Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

Môn: Sinh hoc 11
GV: Dương Thị Thanh Tâm
Xét hiện tượng sau:
Khi ăn bánh mì không hoặc ăn cơm không, nếu nhai lâu 1 chút thì sẽ thấy vị hơi ngọt.
Do có Enzim amilaza trong nước bọt đã chuyển hóa tinh bột thành đường
Vậy enzim là gì?
Vai trò của chúng như thế nào trong quá trình chuyển hóa vật chất?
...?
Vì sao lại có hiện tượng ấy?
Sơ đồ hoạt động của enzim Amilaza trong nước bọt

Qua sơ đồ này em hãy cho biết amilaza có vai trò như thế nào trong phản ứng?
I – ENZIM
1. Cấu trúc
là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong các TB sống. Enzim chỉ làm tăng tốc độ phản ứng (PƯ) mà không bị biến đổi sau PƯ.
là chất chịu sự tác động của enzim.
Thành phần của enzim là prôtêin hoặc prôtêin kết hợp với chất khác (như vitamin, ion kim loại…).
Trong phân tử enzim có vùng không gian đặc biệt chuyên liên kết với cơ chất gọi là trung tâm hoạt động.
Enzim (E):
Cơ chất (S):
2. Cơ chế tác động
E + S  phức hợp E – S  E + sp pư
I – ENZIM
Giai đoạn: trước PƯ trong PƯ sau PƯ
- LK E – S mang tính đặc thù và chuyên hóa, nên 1 enzim thường chỉ xúc tác cho 1 loại PƯ.
- Cơ chế:

Enzim này
có liên kết
với cơ chất
trên được
không? Vì sao?

Enzim - cơ chất
Enzim
Sản phẩm phản ứng
3. Dặc tính của enzim
- Hoạt tính mạnh
- Tính chuyên hoá cao
Urêaza chỉ phân huỷ urê trong nước tiểu
+ Ví dụ :
+ Ví dụ
4/ Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
a/ Nhiệt độ :
Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu, tại đó enzim có hoạt tính tối đa
Khi chưa đạt nhiệt độ tối ưu của enzim
Mất hoạt tính của enzim
Vd: t0 tối ưu của enzim ở 1 số SV:
Người - 370C, VK suối nước nóng – 700C
Khi đã qua nhiệt độ tối ưu của enzim
Tốc độ phản ứng enzim
to
Tốc độ ứng phản enzim
to
b/ Độ pH :
Mỗi enzim có một độ pH thích hợp.
I – ENZIM
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của enzim
Mỗi enzim hoạt động ở 1 độ pH thích hợp.
Vd: pepsin (ở dạ dày) hđ ở pH = 2;
tripsin (ở ruột non) hđ ở pH = 8.5
b.Độ pH:
c. Nồng độ cơ chất:
- Với một lượng enzim xác định
I – ENZIM
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của enzim
với 1 lượng cơ chất xác định, khi nồng độ enzim càng cao thì hoạt tính enzim càng tăng.
+ Nồng độ enzim:
Vd: bỏ 2g tinh bột vào ống nghiệm + 0,5ml amilaza  PƯ xảy ra
+ 0,5ml amilaza  PƯ xảy ra nhanh hơn
+ 0,5ml amilaza  PƯ xảy ra nhanh hơn nữa
d/ Chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim :
Enzim liên kết với
cơ chất bình thường
Enzim không liên kết
được với cơ chất
Chất ức chế làm ức chế hoạt động của enzim
Chất hoạt hóa làm tăng hoạt tính của enzim
II/ Vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

Enzim . . . . . . . . . . làm . . . . . .
tốc độ phản ứng sinh hóa..
Tế bào tự điều chỉnh quá trình
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .bằng
cách . . . . . . . . . . . . . . . . . của
các loại . . . . . . . . . . . . . .nhờ
các chất . . . . . . . . . . . . . . .hay
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoặc
bằng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Điền các từ , hoặc cụm từ phù hợp ( ở hình A ) vào các khoảng trống để hoàn chỉnh các nội dung sau :
chuyển hóa vật chất
sự ức chế ngược
điều chỉnh hoạt tính
tăng
enzim
ức chế
hoạt hóa enzim
Xúc tác
A
ức chế ngược:
Là kiểu điều hòa trong đó sản phẩm của con đường chuyển hóa quay lại tác động như một chất ức chế làm bất hoạt enzim
1
2
3
4
5
6
7
ĐA 1
ĐA 2
ĐA 3
ĐA 4
ĐA 5
ĐA 6
ĐA 7
p
r
ô
t
ê
i
n
c
ơ
c
h
ấ
t
t
ố
c
đ
ộ
p
h
ả
n
ứ
n
g
c
h
ấ
t
h
o
ạ
t
h
o
á
t
y
t
h
ể
n
h
i
ệ
t
đ
ộ
g
l
u
c
ô
z
ơ
Từ chìa khóa
r
ố
i
l
o
ạ
n
c
h
u
y
ể
n
h
o
á
Thành phần cấu tạo chính của enzim
Chất chịu sự tác động của enzim
Enzim xúc tác sẽ làm tăng . . . . . . . . . . . . . .
Chất mà khi liên kết với enzim sẽ
làm tăng hoạt tính của enzim
Bào quan chứa nhiều enzim hô hấp
Một yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
Một sản phẩm được tạo thành khi
thủy phân đường saccarôzơ
i
n
r
h
c
ố
o
á
o
ạ
ể
y
n
h
l
u
Giải
đáp
ô
chữ
DặN Dò
4
3
1
6
Enzim E
Cơ chất S
E + S
5
Sản phẩm
2
TT hoạt
động
Enzim E
Câu hỏi củng cố
Điền các từ thích hợp vào dấu hỏi chấm vào các ô trên hình vẽ?