Bài 14. Cụm động từ

Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan



cũng ra những câu đố oái oắm để hỏi mọi người
ĐT
ĐT

Viên quan ấy đi, đến đâu quan ra

Ghi nhớ:

* Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm, tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa

* Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động tự


Bài tập nhanh :
Tỡm nh?ng c?m d?ng t? thớch h?p v� d?t cõu v?i c?m d?ng t? ?y?
Học sinh đang chạy thể dục.

Đàn chim đang bay trên bầu trời

1. Đã đi nhiều nơi

2. Cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người


P.T
P.S
P.T
P.S

Phần trước


Phần trung tâm


Phần sau

1. Đã đi nhiều nơi
2. Cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người


đã
đi
Nhiều nơi
cũng
ra
những câu đố
oái oăm để
hỏi mọi người


thời gian
sự
tiếp diễn
Ngày mai, tôi sẽ đi Hà Hội.
Anh đừng gặp cô ấy vào lúc này.
Cô ấy vẫn làm việc ở chỗ cũ.
Mặt trời mọc ở đằng đông.
Hằng ngày, tôi vẫn đi học bằng xe đạp.
Những phụ ngữ ấy bổ sung ý nghĩa gì cho động từ trung tâm ?
(quan hệ thời gian)
(ngan cản)
(sự tiếp diễn tương tự)
(sự tiếp diễn
tương tự)
(địa điểm)
(đối tượng, thời gian)
(địa điểm )
(hướng)
(phương tiện)

Ghi nhớ:
* Mô hình cụm động từ:






* Trong cụm động từ:

- Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan hệ thời gian; sự tiếp diễn tương tự; sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động; sự khẳng định hoặc phủ định hoạt động, …

- Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương tiện và cách thức hoạt động, …
(Khuyết trước)
(Khuyết sau)
BÀI TẬP 1:Tìm các cụm động từ trong những câu sau?
1. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
(Em bé thông minh)
2.Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
3. Cuối cùng triều đình đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ.
(Em bé thông minh)
1. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
(Em bé thông minh)
2.Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
(Sơn Tinh, Thủy Tinh)
3. Cuối cùng triều đình đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ.
(Em bé thông minh)
BÀI TẬP 2: Chép các cụm động từ ở Bài tập 1 vào mô hình cụm động từ:
Bài tập 3: Nêu ý nghĩa của các phụ ngữ được in đậm trong đoạn dưới đây. Việc dùng các phụ ngữ này trước động từ miêu tả hành động của người cha và viên quan nói lên điều gì về trí thông minh của chú bé trong truyện Em bé thông minh?
Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào thì đứa con chừng bảy, tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn lại quan […]. Viên quan nghe cậu bé hỏi như thế thì há hốc mồm sửng sốt, không biết đáp sao cho ổn. Quan thầm nghĩ, nhất định nhân tài ở đây rồi, chả phải đi tìm đâu mất công.
(Em bé thông minh)
Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào thì đứa con chừng bảy, tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn lại quan […]. Viên quan nghe cậu bé hỏi như thế thì há hốc mồm sửng sốt, không biết đáp sao cho ổn. Quan thầm nghĩ, nhất định nhân tài ở đây rồi, chả phải đi tìm đâu mất công.
(Em bé thông minh)

Chưa, không: đều có ý nghĩa phủ định.
+ Phụ ngữ “chưa”: Là phủ định tương đối
+ Phụ ngữ “ không” mang ý nghĩa phủ định tuyệt đối.
=> Cả hai phụ ngữ đều cho thấy sự thông minh, nhanh trí của em bé. Cha chưa kịp nghĩ câu trả lời thì con đã đáp lại bằng một câu mà chính viên quan cũng không thể trả lời được.
Bài tập 4:
Viết một câu trình bày ý nghĩa của truyện Treo biển. Chỉ ra các cụm động từ có trong đoạn văn đó.
Chúc quý thầy cô giáo sức khoẻ, hạnh phúc.
Tạm biệt quý thầy cô giáo, hẹn gặp lại!