Bài 14. Con hổ có nghĩa

Chào mừng các thày cô giáo về dự giờ học
Môn Ngữ văn – Lớp 6
GV thực hiện:
Trường THCS
kiểm tra bài cũ

- Hãy kể tên các loại truyện dân gian mà em đã học ?
BàI 14 - tiết 59
Con hổ có nghĩa
Truyện trung đại
việt nam
Tác giả : vũ trinh
Tiết 57- Hướng dẫn đọc thêm Văn bản: Con hổ có nghĩa
(Truyện Trung đại- Vũ Trinh)
I-Giới thiệu chung:
Khái niệm truyện Trung đại:
Thời gian: Ra đời từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX.
Hình thức: Viết bằng văn xuôi chữ Hán, Nôm.
Nội dung : Rất phong phú, mang tính giáo huấn. - Nghệ thuật : + Hư cấu; gần với thể kí, với sử.
+ Cốt truyện đơn giản.
+ Nhân vật được miêu tả qua ngôn ngữ kể và đối thoại.
I. Tìm hiểu chung:
* Truyện trung đại:
1. Tác giả:
- Vũ Trinh ( 1759-1828), tự là Duy Chu,
hiệu là Nguyên Hanh Lan Trì Ngư Giả.
- Người trấn Kinh Bắc, đỗ cử nhân năm 17 tuổi.
- Ông làm quan cuối thời Lê, đầu thời Nguyễn.
2. Tác phẩm:
a. Xuất xứ:
Truyện có xuất xứ
từ đâu?
* Xuất xứ của truyện
Tập truyện truyền kì gồm 45 truyện với đề tài:
+ Giáo dục, thi cử.
+Báo ứng luân hồi... được sáng tác trên cơ sở những truyền thuyết lưu hành trong nhân dân đương thời.
I. Tìm hiểu chung:
* Truyện trung đại:
1. Tác giả:
- Vũ Trinh ( 1759-1828), tự là Duy Chu,
hiệu là Nguyên Hanh Lan Trì Ngư Giả.
- Người trấn Kinh Bắc, đỗ cử nhân năm 17 tuổi.
- Ông làm quan cuối thời Lê, đầu thời Nguyễn.
2. Tác phẩm:
Xuất xứ:
b. Đọc-chú thích:
1- Hổ bị khúc xương mắc ngang họng.
2- Bác tiều phu nhìn thấy, kêu to…thò tay vào họng hổ lấy khúc xương ra.
3-Hôm sau, Hổ biếu bác nai. - Hơn mười năm sau, bác chết, hổ đến nhảy nhót,dụi đầu vào quan tài, gầm lên. - Mỗi dịp giỗ bác , mang lợn dê đến cúng..
1- Hổ cái khó sinh. Hổ đực cõng bà đỡ Trần vào rừng đỡ đẻ cho hổ cái.
2- Bà đỡ Trần đã cho hổ cái uống thuốc, xoa bóp bụng, giúp hổ cái sinh con .
3- Hổ đực tặng bà đỡ 1 cục bạc và đưa bà đỡ trở về, cúi đầu, vẫy đuôi, gầm tiễn biệt.
Tóm tắt các sự việc
I. Tìm hiểu chung:
* Truyện trung đại:
1. Tác giả:
- Vũ Trinh ( 1759-1828), tự là Duy Chu,
hiệu là Nguyên Hanh Lan Trì Ngư Giả.
- Người trấn Kinh Bắc, đỗ cử nhân năm 17 tuổi.
- Ông làm quan cuối thời Lê, đầu thời Nguyễn.
2. Tác phẩm:
Xuất xứ:
b. Đọc-chú thích:
c. Phương thức biểu đạt:

Phương thức biểu đạt của truyện là gì?
Tự sự
d. Bố cục:
Bố cục truyện gồm mấy phần? Nội dung của từng phần?
2 phần:
+ Phần 1: “ Bà đỡ Trần... Sống qua được” -> Cái nghĩa của con hổ thứ nhất
+ Phần 2: Còn lại -> Cái nghĩa của con hổ thứ hai
II. Đọc- tìm hiểu chi tiêt văn bản:
1. Cái nghĩa của con hổ thứ nhất
Gia đình hổ đực đã gặp phải khó khăn gì?
- Hổ cái khó sinh
-> Tính mạng của hổ cái và hổ con đang gặp nguy hiểm
Trước hoàn cảnh nguy cấp ấy , hổ đực đã làm gì?
- Hổ đực đi tìm bà đỡ Trần :gâ cöa, lao tíi câng bµ, ch¹y nh­ bay, gặp gai góc thì dùng chân rÏ lèi ...
Nhận xét về hành động của hổ đực khi hổ cái lâm vào hoàn cảnh khó khăn?
-> Hành động táo bạo, khẩn trương, gấp gáp.
Chi tiết này giúp em cảm nhận điều gì về tình cảm của hổ đực dành cho vợ? Hổ muốn nói với bà điều gì vậy?
- Hổ đực cầm tay bà nhìn hổ cái, nhỏ nước mắt.
-> Quan tâm lo lắng cho hổ cái
Sau khi được bà đỡ Trần giúp, hổ đã có hành động gì?
Khi con chào đời, thái độ của hổ bố ra sao?
-> Vui mừng khi con chào đời
- Bà đỡ Trần đỡ đẻ cho hổ cái
- Hổ tặng bạc, cúi đầu vẫy đuôi, gầm
2. Cái nghĩa của con hổ thứ hai:
- Hổ bị hóc xương bò: vật vã, đau đớn
-> Tính mạng gặp nguy hiểm
- Bác tiều dùng tay thò vào cổ họng lấy xương ra .
-> Dũng cảm, nhân ái với loài vật
- Hổ đền ơn bác :
+ Lúc sống: biếu thịt nai
+ Lúc chết: nh¶y nhãt, dôi ®Çu, gÇm lªn, ch¹y quanh quan tµi… -> đau xót
+ Lúc giỗ: đem dê, lợn đến tế

Con hổ thứ nhất
- Hổ cái lăn lộn, cào đất



- Bà hoà thuốc với nước suối cho hổ uống, lại xoa bóp bụng hổ

- Hổ đực quỳ xuống bên một gốc cây, lấy chân đào lên một cục bạc.
Hổ cúi đầu vẫy đuôi, làm ra vẻ tiễn biệt
Hổ gầm lên một tiếng rồi bỏ đi
Con hổ thứ hai
-Con hổ trán trắng cúi đầu cào bới đất, nhảy lên, vật xuống, thỉnh thoảng lấy chân móc họng, mở miệng nhe cái răng, máu me, nhớt dãi trào ra. Nhìn kĩ miệng hổ thấy có khúc xương mắc ngang họng, bàn chân hổ thì to, càng móc khúc xương càng vào sâu.
- Bác trèo lên cây kêu lên...
Bác trèo xuống lấy tay thò vào cổ họng hổ, lấy ra một chiếc xương bò to như cánh tay
- Một đêm nghe tiếng gầm dài mà sắc ...nai chết
Khi chôn cất, hổ bỗng nhiên đến trước mộ nhảy nhót...dùng đầu dụi vào quan tài, gầm lên, chạy quanh quan tài vài vòng.
Mỗi khi đến dịp ngày giỗ bác, hổ lại đưa dê hoặc lợn đến
* Nghệ thuật nhân hoá, kể và tả sinh động , hấp dẫn
THẢO LUẬN
So sỏnh cõu chuy?n H? v� b� d? Tr?n v?i cõu chuy?n H? v� bỏc ti?u phu ch? ra di?m gi?ng nhau v� di?m khỏc nhau gi?a hai cõu chuy?n trong van b?n.
?
1- Hổ bị khúc xương mắc ngang họng.
2- Bác tiều phu nhìn thấy, kêu to..thò tay vào họng hổ lấy xương ra.
3- Hổ biếu nai . Hơn mười năm sau bác chết, hổ đến nhảy nhót, dụi đầu vào quan, gầm lên…. Mỗi dịp ngày giỗ, hổ mang lợn dê đến cúng..
1- Hổ cái khó sinh. Hổ đực cõng bà đỡ Trần vào rừng đỡ đẻ cho hổ cái.
2- Bà đỡ Trần đã cho hổ cái uống thuốc, xoa bóp bụng, giúp hổ cái sinh con .
3- Hổ đực tặng bà đỡ một cục bạc và đưa bà đỡ trở về, cúi đầu, vẫy đuôi tiễn biệt, gầm...
THẢO LUẬN
Điểm khác:
Hoàn cảnh được cứu
THẢO LUẬN
Điểm khác:
May mắn được cứu
Ch? d?ng c?u c?u
- Thức kiếm được . - Trả nhiều lần,mãi mãi - Trả sau đó.
- Vật chất có giá trị lớn. - Trả 1 lần . - Trả ngay khi được cứu .
Hổ trán trắng
Hổ trán trắng
Hổ cái và hổ con
Hổ đực
THẢO LUẬN
Điểm giống:- Cấu trúc của truyện.
Dùng chi tiết li kì.
Dùng nghệ thuật nhân hóa
Tạo sự mới lạ, hấp dẫn cho câu chuyện. Tạo sự phong phú, đa dạng của việc làm ơn và trả ơn .
=> Bài học đạo lý thấm thía về làm ơn và trả ơn.
Khác nhau
Nhận xét:
- Bố cục chặt chẽ,sắp xếp sự việc tăng tiến hợp lý.


Tiết 57- Hướng dẫn đọc thêm:
Văn bản: Con hổ có nghĩa
(Truyện Trung đại- Vũ Trinh)
1- Nghệ thuật :
Tình huống truyện độc đáo, bất ngờ.
- B? c?c ch?t ch?, s?p x?p s? vi?c tang ti?n h?p lý.
- Dựng ngh? thu?t nhõn húa d? hu c?u.
- Chi tiết truyện li kì hấp dẫn.
I- Giới thiệu chung
II- Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản:
III- Tổng kết:


Tiết 57- Hướng dẫn đọc thêm:
Văn bản: Con hổ có nghĩa
(Truyện Trung đại- Vũ Trinh)
1- Nghệ thuật:
Tình huống truyện độc đáo , bất ngờ.
Bố cục chặt chẽ, sắp xếp sự việc tăng tiến hợp lý.
Dùng nghệ thuật nhân hóa để hư cấu.
Chi tiết truyện li kì hấp dẫn. 2- Nội dung: Mượn chuyện hổ trả ơn nghĩa để nói chuyện người, nhằm mục đích:
- Đề cao ,ca ngợi ân nghĩa ở đời.
- Gửi tới người đọc bài học đạo lí sâu sắc,thấm thía: Biết làm ơn và trả ơn .
*Ghi nhớ SGK
I- Giới thiệu chung
II- Hướng dẫn – hiểu văn bản:
III- Tổng kết, ghi nhớ:


Tiết 57- Hướng dẫn đọc thêm:
Văn bản: Con hổ có nghĩa
(Truyện Trung đại- Vũ Trinh)
1- Nghệ thuật:
Tình huống truyện độc đáo , bất ngờ.
Bố cục chặt chẽ, sắp xếp sự việc tăng tiến hợp lý.
Dùng nghệ thuật nhân hóa để hư cấu.
Chi tiết truyện li kì hấp dẫn. 2- Nội dung: Mượn chuyện hổ trả ơn nghĩa để nói chuyện người, nhằm mục đích:
- Đề cao ,ca ngợi ân nghĩa ở đời.
- Gửi tới người đọc bài học đạo lí sâu sắc,thấm thía: Biết làm ơn và trả ơn .
*Ghi nhớ SGK
I- Giới thiệu chung
II- Hướng dẫn – hiểu văn bản:
III- Tổng kết, ghi nhớ:


Tiết 57- Hướng dẫn đọc thêm:
Văn bản: Con hổ có nghĩa
(Truyện Trung đại- Vũ Trinh)
I- Giới thiệu chung
II- Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản:
III- Tổng kết, ghi nhớ:
iV- Luyện tập:
Hãy đóng vai bà đỡ Trần kể về chuyện bà đỡ đẻ cho hổ
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
I- Học bài:
Khái niệm truyện Trung đại.
Nội dung, ý nghĩa, nghệ thuật của truyện “Con hổ có nghĩa”
Tập kể từng câu chuyện.
2- Chuẩn bị bài : Động từ
Chân thành cảm ơn
Quý thày cô và các em!