Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
LỊCH SỬ 7
I. Kiểm tra bài cũ
*Câu 1 (10đ)
?- (3đ): Tướng nào của nhà Nguyên chỉ huy xâm lược Chăm-pa?
A. Ô Mã Nhi. B. Toa Đô.
C. Hốt Tất Liệt. D. Thành Cát Tư Hãn.
?- (7đ): Nêu tóm tắt diễn biến, kết quả cuộc kháng chiến lần 2 chống quân xâm lược Nguyên ?

(X)

1-1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tiến vào nước ta. Quân ta đánh những trận nhỏ vừa rút lui về Vạn Kiếp ? Thăng Long ? Thiên Trường và Trường Yên, thực hiện chủ trương "vườn không nhà trống".
Cùng một lúc Toa Đô đánh lên, Thoát Hoan từ trên đánh xuống phía Nam tạo thế gọng kìm để tiêu diệt quân ta.
Quân Nguyên tràn vào Thăng Long chờ viện binh.
Thời cơ đã đến quân ta phản công đánh vào Tây Kết , Hàm Tử, Chương Dương
Kết quả: Hàng vạn quân giặc bị giết, Thoát Hoan chui vào ống đồng trốn về nước, Toa Đô bị chém ỏ Tây Kết. Quân ta toàn thắng.
*Câu 2(10đ):
? (3đ) Tướng giặc nào bị quân ta chém đầu?
A. Ô Mã Nhi. B. Toa Đô.
C. Hốt Tất Liệt. D. Thành Cát Tư Hãn
? (7đ) Hãy cho biết cách đánh giặc của nhà Trần trong lần thứ 2 ?
(X)


Thực hiện chủ trương "vườn không nhà trống" gây khó khăn về lương thực cho giặc.
Tránh thế giặc mạnh khi chúng mới đến xâm lược: vừa cản vừa rút lui để bảo toàn lực lượng.
Khi thời cơ đến (lúc giặc suy yếu) quân ta mở đợt tấn công phản công tiêu diệt giặc, giành thắng lợi.
TIẾT 26
BÀI 14
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG NGUYÊN
(THẾ KỶ XIII)
(Tiếp Theo)
III/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ 3 CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1287-1288)

1/Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt:

-Vua Nguyên quyết tâm xâm lược Đại Việt lần 3.

-Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến: cử Trần Hưng Đạo làm tổng chỉ huy, Trần Khánh Dư làm phó tướng bảo vệ vùng biển.
Cuối 12-1287 Thoát Hoan và Ô Mã nhi chỉ huy 30 vạn quân tràn vào nước ta, có cả đoàn thuyền lương, chúng sẽ hội quân ở Vạn Kiếp.
2/ Trận Vân Đồn tiêu diệt đoàn thuyền lương của Trương Văn Hổ:
Trần Khánh Dư cho quân mai phục ở Vân Đồn đã chặn đánh và tiêu diệt được đoàn thuyền lương của TrươngVăn Hổ.
3/ Chiến thắng Bạch Đằng:
* Diễn biến:
1-1288 Thoát Hoan tiến chiếm Thăng Long.
Quân ta thực hiện "vườn không nhà trống", chọn Bạch Đằng làm trận địa quyết chiến.
KÍNH MỜI QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM XEM HÌNH TRẬN BẠCH ĐẰNG NĂM 1288
4 -1288 đoàn thuyền Ô Mã Nhi rút lui theo đường sông Bạch Đằng.
Ta đánh nhữ địch lọt vào trận địa mai phục, quân ta xông ra đánh quyết liệt từ 2 bên bờ sông.
* Kết quả:
Ô Mã Nhi bị bắt, nhiều thuyền giặc bị đắm, Thoát Hoan vượt đường rừng chạy về nước, quân ta thắng lợi hoàn toàn.
* Ý nghĩa:
Đánh bại hoàn toàn ý chí xâm lược của nhà Nguyên, bảo vệ độc lập toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Đại Việt.
THẢO LUẬN NHÓM:
So sánh cách đánh giặc của lần 3 với 2 lần trước có gì giống và khác nhau?
* Giống: Vừa đánh vừa rút lui để bảo toàn lực lượng
- Thực hiện "vườn không nhà trống", làm cho giặc thiếu lương thực, chờ thời cơ phản công.
* Khác: Lần 3 tập trung tiêu diệt đoàn thuyền lương trước
=>
Dồn chúng vào thế bị động,
ta chủ động bố trí bãi cọc ngầm ở sông Bạch Đằng chặn đường rút của chúng, đánh bại ý đồ xâm lược của chúng.

4.4/ Củng cố và luyện tập:
? Đoàn thuyền chiến của quân Nguyên do ai chỉ huy?
A. Ô Mã Nhi B. Phàn Tiếp.
C. Toa Đô. D. Thoát Hoan.
? Khi rút về nước thủy quân của quân Nguyên do ai chỉ huy?
A. Ô Mã Nhi B. Phàn Tiếp.
C. Toa Đô. D. Thoát Hoan.
? Số phận của Ô Mã Nhi như thế nào sau trận Bạch Đằng?
A. Bị giết chết. B. Tự tử.
C. Bị bắt sống D. Thả về nước.
(X)
(X)
(X)

4.5/ Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
- Về học thuộc bài vàkết hợp SGK làm bài tập lịch sử 6,7,8,9/ 38, 39
- Chuẩn bị bài 14 phần "IV/ Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông Nguyên"
- Soạn: Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử
Kể các danh tướng thời Trần, em hiểu gì về vị anh hùng Trần Hưng Đạo?