Bài 14. Cụm động từ

CỤM ĐỘNG TỪ
CỤM ĐỘNG TỪ
I. CỤM ĐỘNG TỪ LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ SGK :
Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái
oăm để hỏi mọi người .
( Em bé thông minh )
2 cụm từ :
đã đi nhiều nơi


cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho động từ, lược bỏ các phụ ngữ thì
câu không có nghĩa hoặc tối nghĩa.
Cụm động từ
Hãy tìm một vài động từ và phát triển động từ ấy thành cụm động từ?
rồi đặt câu với cụm động từ đó?

VD:

Mẹ đang cắt cỏ ngoài đồng.



Em đã làm xong bài tập.



Em sẽ đi đá bóng sau khi đã làm bài tập xong.



Cụm động từ hoạt động trong câu giống như một động từ (có thể làm
vị ngữ; khi làm chủ ngữ thì mất khả năng đi kèm với các phụ ngữ trước)
-
* Ghi nhớ :

Cụm động từ là loại do tổ hợp từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm, tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.
Cụm động từ có ý nghĩa đấy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ.
II.CẤU TẠO CỦA CỤM ĐỘNG TỪ
1.Mô hình cấu tạo cụm động từ
đã
cũng
đang
nhất thiết phải có
có thể có hoặc không
có thể có hoặc không
đi
chạy
đá bóng
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
đi
ra
nhiều nơi
Thảo luận nhóm

Tổ 1,2 : Thể hiện chức năng
phần phụ trước của cụm động từ
bằng sơ đồ
Tổ 3, 4 : Thể hiện chức năng
phần phụ sau của cụm động từ
bằng sơ đồ
Phần phụ trước bổ sung cho động từ những ý nghĩa
Quan hệ
thờigian
Tiếp diễn
tương tự
Khuyến khích
hoặc ngăn
cản hành
động


Sự khẳng định
hay phủ định
hành động



Phần phụ sau bổ sung cho động từ những ý nghĩa
Đối tượng,
hướng,
địa điểm
Thời gian,
mục đích,
nguyên
nhân
Phương
tiện và
cách
thức hành
động
* Ghi nhớ :
Mô hình cụm động từ:





*Trong cụm động từ:

- Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan
hệ thời gian; sự tiếp diễn tương tự; sự khuyến khích hoặc ngăn cản
hành động; sự khẳng định hoặc phủ định hành động,...
- Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối
tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương
tiện và cách thức hành động,...
III. LUYỆN TẬP
1 . Tìm các cụm động từ trong các câu sau :

a. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.

( Em bé thông minh )
b. Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng

thật xứng đáng.
( Sơn tinh thuỷ tinh )

c . Cuối cùng, triều đình đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ
đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ.
( Em bé thông minh )


2. Chép các cụm động từ vừa tìm được vào mô hình cụm động từ .