Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

Kiểm tra bài cũ
TRÌNH BÀY CẤU TRÚC HÓA HỌC VÀ CHỨC NĂNG CỦA PHÂN TỬ ATP?
Ba nhóm photphat
( Triphotphat )
Đường ribôzơ
Bazơ nitơ Adenin
Ađênôzin
Ađênôzin triphotphat - ATP
* Chức năng của ATP:
- Tổng hợp nên các chất hóa học cần thiết cho tế bào.
- Vận chuyển các chất qua màng (vận chuyển chủ động).
- Sinh công cơ học.
aa1+ aa2+ …+ aan  Prôtêin.
Tinh bột
Glucôzơ
Amilaza
Quan sát thí nghiệm
1000c
hcl
Tinh bột
Trong 3 ngày
Vài giây
Glucôzơ
Amilaza
Tiết 15 – Bài 14 – ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT.

I – ENZIM
ENZIM LÀ GÌ?
CẤU TRÚC
CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG CỦA ENZIM
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI HOẠT TÍNH CỦA ENZIM
II- VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT.
1/ TINH BỘT
HCl
100o C, vài giờ
Mantôzơ
2/ TINH BỘT
Amilaza (trong cơ thể sống)
37o C, vài phút
Mantôzơ
Nhận xét vai trò của HCl và Amilaza trong thí nghiệm?
Enzim:
1. Enzim là gì?
Prôtêin
Ngoài prôtêin còn liên kết với chất khác không phải là Prôtêin (Côenzim)
Enzim 1 thành phần
Enzim 2 thành phần
2. Cấu trúc
- Là một chỗ lõm xuống hay một khe nhỏ trên bề mặt của enzim để kết hợp với cơ chất.
- Cấu hình không gian của enzim tương ứng với cấu hình của cơ chất.
- Là nơi enzim liên kết tạm thời với cơ chất.
Cơ chất
S1
S2
S4
S3
Enzim A và B có thể liên kết với cơ chất nào?
EnzimA
Enzim B
S1
S2
S4
S3
Phức hợp E - S
2. Cấu trúc
3. Cơ chế tác động của enzim:
PHIẾU HỌC TẬP
Tìm hiểu Cơ chế tác động của enzim saccaraza
Sơ đồ mô tả Cơ chế tác động của enzim saccaraza
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
4. Các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt tính của enzim:
- Nhiệt độ:
Nhận xét về ảnh hưởng của nhiệt độ lên hoạt tính của enzim?
Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu. Tại đó hoạt tính enzim cao nhất làm cho phản ứng xảy ra nhanh.
- Độ pH: Mỗi enzim có pH thích hợp ( Đa số pH từ 6 – 8).
Nồng độ cơ chất: Với một lượng enzim xác định nếu tăng dần lượng cơ chất trong dung dịch thì lúc đầu hoạt tính của enzim tăng dần, sau đó không tăng.
- Chất ức chế hoặc hoạt hoá enzim có thể làm tăng hay ức chế hoạt tính của enzim.
- Nồng độ enzim:
Với 1 lượng cơ chất xác định, nồng độ enzim càng cao thì hoạt tính của enzim càng cao
II. Vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất:
- Enzim xúc tác các phản ứng sinh hóa xảy ra trong tế bào.
- Tế bào tự điều hoà quá trình chuyển hoá vật chất thông qua điều khiển hoạt tính của enzim bằng các chất hoạt hoá hay ức chế.
Sơ đồ minh họa sự điều hòa quá trình chuyển hóa
bằng ức chế ngược
Ức chế ngược


A
B
C
D
P
Enzim a
Enzim b
Enzim c
Enzim d
X
X
X
X
- Ức chế ngược là kiểu điều hoà trong đó sản phẩm của con đường chuyển hoá quay lại tác động như một chất ức chế làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng ở đầu con đường chuyển hoá.
Nếu chất G và F dư thừa trong tế bào thì nồng độ chất nào sẽ tăng một cách bất thường?
Sơ đồ dưới đây mô tả con đường chuyển hoá giả định. Mũi tên chấm gạch chỉ sự ức chế ngược.
- Nếu chất F và G dư thừa trong tế bào thì chúng sẽ ức chế phản ứng phía trước làm dư thừa chất C trong tế bào.
- Do C bị dư thừa sẽ ức chế enzim chuyển hoá chất A thành B nên chất A sẽ được tích lại trong tế bào.
- Chất A dư thừa chuyển hoá thành chất H làm tăng chất H trong tế bào và gây hại cho tế bào.
Goutt là một bệnh tăng acid uric huyết thanh, biểu hiện đau khớp cấp.
Bệnh phêninkêto niệu (PKU): thiếu enzym chuyển hóa phenylalanin dẫn đến dư thừa trong máu gây tổn hại não
1
2
3
4
5
6
Câu 1: Enzim xúc tác cho quá trình
phân giải prôtêin?
P
R
Ô
T
Ê
A
Z
A
Câu 2: Thành phần liên kết đặc hiệu với
Enzim tại trung tâm hoạt động
C
Ơ
C
H
Ấ
T
Câu 3: ... Là hiện tượng sản phẩm của con đường chuyển
hóa quay lại ức chế enzim xúc tác phản ứng đầu.
Ứ
C
C
H
Ế
N
G
Ư
Ợ
C
Câu 4:Một số có chất không được enzim chuyển hóa
hoặc chuyển hóa thành chất độc gây nên bệnh…
R
Ố
I
L
O
Ạ
N
C
H
U
Y
Ể
N
H
Ó
A
Câu 5:Nhiệt độ … mạnh đến hoạt tính của enzim
Ả
N
H
H
Ư
Ở
N
G
Câu 6:ATP là một dạng … dùng để hoạt hóa chức
năng nhiều enzim.
N
Ă
N
G
L
Ư
Ợ
N
G
T
Ă
N
G
T
Ố
C
P
H
Ả
N
Ứ
N
G
CỦNG CỐ
- Tại sao nhiều loài côn trùng lại có thể kháng thuốc trừ sâu?
- Tại sao một số người khi tiêm một loại thuốc kháng sinh lại có thể chết ngay lập tức vì bị sốc phản vệ nếu không thử thuốc trước?
(vì những người này không có hoặc không đủ lượng enzim phân giải thuốc)
- Tại sao một số người không ăn được cua ghẹ, nếu ăn sẽ bị dị ứng?
(cơ thể người đó không có enzim phân giải prôtêin của cua, ghẹ nên không tiêu hoá được)
- Tại sao ăn thịt bò khô với nộm đu đủ thì lại dễ tiêu hóa hơn khi ăn thịt bò riêng?
- Tại sao trong công nghệ chế biến bột giặt người ta thường cho thêm nhiều loại enzim?