Bài 14. Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất

Kính chúc
quí thầy cô
mạnh khỏe,
các em
học giỏi!
Đọc SGK và em hãy cho biết:
Chuyển hoá vật chất trong tế bào bao gồm những hoạt động nào?
Sự chuyển hoá vật chất trong tế bào bao gồm
Quá trình đồng hoá:
Các phản ứng tổng hợp chất sống đặc trưng của tế bào
Quá trình dị hoá:
Các phản ứng phân giải các chất sống đặc trưng của tế bào thành các chất đơn giản
Hai quá trình chuyển hoá vật chất trên có tách rời với chuyển hoá năng lượng hay không? Tại sao?
Sự chuyển hoá vật chất trong tế bào bao gồm
Quá trình đồng hoá:
Các phản ứng tổng hợp chất sống đặc trưng của tế bào.
Quá trình dị hoá:
Các phản ứng phân giải các chất sống đặc trưng của tế bào thành các chất đơn giản.
Thực hiện đồng thời với quá trình tích luỹ năng lượng.
Thực hiện đồng thời với quá trình giải phóng năng lượng.
Xét hiện tượng sau:
Khi ăn bánh mì không hoặc ăn cơm không, nếu nhai lâu 1 chút thì sẽ thấy vị hơi ngọt.
Do có Enzim đã chuyển hóa tinh bột thành đường
Vậy enzim là gì?
Vai trò của chúng như thế nào trong quá trình chuyển hóa vật chất?
...?
Vì sao lại có hiện tượng ấy?
I – ENZIM
2. Cấu trúc của enzim
là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong các TB sống. Enzim chỉ làm tăng tốc độ phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng.
là chất chịu sự tác động của enzim.
Thành phần của enzim là prôtêin hoặc prôtêin kết hợp với một chất khác (như vitamin, ion kim loại…).
Trong phân tử enzim có vùng không gian đặc biệt chuyên liên kết với cơ chất gọi là trung tâm hoạt động.
Enzim (E):
Cơ chất (S):
1. Khái niệm
3. Cơ chế tác động
E + S  phức hợp (E – S)  E + sp pư
I – ENZIM
Giai đoạn: trước PƯ trong PƯ sau PƯ
- Liên kết (E – S) mang tính đặc thù và chuyên hóa, nên 1 enzim thường chỉ xúc tác cho 1 loại phản ứng.
- Cơ chế:
Enzim
Cơ chất
Enzim này
có liên kết
với cơ chất
trên được
không? Vì sao?
4. Đặc tính:
I – ENZIM
Khi hoạt động, enzim có những đặc tính như thế nào?
4. Đặc tính:
I – ENZIM
- Hoạt tính mạnh:
Hoạt tính mạnh và tính chuyên hoá cao thể hiện như thế nào? Cho ví dụ?
- Tính chuyên hoá cao:
I – ENZIM
5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
Hoạt tính của enzim amilaza được xác định bởi yếu tố nào?
Những yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim amilaza?
Lượng sản phẩm (đường ) được tạo ra trong 1 khoảng thời gian.
- t0
- pH
- Nồng độ enzim
- Nồng độ cơ chất
- …
I – ENZIM
5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
Mỗi enzim hoạt động ở một t0 tối ưu, ở t0 đó enzim có hoạt tính mạnh nhất.
Vd: t0 tối ưu của enzim ở 1 số SV:
Người : 370C, VK suối nước nóng: 700C
Khi bị sốt cao, bác sĩ khuyên phải đắp khăn lạnh,… Em hãy giải thích vì sao phải làm thế?
+ Nhiệt độ:
I – ENZIM
5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
Mỗi enzim hoạt động ở 1 độ pH thích hợp.
Vd: pepsin (ở dạ dày) hđ ở pH = 2.0
tripsin (ở ruột non) hđ ở pH = 8.5
Ở t0, pH và với 1 lượng enzim xác định, lúc đầu hoạt tính của enzim tỉ lệ thuận với nồng độ cơ chất nhưng đến 1 giới hạn nhất định.
+ Độ pH:
+ Nồng độ cơ chất:
I – ENZIM
5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
với 1 lượng cơ chất xác định, khi nồng độ enzim càng cao thì hoạt tính enzim càng tăng.
+ Nồng độ enzim:
+ Chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim:
- 1 số chất có thể ức chế hoạt động của enzim, vd: DDT…
- 1 số chất khác có thể làm tăng hoạt tính của enzim.
Vd: bỏ 2g tinh bột vào ống nghiệm + 0,5ml amilaza  PƯ xảy ra
Thêm 0,5ml amilaza  PƯ xảy ra nhanh hơn
Thêm tiếp 0,5ml amilaza  PƯ xảy ra nhanh hơn nữa
II – VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
- Enzim tham gia duy trì …(1)……của SV.
- Tế bào có thể điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất thông qua điều khiển ……(3)……. của enzim bằng các chất …(4)… hay …(5)...
- ……(6)….. là sản phẩm của quá trình chuyển hóa quay lại tác động ức chế enzim
- Thiếu enzim sẽ gây các bệnh ….(2)…
II – VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
- Enzim tham gia duy trì các hoạt động sống của SV.
- Tế bào có thể điều chỉnh quá trình chuyển hóa vật chất thông qua điều khiển hoạt tính của enzim bằng các chất ức chế hay chất hoạt hóa.
là sản phẩm của quá trình chuyển hóa quay lại tác động ức chế enzim
- Ức chế ngược:
- Thiếu enzim sẽ gây các bệnh rối loạn chuyển hóa.
Xenlulôzơ
Glcôzơ
Glcôzơ

Xenlaza
Tinh bột
Tinh bột
Xenlulôzơ
Glucôzơ
Glucôzơ

Xenlaza
Xenlulôzơ
Bài tập
Đặc tính của Enzim là
Enzim không bị biến đổi sau phản ứng
Enzim biến đổi thành một loại Enzim mới sau phản ứng
Enzim chỉ liên kết với cơ chất mang tính đặc thù
Enzim xúc tác cả 2 chiều phản ứng
En zim ch? xúc tác cho phản ứng phân giảI
Enzim liên kết với mọi cơ chất
1
2
3
4
5
6
Quan sát sơ đồ
V� l�m
bài tập
NỘI DUNG CẦN NHỚ
Khi tham gia PƯ:
Enzim + Cơ chất  Phức hợp Enzim-Cơ chất  Enzim + SP
Enzim: là chất xúc tác sinh học (có bản chất là prôtêin), mỗi enzim thường chỉ xúc tác cho 1 loại PƯ sinh hóa.
Nhiệt độ, độ pH, nồng độ enzim và nồng độ cơ chất, chất ức chế hay hoạt hóa là những nhân tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN!
Quí thầy cô,
cùng các em học sinh!!!
Enzim có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa vật chất.