Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
CÙNG CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN!
KIỂM TRA BÀI CŨ
3. Trong tế bào, năng lượng trong ATP được sử dụng vào các việc chính nào?
1. Năng lượng là gì? Năng lượng được tích trữ trong tế bào dưới những dạng nào?
2. Sự chuyển hóa vật chất gồm những quá trình nào?
Bài 14: ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM
TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
QUAN SÁT 2 THÍ NGHIỆM SAU
Ví dụ 1:
1. Khái niệm:
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
1. Khái niệm:
Enzim là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong tế bào sống. Enzim chỉ làm tăng tốc độ phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng.
I. ENZIM
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
Enzim (E): có bản chất là prôtêin hoặc prôtêin kết hợp với chất khác không phải là prôtêin.(vd: vitamin).
Trung tâm hoạt động : vùng cấu trúc không gian đặc biệt liên kết với cơ chất.
Cơ chất (S): Chất chịu tác động của enzim.
Prôtêin
1. Khái niệm:
Prôtêin
Trung tâm hoạt động
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
EnzimA
Enzim B
S1
S2
S4
S3
Phức hợp E - S
I. ENZIM
- Cấu hình không gian của trung tâm hoạt động trong enzim tương thích với cấu hình không gian của cơ chất, nhờ vậy cơ chất liên kết tạm thời với enzim và bị biến đổi tạo thành sản phẩm.
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
Enzim hoạt động như thế nào?
Saccaraza
Enzim liên kết với cơ chất tại trung tâm hoạt động enzim-cơ chất enzim tương tác với cơ chất → tạo ra sản phẩm và giải phóng enzim.
Sơ đồ mô tả cơ chế tác động của enzim
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
P2
P1
Enzim
S1
+
Enzim
+
P
Enzim
S1
S2
+
+
Enzim
Phân giải
Tổng hợp
S1
Enzim
S1
S2
Enzim
- Mỗi enzim chỉ xúc tác cho một hoặc một vài phản ứng nhất định  tính đặc thù của enzim.
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
a. Nhiệt độ:
Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu tại đó enzim có hoạt tính tối đa.
Quan sát hình và rút ra kết luận về nhiệt độ hoạt động của enzim ở người và vi khuẩn?
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
a. Nhiệt độ:
b. Độ pH:
Mỗi enzim có độ pH thích hợp
Quan sát hình và rút ra kết luận về độ pH ảnh hưởng đến hoạt động của các enzim khác nhau?
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
a. Nhiệt độ:
b. Độ pH:
Với một lượng enzim không đổi, cơ chất tăng  Hoạt tính enzim tăng đến một giới hạn nhất định.
c. Nồng độ cơ chất:
Quan sát hình và rút ra kết luận về nồng độ cơ chất ảnh hưởng đến tốc tộ phản ứng?
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
a. Nhiệt độ:
b. Độ pH:
c. Nồng độ cơ chất:
d. Nồng độ enzim:
Với lượng cơ chất xác định, khi nồng độ enzim càng cao thì hoạt tính của enzim càng tăng.
Quan sát hình và rút ra kết luận về nồng độ enzim ảnh hưởng đến hoạt tính enzim?
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
2. Cấu trúc
1. Khái niệm:
3. Cơ chế tác động
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
a. Nhiệt độ:
b. Độ pH:
c. Nồng độ cơ chất:
d. Nồng độ enzim:
e. Chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim:
Một số hóa chất có thể làm tăng hoặc giảm hoạt tính của enzim
Quan sát hình, kết hợp với SGK và rút ra kết luận về chất ức chế hoặc hoạt hóa?
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
100 g tinh bột
HCl
Khoản 1h, t0 = 1000C
Glucôzơ
Glucôzơ
E. Amilaza
vài giây, t0 = 370C
Xem ví dụ 1
Enzim có vai trò gì trong quá trình chuyển hoá vật chất?
Enzim giúp cho các phản ứng sinh hoá trong tế bào diễn ra nhanh hơn, tạo điều kiện cho các hoạt động sống của tế bào.
- Tế bào có thể tự điều chỉnh quá trình chuyển hoá vật chất để thích ứng với môi trường bằng cách điều chỉnh hoạt tính của các enzim.
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
MÔ HÌNH MIÊU TẢ SỰ ỨC CHẾ NGƯỢC
- Ức chế ngược là kiểu điều hoà mà trong đó sản phẩm của con đường chuyển hoá quay lại tác động như 1 chât ức chế làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng ở đầu con đường chuyển hoá.
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I. ENZIM
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
Nếu G và F tăng lên một cách bất thường trong tế bào thì nồng độ chất nào trong tế bào sẽ tăng lên? Vì sao?
Goutt là một bệnh tăng acid uric huyết thanh, biểu hiện đau khớp cấp.
Một số bệnh do rối loạn chuyển hóa
Bệnh phêninkêto niệu (PKU): thiếu enzym chuyển hóa pheninalanin dẫn đến dư thừa trong máu gây tổn hại não
CỦNG CỐ
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
- Tại sao một số người không ăn được cua ghẹ, nếu ăn sẽ bị dị ứng?
(cơ thể người đó không có enzim phân giải prôtêin của cua, ghẹ nên không tiêu hoá được)
CỦNG CỐ
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
- Đọc phần “em có biết” phần cuối bài học.
Tại sao ăn thịt bò khô với gỏi đu đủ thì lại dễ tiêu hóa hơn khi ăn thịt bò riêng?
- Tại sao trong công nghệ chế biến bột giặt người ta thường cho thêm nhiều loại enzim?
Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
* Chuẩn bị thực hành “Một số thí nghiệm về enzim”.
Học sinh chuẩn bị:
Đọc bài hướng dẫn thực hành 15 SGK
Chuẩn bị mẫu vật: (theo từng nhóm) 1 củ khoai tây sống, 1 củ khoai tây đã luộc chín.
Xin chân thành cảm ơn

Chào tạm biệt!