Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM VỀ DỰ HỘI GIẢNG
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Giải thích khái niệm chuyển hoá vật chất? Chuyển hoá vật chất gồm những quá trình nào?
Trả lời: Chuyển hoá vật chất là tập hợp các phản ứng sinh hoá xảy ra bên trong tế bào.
Gồm: + Quá trình đồng hoá.
+ Quá trình dị hoá.
I. ENZIM
* Ví duï:


*Khái quát
-Enzim laø chaát xuùc taùc sinh hoïc vaø ñöôïc toång hôïp trong caùc teá baøo soáng.
-Enzim laøm taêng toác ñoä phaûn öùng vaø khoâng bò bieán ñoåi sau phaûn öùng.
: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
1. Caáu trúc
Thành phần: Enzim được cấu tạo bởi prôtêin hoặc prôtêin và phần không phải prôtêin (côenzim ).
- Enzim coù vuøng trung taâm hoaït ñoäng
+ Laø choã loõm xuoáng hay moät khe nhoû ôû treân beà maët cuûa enzim.
+ Là nơi liên kết tạm thời với cơ chất ...... � (chất chịu tác dụng của enzim tương ứng).
- Caáu hình khoâng gian cuûa enzim töông thích vôùi caáu hình khoâng gian cuûa cô chaát.
: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
Enzim 1
Trung tâm hoạt động
Enzim
Cơ chất 1
Cơ chất 2
Cơ chất 3
Cơ chất 4
A
B
2. Cơ chế tác động
Sơ đồ mô tả cơ chế tác động của enzim Saccaraza
Glucôzơ và fructôzơ
Saccaraza
Saccarôzơ
Saccaraza
: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
Nghiên cứu sơ đồ. Thảo luận theo bàn rồi hoàn thành phiếu học tập sau
H2O
Glucôzơ
Fructôzơ
Saccarôzơ
Theo dõi clip sau rồi mô tả trình tự hoạt động của enzim và cơ chất
BÀI 14: ENZIM VAØ VAI TROØ CUÛA ENZIM TRONG QUAÙ TRÌNH CHUYEÅN HOÙA VAÄT CHAÁT
2. Cô cheá taùc ñoäng
+ Sau đó enzim tương tác với cơ chất tạo ra sản phẩm.
- Liên kết giöõa enzim-cơ chaát mang tính chaát ñaëc thù nên moãi enzim thöôøng chæ xuùc tác cho moät phaûn öùng
Sơ đồ khái quát:
* Cơ chế khớp cảm ứng: Enzim có khả năng biến đổi cấu hình để phù hợp với cơ chất.
BÀI 14:
* Cơ chế khớp ổ khoá và chìa khoá
+ Enzim liên kết với cơ chất tại trung tâm hoạt động tạo phức enzim-cơ chất.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim.
: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
Nghiên cứu SGK cho biết cách xác định hoạt tính của enzim?
- Hoạt tính của enzim: được xác định bằng lượng sản phẩm tạo thành từ một lượng cơ chất trên một đơn vị thời gian.
- Một số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
+ Nhiệt độ: Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu, tại đó enzim có hoạt tính tối đa làm cho tốc độ� phản ứng xảy ra nhanh nhất.
+ Độ pH: Mỗi enzim có một độ pH thích hợp. Đa số các enzim có pH từ 6 - 8.
+ Nồng độ cơ chất: Vớ�i một lượng enzim xác định nếu tăng dần lượng cơ chất thì thoạt đầu hoạt tính enzim tăng nhưng đến một lúc nào đó thì không tăng nữa.
+ Nồng độ enzim: Với một lượng cơ chất xác định, khi nồng độ enzim tăng cao thì hoạt tính của enzim tăng.
Khi làm sữa chua cần ủ men ở nhiệt độ như thế nào?
Ví dụ: Khi làm sữa chua cần ủ men ở nhiệt độ nhỏ hơn 500C - 600C.
Ảnh hưởng của nhiệt độ
Ảnh hưởng của pH
Ảnh hưởng của nồng độ cơ chất
Ảnh hưởng của nồng độ enzim
1
2
3
Vậy để điều khiển lượng sản phẩm tạo ra tế bào có thể điều chỉnh nồng độ enzim.
1
2
Cơ chất
Sản phẩm
Sản phẩm
3
Enzim
Enzim
Enzim
Chất hoạt hoá
Chất ức chế
Theo dõi hoạt động của enzim và cơ chất trong 3 trường hợp sau rồi rút ra nhận xét về ảnh hưởng của chất hoạt hoá và chất ức chế đến hoạt tính của enzim.
+ Chất ức chế hoặc chất hoạt hoá: Một số chất hoá học có thể ức chế hoạt động của enzim hoặc làm tăng hoạt tính của enzim
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim.
: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
- Hoạt tính của enzim: được xác định bằng lượng sản phẩm tạo thành từ một lượng cơ chất trên một đơn vị thời gian.
- Một số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:
Kết luận: Mỗi loại enzim cần những điều kiện khác nhau để hoạt động.
+ Nhiệt độ
+ Độ pH
+ Nồng đô� cơ chất
+ Nồng độ enzim
+ Chất ức chế hoặc chất hoạt hoá
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
1. Hiện tượng ức chế ngược
: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
Ức chế ngược
Dư thừa
Ức chế ngược là kiểu điều hoà trong đó sản phẩm của con đường chuyển hoá quay lại tác động như một chất ức chế làm bất hoạt enzim xúc tác cho phản ứng ở đầu con đường chuyển hoá.
Bài tập: Nếu chất G và F trong sơ đồ sau dư thừa trong tế bào thì nồng độ� chất nào sẽ tăng và sẽ gây hiện tượng gì?
Tăng cao
Gây độc cho tế bào
Bệnh rối loạn chuyển hoá
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
2. Vai trò của enzim
- Enzim xúc tác các phản ứng sinh hoá trong tế bào với hoạt tính cao.
- Enzim giúp tế bào điều hoà quá trình chuyển hoá vật chất thông qua:
+ Nồng độ enzim.
+ Sự tác động của chất hoạt hoá hay ức chế.
+ Cơ chế ức chế ngược.

: ENZIM VÀ VAI TRÒ CUÛA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYEÅN HOÁ VAÄT CHAÁT
BÀI 14
I. ENZIM
1.Cấu trúc
2.Cơ chế tác động
3.Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
1. Hiện tượng ức chế ngược
2.Vai trò của enzim

BÀI 14: ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
Câu1: Diền từ vào chỗ trống: Prôtêin, Glucôzơ, chất xúc tác sinh học, trung tâm hoạt động. để điền vào chỗ trống cho thích hợp?
Enzim là ... , có thành phần cơ bản là ..., ngoài ra một số enzim còn có thêm một phần tử hữu cơ nhỏ gọi là côenzim. Enzim có vùng cấu trúc không gian đặc biệt gọi là ...
chất xúc tác sinh học
Prôtêin
trung tâm hoạt động
Câu 2: Tại sao khi ăn thịt bò khô với nộm đu đủ thì lại dễ tiêu hoá hơn là khi ăn thịt bò khô riêng?
Vì trong đu đủ có enzim phân giải lipit
Vì trong đu đủ có enzim phân giải xenlulôzơ
Vì trong đu đủ có enzim phân giải Prôtêin
Vì trong đu đủ có enzim phân giải Axit nuclêic
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
DẶN DÒ
Học thuộc phần chữ in nghiêng trong sách giáo khoa
Trả lời câu hỏi và bài tập 1, 2, 3, 4 trang 59-SGK.
Đọc phần em có biết trang 60 - SGK
Xem trước bài 15 thực hành: một số thí nghiệm về enzim.
CÙNG CÁC EM HỌC SINH!
CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THÀY CÔ
Câu 3: Tế bào có thể tự điều chỉnh quá trình chuyển hoá bằng cách:
Sử dụng các chất ức chế và các chất hoạt hoá.
Điều khiển lượng enzim được tổng hợp nhiều hay ít.
Ức chế ngược.
Cả A, B và C
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP