Bài 14. Cụm động từ

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Chào các em học sinh !
Lớp 6A1
GV GD: NGUYỄN THỊ HOA
TRƯỜNG THCS TÂN BÌNH – DĨ AN- BÌNH DƯƠNG
Năm học : 2012-2013
KIỂM TRA BÀI CŨ
a. Là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật.
Câu 1: Động từ là gì?
b. Là những từ chỉ hoạt động, trạng thái của sự vật.
c. Là những từ chỉ lượng ít hay lượng nhiều của sự vật.
KIỂM TRA BÀI CŨ
a. Làm chủ ngữ.
Câu 2: Chức vụ điển hình của động từ là gì?
b. Làm vị ngữ.
c. Làm trạng ngữ.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Các bạn học sinh đang học bài.
Đặt câu có động từ.

Tiết 60:
Cụm động từ
Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
I. CỤM ĐỘNG TỪ LÀ GÌ
1. Ví dụ
Đã đi nhiều nơi
Cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. Cụm động từ


BẢNG PHỤ

Các từ, cụm từ in đỏ bổ sung ý nghĩa cho những từ nào ?
Viên quan ấy , đến đâu quan



Các từ được bổ sung ý nghĩa thuộc từ loại nào ?
đi
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
ĐT
ĐT
nhiều nơi
đã
cũng
ra
Tổ hợp từ kết hợp giữa động từ và một số các từ ngữ phụ thuộc nó khác tạo thành.
Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
I. CỤM ĐỘNG TỪ LÀ GÌ
1. Ví dụ 1
- Đã đi nhiều nơi
- Cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
Cụm động từ
Phải có từ ngữ phụ thuộc đi kèm thì nghĩa mới trọn vẹn, đầy đủ.

BẢNG PHỤ

Vd 1: Viên quan ấy , đến đâu quan



đi
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
nhiều nơi
đã
cũng
ra
Nội dung câu văn không trọn vẹn, đầy đủ về nghĩa.
Thử bỏ đi những từ in đậm trong câu trên và rút ra nhận xét nội dung câu văn có thay đổi không?
Các từ ngữ phụ thuộc có vai trò rất quan trọng, nó bổ sung nghĩa cho động từ về nhiều mặt.
Nhiều cụm động từ phải có các phụ ngữ đi kèm thì nghĩa mới trọn vẹn, đầy đủ.
Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
I. CỤM ĐỘNG TỪ LÀ GÌ
1. Ví dụ 1
- Đã đi nhiều nơi
- Cũng ra những câu đố…
Cụm động từ
Phải có từ ngữ phụ thuộc đi kèm thì nghĩa mới trọn vẹn, đầy dủ.

BẢNG PHỤ


Tôi đến
CN
VN
So sánh về cấu tạo và ý nghĩa của động từ “đi” và cụm động từ “đã đi nhiều nơi”?
Tôi đã đến trường
Ví dụ 2:
2. Ví dụ 2


Hoạt động giống như một động từ.
Có ý nghĩa đầy đủ hơn, cấu tạo phức tạp hơn động từ.
CN
VN
Qua đó em rút ra kết luận gì về ý nghĩa, cấu tạo của cụm động từ trong câu?
Tôi đã đến trường.
CN
VN
Động từ
Cụm động từ
Chơi điện tử là một thói quen xấu sẽ làm cho

các em học tập yếu.
CN
VN
Cụm động từ là tổ hợp từ do động từ với
một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
Cụm động từ có cấu tạo phức tạp hơn và có
ý nghĩa đầy đủ hơn một mình động từ
Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ
thuộc đi kèm tạo thành cụm động từ thì
mới trọn nghĩa
KẾT LUẬN
3. Kết luận
-Ghi nhớ sgk/148.

Cụm động từ hoạt động trong câu giống như động từ
Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
I. Cụm động từ là gì?
1. Ví dụ 1
- Đã đi nhiều nơi.
- Cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.
2. Ví dụ 2
3. Kết luận
II. Cấu tạo của cụm động từ
1. Mô hình cụm động từ
BẢNG PHỤ

Cấu tạo cụm danh từ gồm mấy phần ? Là những phần nào?
Phần TT
Phần trước
Phần sau
Điền các cụm động từ ở ví dụ 1 vào mô hình?
đã
đi
nhiều nơi
cũng
ra
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
Phần sau
Còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
đã
đi
nhiều nơi
cũng
ra
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
đùa nghịch
ở sau nhà
Chẳng thấy ai đến mua cày cả.
chẳng
thấy
ai đến mua cày cả
Vừa
treo
hãy
lấy
gạo mà làm bánh lễ Tiên Vương
còn đang
cứ
đi
bằng tàu hỏa cũng được
Biển vừa treo lên
Hãy lấy gạo mà làm bánh lễ Tiên Vương
Cứ đi bằng tầu hỏa cũng được.
Đừng nói to quá.
Đừng
nói
to quá
Thời gian
Sự tiếp diễn tương tự
Sự phủ định
Sự khuyến khích hay ngăn cản
Thời gian
Phụ ngữ trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa về:
lên
Phần sau
đã
đi
nhiều nơi
cũng
ra
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
đùa nghịch
ở sau nhà
chẳng
thấy
ai đến mua cày cả
Vừa
treo
hãy
lấy
gạo mà làm bánh lễ Tiên Vương
còn đang
cứ
đi
bằng tàu hỏa cũng được
Đừng
nói
to quá
Địa điểm
Đối tượng-Cách thức
Đối tượng-Mục đích
Phương tiện
Phụ ngữ sau bổ sung cho động từ các ý nghĩa về:
Địa điểm
Cách thức
Đối tượng
lên
Hướng
Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
I. Cụm động từ là gì?
1. Ví dụ 1
2. Ví dụ 2
3. Kết luận
II. Cấu tạo của cụm động từ
1. Mô hình cụm động từ



- PNT: bổ sung ý nghĩa cho động từ về: thời gian, sự tiếp diễn , sự khuyến khích hoặc ngăn cản , sự khẳng định, hay phủ định…
- PNS: bổ sung ý nghĩa cho động từ về: đối tượng, địa điểm, mục đích, vị trí, nguyên nhân…
2. Lưu ý:
3. Kết luận:
- Ghi nhớ (sgk/148)
GHI NHỚ 2
*Mô hình cụm động từ:
Trong cụm động từ:
- Phụ ngữ trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự, sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động, sự khẳng định hoặc phủ định hoạt động,...
- Phụ ngữ sau: các chi tiết về đối tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương tiện và cách thức hoạt động,...
Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
BẢNG PHỤ

Bài tập 1: Tìm các động từ trong câu sau:
a. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
Vua cha yêu thương Mị nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng
c. Cuối cùng, triều đình đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ.

I. Cụm động từ là gì?
II. Cấu tạo của cụm động từ
III. Luyện tập
1. Bài tập 1,2




Tiết 61: Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
I. Cụm động từ là gì?
II. Cấu tạo của cụm động từ
III. Luyện tập
Bài tập 1





Bài tập 2: Điền các cụm động từ vào mô hình:

Phần TT
Phần trước
Phần sau
Còn đang
đùa nghịch
ở sau nhà
Yêu thương
Mị nương hết mức
Muốn kén
Cho con một người chồng thật xứng đáng
Đành
tìm
cách
đi hỏi
em bé thông minh nọ
a. còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
b. yêu thương Mị nương hết mực,
- muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
c. - đành tìm cách;
- giữ sứ thần ở công quán;
- có thì giờ
- đi hỏi em bé thông minh nọ.
Bài tập 3:
Nêu ý nghĩa của các phụ ngữ được in đậm trong đoạn dưới đây Việc dùng các phụ ngữ này trước động từ miêu tả hành động của người cha và viên quan nói lên điều gì về trí thông minh của chú bé trong truyện Em bé thông minh?

Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào thì đứa con chừng bảy, tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn lại quan[...]. Viên quan nghe cậu bé hỏi lại như thế thì há hốc mồm sửng sốt, không biết đáp sao cho ổn. Quan thầm nghĩ, nhất định nhân tài ở đây rồi, chả phải tìm đâu mất công.
Bài tập 3:
Ý nghĩa của hai từ in đậm trong đoạn văn?





Tác dụng của nó trong đoạn văn?
chưa, không
đều có ý nghĩa phủ định
chưa
phủ định tương đối
không
phủ định tuyệt đối
Sự thông minh, nhanh trí của em bé
*Bài tập trắc nghiệm: Dòng nào sau đây là cụm động từ ?
a) Những em học sinh chăm ngoan ấy.
b) Vốn đã rất yên tĩnh
c) Vẫn nghịch như xưa
*Bài tập trắc nghiệm: Nhận định nào sau đây không đúng về cụm động từ ?
a. Hoạt động trong câu như một động từ
b. Do động từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
c. Ý nghĩa đầy đủ và cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ
d. Hoạt động trong câu không như một động từ
- Nắm kiến thức: Cụm động từ là gì ? Cấu tạo cụm động từ ?
- Hoàn thành nốt phần so sánh cụm động từ với cụm danh từ, xem trước và thử so sánh với cả cụm tính từ sẽ học ở tiết 63.
- Hoàn thành bài tập 4 trong SGK – 149. Viết một câu văn có cụm động từ làm chủ ngữ?

* Củng cố và dặn dò:


Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo và các em