , tại đó enzim
có hoạt tính tối đa làm
cho tốc độ phản ứng xảy
ra nhanh nhất
Các enzim của người và động vật ở nhiệt độ 35-40 oC có hoạt tính mạnh nhất
Các enzim của một số loài vi khuẩn ưa nóng ở 70 oC có hoạt tính mạnh nhất
Nhiệt độ ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim như thế nào ?
a) Độ pH
Mỗi enzim có một độ pH thích hợp,
tại đó enzim có hoạt tính tối đa làm
cho tốc độ phản ứng xảy ra nhanh nhất
Các enzim của người và động vật có hoạt tính mạnh nhất ở độ pH từ 6-8
Enzim pepsin ở dạ dày có hoạt tính mạnh nhất ở độ pH = 2
Độ pH ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim như thế nào ?
Quan sát biểu đồ hãy cho biết : nồng độ enzim ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim như thế nào ?
c.Nồng độ enzim
d.Nồng độ cơ chất
Với 1 lượng cơ chất
xác định , nồng độ
enzim càng cao thì
hoạt tính của enzim
càng tăng
Với 1 lượng enzim xác định ,nếu tăng dần lượng cơ chất thì thoạt đầu hoạt tính enzim tăng , nhưng tăng đến mức độ nào đó thì hoạt tính enzim cũng không tăng lên nữa.
e.Chất ức chế hoặc họat hóa enzim
Chất ức chế :
+Kiềm hãm hoạt động enzim -> không xảy ra phản ứng
Chất hoạt hóa :
+Tăng hoạt tính enzim
+Các chất khi liên kết với enzim làm biến đổi cấu hình của
enzim làm cho enzim không thể liên kết được với cơ chất
+Các chất khi liên kết với enzim sẽ làm tăng hoạt tính
của enzim
Những chất như thế nào là chất ức chế ?
Những chất như thế nào là chất hoạt hóa ?
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT:
Enzim có vai trò như thế nào trong quá trình chuyển hóa vật chất?


- Tế bào điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất như thế nào?
- Chất ức chế và chất hoạt hóa có tác dụng như thế nào đối với enzim?
- Làm tăng tốc độ các phản ứng sinh hóa trong tế bào
Giúp tế bào điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất giúp cơ thể thích ứng với môi trường
Tế bào điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất bằng cách điều chỉnh hoạt tính của enzim : sử dụng chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim
Chất ức chế :
kiềm hãm hoạt động enzim -> không xảy ra phản ứng
Chất hoạt hóa :
tăng hoạt tính enzim -> vận tốc phản ứng xảy ra nhanh
- Ức chế ngược là kiểu điều hoà trong đó sản phẩm của con đường chuyển hoá quay lại tác động như một chất ức chế làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng ở đầu con đường chuyển hoá.
A
B
C
D
P
Enzim a
Enzim b
Enzim c
Enzim d
Sơ đồ minh họa quá trình chuyển hóa bằng ức chế ngược
Quan sát sơ đồ quá trình chuyển hóa bằng chất ức chế ngược.
Thế nào là ức chế ngược?
Ức chế ngược
Nếu chất G và F dư thừa trong tế bào thì nồng độ chất nào sẽ tăng một cách bất thường? Vì sao?
Nồng độ H sẽ tăng bất thường vì :
Nếu G và F dư thừa ->ức chế không chuyển C thành D và E
-> C tăng -> ức chế không chuyển A thành B ->
C không được sinh ra -> cuối cùng chỉ còn A biến đổi
thành H làm H tăng bất thường
A
B
C
F
E
D
G
H
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Câu1: Thành phần cơ bản của enzim là gì?
A. Lipit
B. Axit Nuclêic
C. Prôtêin
D. Cacbohidrat
Câu 2: Nồng độ enzim ảnh hưởng như thế nào đến hoạt tính của enzim?
A. Nồng độ enzim càng nhiều ,enzim hoạt động càng mạnh
B. Nồng độ enzim càng ít ,enzim hoạt động càng mạnh
C. Nồng độ enzim càng ít ,enzim hoạt động càng yếu
D. Cả A và C
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Câu 3: Khi nhiệt độ môi trường vượt quá nhiệt độ tối ưu của enzim, hoạt tính của enzim thay đổi như thế nào?
A. Tăng nhanh
B. Tăng dần dần
C. Giảm dần dần
D. Mất hẳn
BÀI TẬP CỦNG CỐ:
Câu 4: Trong quá trình ức chế ngược, sản phẩm tạo thành tác động ngược lại làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng nào của con đường chuyển hóa?
A. Phản ứng đầu
B. Phản ứng cuối
C. Phản ứng giữa
D. Tất cả đều đúng
BÀI TẬP CỦNG CỐ: