Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG XÂM LƯỢC MÔNG NGUYÊN
(thế kỉ XIII)
Tiết 24 - Bài 14
Phong cảnh thảo nguyên đặc trưng của Mông Cổ
Chân dung Thiết Mộc Chân (1162 - 1227)
(Thành Cát Tư Hãn )người thiết lập đế chế Mông Cổ
Bành Đại Nhã, người đời Tống, tác giả Hắc Thát sử lược đã chép:
“…Quân Mông Cổ lớn lên trên yên ngựa, tự luyện tập chiến đấu, từ mùa xuân đến mùa đông, ngày ngày săn bắn, đó là cách sống của họ.
Về trận đánh, họ lợi ở dã chiến, không thấy lợi không tiến quân…Trăm quân kị quanh vòng, có thể được vạn người, nghìn quân kị tản ra, có thể dài đến trăm dặm…Địch phân tất phân, địch hợp tất hợp, cho nên kị đội là ưu thế của họ, hoặc xa hoặc gần, hoặc nhiều hoặc ít, hoặc tụ hoặc tán, hoặc hiện hoặc ẩn, đến như rơi trên trời xuống, đi như chớp giật… Họ mà thắng thì đuổi theo địch chém giết không để trốn thoát, họ mà thua thì chạy rất nhanh, đuổi theo không kịp…”
Bản đồ: Sự bành trướng của Mông Cổ Thế kỉ XIII
Mông Cổ
Liên Bang Nga
Trung Quốc
Địa Trung Hải
Thái Bình Dương
Hắc Hải
Diện tích: 35 triệu km2
Dân số: gần 50% dân số thế giới
Lược đồ diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân Mông Cổ
Quy hóa
Bạch Hạc
Bình Lệ Nguyên
THĂNG LONG
Thiên Mạc
S Nhị (S Hồng)
S Chảy
S Cầu
S Đuống
S Nhị (S Hồng)
Phòng tuyến quân ta
Quân ta truy kích địch
Quân ta tiến công
Quân ta rút lui
Quân giặc tiến quân
Quân giặc rút chạy
Phủ Lỗ
Đông Bộ Đầu
Nhóm 1, 2: Cách đánh của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất có gì khác so với cách đánh của Lý Thường Kiệt trước đây ?
THẢO LUẬN NHÓM
Nhóm 3,4: Em hãy nêu những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất?
Nhóm 1,2
Nhà Trần Nhà Lý
Chủ động rút lui khi thế giặc mạnh.
Thực hiện kế sách “vườn không nhà trống” đợi thời cơ phản công
Cách tấn công: tiến công trước để tự vệ
Cách phòng thủ: xây dựng phòng tuyến sông Cầu kiên cố để chống giặc
Cách kết thúc chiến tranh: giảng hoà
- Ba lần bắt giam sứ giả Mông Cổ
- Nhà Trần ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí
- Các đội dân binh thành lập, ngày đêm luyện tập võ nghệ, sẵn sàng đánh giặc
-Trần Thủ Độ trả lời vua Trần “Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”
Nhóm 3,4:
* Những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất:
Bài tập 3. Hãy nêu các sự kiện lịch sử gắn với các địa danh trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ
Sông Thao:
- Bình Lệ Nguyên:
- Thiên Mạc:

- Thăng Long:

Đông Bộ Đầu:
- Quy Hoá:
Quân giặc tiến vào xâm lược nước ta
Khi quân giặc đến đây thì bị chặn đánh
Do thế giặc mạnh, vua Trần cho lui quân để bảo toàn lực lượng
Nhân dân thực hiện chủ trương “ vườn không nhà trống”
Quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn
Trên đường rút chạy về nước quân giặc bị chặn đánh
Hướng dẫn về nhà :
- Học thuộc bài, trả lời câu hỏi cuối bài.
- Tập trình b�y diễn biến cuộc kháng chiến trên lược đồ.
- Sưu tầm các câu chuyện về cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên.
Đọc trước phần II; Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285).
L�m b�i t?p trong V? b�i t?p L?ch s?- t?p 1