Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy giáo - cô giáo
về dự giờ thăm lớp
Giáo viên: Nguyễn Thị Quỳnh Nga
Trường trung học cơ sở xã Nghĩa Sơn
KIỂM TRA BÀI CŨ
Âm mưu xâm lược
Đại Việt (Lần 1) của
quân Mông Cổ ?
Bài học kinh nghiệm
về cách đánh giặc của
Dân tộc ta trong cuộc
Kháng chiến chống quân
Mông Cổ lần thứ nhất ?
Bài 14 :BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (THẾ KỈ XIII ) (Tiếp theo )
II/ Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285).
Chân dung: HỐT TẤT LIỆT - THÀNH CÁT TƯ HÃN
SỰ BÀNH TRƯỚNG CỦA ĐẾ QUỐC MÔNG CỔ
1/ Âm mưu xâm lược Cham-pa và Ñại Việt của nhà Nguyên
- Để mở rộng phạm vi thống trị, đô hộ và thôn tính các nước khác.
- Nhà Nguyên đánh cham-pa trước để làm bàn đạp tấn công vaøo phía nam Đại Việt.
Hình minh hoạ: Lược đồ quân Nguyên xâm lược
Cham-pa làm bàn đạp tấn công Nam Đại Việt
CHAM - PA
CHÚ GIẢI

Quân Nguyên
tiến đánh
Quân Cham-pa
phản công
Quân Nguyên rút
vế cố thủ phía
bắc Cham-pa
2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
a) Quân sự :
- Triệu tập hội nghị Vương hầu quan lại ở Bình Than.
- Tổ chức tập trận và duyệt binh ở Đông Bộ Đầu.
- Cử Trần Quốc Tuấn làm tổng chỉ huy.
- Chia quân đóng giữ nơi hiểm yếu.
b) Chính trị :
Năm 1285 mở Hội nghị Diên Hồng.
Tại hội nghị
Bình Than
Hoài Vương Hầu
Trần Quốc Toản
Không được
dự bàn nên
Đã bóp nát
quả cam lúc
nào Không biết
Sau đó về quê
tổ chức một
đạo quân lớn
gương cao lá cờ
thêu 6 chữ vàng
“PHÁ CƯỜNG ĐỊCH ,
BÁO HOÀNG ÂN”
ngày đêm luyện
tập, sẵn sàng
cùng nhân dân
đánh giặc.
TRẦN HƯNG ĐẠO
ĐƯỢC VUA TRẦN
GIAO TRỌNG TRÁCH LÀ
QUỐC CÔNG
TIẾT CHẾ - CHỈ HUY
CUỘC KHÁNG CHIẾN .
ÔNG SOẠN
“HỊCH TƯỚNG SĨ “
ĐỂ ĐỘNG VIÊN
TINH THẦN CHIẾN ĐẤU
CỦA QUÂN ĐỘI .

" Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối. Ruột đau như cắt".
Câu hỏi thảo luận :
Sự kiện nào thể hiện ý chí quyết chiến của quân dân thời Trần ?
Trả lời :
- Trần Quốc Toản căm thù giặc bóp nát quả cam mà không hay.
- Trong Hội nghị Diên Hồng các phụ lão đều nói là “Nên đánh”.
- Quân sĩ thích lên cánh tay hai chữ “Sát Thát”.
Bảng so sánh về lực lượng và thái độ quân Mông – Nguyên trong cuộc xâm lược Đại Việt:
3 vạn
50 vạn
Xâm lược
Xâm lược
trả thù
3/Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến.
Cuối tháng
01/1285
khoảng 50 vạn
quân Nguyên
do Thoát Hoan
chỉ huy
tràn vào
xâm lược
nước ta
Sau một số trận
chiến đấu
chặn giặc
ở vùng biên giới ,
Trần quốc Tuấn
cho quân lui về
Vạn Kiếp
Toa Đô
được lệnh
từ Chăm pa
đánh ra
Nghệ An,
Thanh Hóa.
3/Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến.
Tháng 5- 1285
nhân lúc
quân giặc
gặp khó khăn .
Nhà Trần
cho quân
tổ chức
phản công
đánh bại
quân giặc
ở nhiều nơi.
TÂY KẾT
HÀM TỬ
CHƯƠNG DƯƠNG
KẾT QUẢ:
Quân giặc
phần lớn
bị giết ,
phần còn lại
chạy về nước.
Thoát Hoan
chui vào
ống đồng
cho quân khiêng
về nước.
Tướng Toa Đô
bị chém đầu.
Chương Dương
cướp giáo giặc,
Hàm Tử bắt
quân thù.
Thái Bình
nên gắng sức.
Non nước
ấy ngàn thu.

TRẦN QUANG KHẢI
Thảo luận nhóm : Hãy nêu cách đánh giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên
Lúc đầu khi thế giặc mạnh, quân dân nhà Trần không dốc toàn bộ lực lượng để đối phó với chúng mà khôn khéo rút lui để bảo toàn lực lượng của mình , chờ thời cơ đến phản công để giành thắng lợi . Với kế sách “ thực hiện vườn không nhà trống “
Cách đánh so với lần thứ nhất đều giống nhau , dùng chiến thuật “ lấy ít đánh nhiều , lấy yếu đánh mạnh “. Trong các cuộc kháng chiến về sau của cha ông ta cũng cho đó là bài học kinh nghiệm vô cùng quý báu …..
Bài tập
Bài tập 1: Chọn câu đúng.
1/ Nhà Trần đã làm gì để chuẩn bị kháng chiến ?
b . Triệu tập hội nghị Diên Hồng.
a . Triệu tập hội nghị Bình Than.
c. Cả a và b đều đúng.
2/ Nhà Trần mở hội nghị Bình Than và hội nghị Diên Hồng nhằm mục đích gì ?
a. Thống nhất ý chí đánh giặc và bàn kế hoạch kháng chiến.
b .Thống nhất ý chí và phát động toàn dân chống giặc.
c .Tạo lập khối đoàn kết trong nội bộ quý tộc và tướng lĩnh cao cấp, củng cố khối đoàn kết của toàn dân .
Bài tập 2 :Cách đánh quân Nguyên của nhàTrần trong cuộc kháng chiến lần thứ hai như thế nào? Ghi chữ Đ ( đúng) trước những ý em cho là đúng.
d . Tất cả các ý trên đều đúng.
a Thực hiện chủ trương "vườn không nhà trống".
b . Đánh nhanh , thắng nhanh.
c .Tránh thế giặc mạnh lúc chúng mới đến xâm lược.
.d .Chọn đội quân cảm tử, hi sinh để cứu triều đình.
e .Vừa cản giặc,vừa rút lui dần để bảo toàn lực lượng.
g .Khi thời cơ đến,phản công tiêu diệt giặc.
Đ
Đ
Đ
Đ
Bài tập :
Điền từ thích hợp vào chỗ trống ?
Câu 1 : ……………………..căm thù giặc đến nỗi bóp nát quả cam mà không hay
Câu 2 : Quân sĩ thích lên cánh tay hai chữ ……………………
Trần Quốc Toản
Sát Thát
Nhà Trần tổ chức phản công vào:
A. Tháng 1/1285
B. Tháng 3/1285
C. Tháng 5/1285
D. Tháng 7/1285
Chọn câu trả lời đúng
C. Tháng 5/1285
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
CHÚNG TA CÙNG NHAU GIẢI TRÍ :
U
Q
N
Ầ
N
Ả
Đ
Ô
N
G
B
Ộ
Đ
Ầ
U
O
T
O
T
R
Ầ
N
H
Ư
Ạ
Đ
G
N
C
Ố
U
Q
N
Ầ
R
T
A
G
N
Ồ
H
N
Ê
I
D
T
N
A
Ô
Đ
A
O
T
B
Ì
N
H
T
H
R
H
Ĩ
S
G
G
N
Ị
C
H
T
Ư
Ớ
N
K
H
I
Ả
HÀNG DỌC
CÂU 8
CÂU 7
CÂU 6
CÂU 5
CÂU 4
CÂU 3
CÂU 2
CÂU 1
NƠI TRẦN QUỐC TUẤN TỔ CHỨC DIỆT BINH
NGƯỜI LẬP NHIỀU CÔNG LỚN TRONG CUỘC
KHÁNG CHIẾN CHỐNG NGUYÊN - MÔNG
BÓP NÁT QUẢ CAM TRONG TAY VÌ KHÔNG ĐƯỢC
DỰ BÀN KẾ SÁCH ĐÁNH GIẶC
NƠI DIỄN RA HỘI NGHỊ CỦA CÁC
BÔ LÃO DO VUA TRẦN TRIỆU TẬP
TÊN CỦA TƯỚNG GIẶC BỊ CHÉM ĐẦU Ở TRẬN
TÂY KẾT (LẦN THỨ 2)
NƠI DIỄN RA HỘI NGHỊ CỦA CÁC VƯƠNG HẦU QUÝ TỘC TRẦN
NHẰM BÀN KẾ ĐÁNH GIẶC
TRẦN HƯNG ĐẠO ĐÃ SOẠN THẢO BÀI NẦY
NHẰM KHƠI DẬY LÒNG YÊU NƯỚC CỦA QUÂN SĨ.
NGOÀI TRẦN HƯNG ĐẠO ,CÒN CÓ MỘT VỊ TƯỚNG HỌ TRẦN
KHÁC CŨNG CÓ NHIỀU CÔNG LỚN TRONG KHÁNG CHIẾN
CHỐNG QUÂN MÔNG - NGUYÊN
Hướng dẫn về nhà :
- Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.
Xem trước phần III. Cuộc kháng chiến lần thứ III chống quân xâm lược Nguyên (1287-1288) và trả lời các câu hỏi sau :
 Nêu một số dẫn chứng về việc Nhà Nguyên chuẩn bị xâm lược Đại Việt lần III ?
Tường thuật diễn biến trận Vân Đồn ?
 Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 ?