Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

chào các em học sinh thân mến!
TRƯỜNG PTDTNT LỘC NINH
GIÁO VIÊN: LÊ CHÍ TUẤT
Kiểm tra bài cũ:
Câu h?i:
Hãy nêu những chủ trương và biện pháp xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng của nhà Trần?
Tr? l?i
Quân đội gồm cấm quân và quân ở các lộ ( Chính binh,
phiên binh ), hương binh và quân đội của các vương hầu.
Quân đội được tuyển dụng theo chính sách `` Ngụ binh
ư nông ``và chủ trương ``Quân lính cốt tinh nhuệ, không
cốt đông ``, học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ.
Nhà Trần còn cử nhiều tướng giỏi đóng giữ các vị trí
hiểm yếu.
Bài 14:
ba lÇn kh¸ng chiÕn
chèng qu©n x©m l­îc M«ng Nguyªn
(thÕ kØ XIII)
CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT
CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ (1258).
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.

Ñầu thế kỉ XIII
Thiết Mộc Chân
(Thành Cát Tư Hãn ) thiết lập
đế chế Mông Cổ
Bản đồ thế giới
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.
Quân Mông Cổ tập trận
Quân Mông Cổ chiến đấu
Câu hỏi:
Những böùc tranh naøy noùi leân ñieàu gì?
Trả lời:
Mông Cổ có lực lượng quân đội hùng mạnh,
hiếu chiến
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.
“- Quân Mông Cổ lớn lên trên yên ngựa, tự luyện tập chiến đấu, từ mùa xuân đến mùa đông, ngày ngày săn bắn, đó là cách sống của họ
- Về đánh trận , họ lợi ở dã chiến, không thấy lợi thì không tiến quân
Trăm quân kị quay vòng, có thể bọc được vạn người. Nghìn quân kị tản ra có thể dài tới trăm dặm , kẻ địch chia ra thì họ chia ra, kẻ địch hợp lại thì họ hợp lại nên kị đội là thế mạnh của họ
Đội quân lúc ẩn lúc hiện, đến thì như trời rơi xuống, đi thì nhanh như chớp giật. Họ mà thắng thì đuổi theo địch chém giết không để trốn thoát, họ mà thua thì chạy rất nhanh, đuổi theo không kịp”
=> Vua Mông Cổ liên tiếp xâm lược nhiều nước ở châu Á, châu Âu. Quân đi đến đâu cũng làm nhà cửa đổ nát, thành trì tan hoang, nhân dân bị giết hoặc bị bắt làm nô lệ.
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.
CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ NHẤT
CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG CỔ (1258).
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.
- 1251 Hốt Tất Liệt
Lên ngôi Đại Hãn ( vua )
Câu hỏi
1257 vua Mông Cổ làm việc gì?
Tr? l?i.
1257 vua Mơng C? m? cu?c t?n cơng l?n v�o nu?c
Nam T?ng ? phíaNam Trung Qu?c nh?m xâm chiếm
toàn bộ Trung Quốc
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.
Trả lời:
xâm lược Đại Việt trước, rồi từ Đại Việt đánh thẳng
lên phía nam Trung Quốc để phối hợp với cánh quân
từ phía bắc xuống. Đó là việc thực hiện kế hoạch
‘’ gọng kìm’’ để tiêu diệt nước Nam Tống và xâm
lược Đại Việt.
Câu hỏi:
Theo em, quân Moâng Coå xaâm löôïc Ñaïi Vieät
nhằm mục đích gì?
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ.

Trước khi kéo quân
vào xâm lược, tướng
Ngột Lương Hợp Thai
cho sứ giả đưa thư đe
dọa và dụ hàng vua
Trần. Ba lần sứ giả
Mông Cổ đến Thăng
Long đều bị vua Trần
bắt giam vào ngục.
=>Thể hiện quyết tâm
chống giặc ngoại xâm
của nhà Trần.
2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông C?.
a. Sự chuẩn bị của nhà Trần.
Câu hỏi:
Nhà Trần đã làm gì để kháng
chiến chống quân xâm lược
Mông Cổ?
Tr? l?i:
Cuối 1257, khi du?c tin qu�n Mơng C? chu?n b? x�m lu?c,
nhà Trần đã ban lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí, thành lập
các đội dân binh, ngày đêm luyện tập võ nghệ, sẵn sàng
đánh giặc.
2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông C?.
a. Sự chuẩn bị của nhà Trần.
b. Diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ.
- Diễn biến:
1 - 1258, Ngột Lương Hợp Thai
chỉ huy 3 vạn quân xâm lược nước ta. Qu�n gi?c theo du?ng sơng Thao ti?n xu?ng B?ch H?c
( Vi?t Trì - Ph� Th?) r?i d?n Bình L? Nguy�n ( Vinh Ph�c) thì bị chặn lại ? phịng tuy?n do vua Trần Thái Tông tr?c ti?p ch? huy. T?i d�y d� di?n ra m?t tr?n d�nh quy?t li?t.
1 – 1258
1 – 1258
Vua Trần cho quân r�t lui, qu�n gi?c du?i theo v? Ph� L?. T?i d�y,18/1/1258 qu�n ta ch?n d�nh qu�n gi?c quy?t li?t. Qu�n ta r�t v? Thang Long. Qu�n gi?c du?i theo v? Thang Long.
18/1/258
1 – 1258
Do thế giặc mạnh, vua Trần cho quân t?m th?i r?i Thang Long xuôi về Thiên Mạc ( Duy Ti�n, H� Nam) nh�n d�n Thang Long theo l?nh tri?u dình nhanh chĩng thực hiện chủ trương `` Vườn không nhà trống``d? d�nh gi?c.
Ngột Lương Hợp Thai kéo quân vào Thăng Long trống vắng không một bóng người và lương thực nên điên cuồng tàn phá kinh thành, lùng bắt, giết hại những người còn sót lại.
Trước thế giặc mạnh, tàn bạo, vua Trần Thái Tông lo lắng hỏi ý kiến của Thái sư Trần Thủ Độ. Ông trả lời: ‘’ đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo’’
( Đại Việt sử kí toàn thư )
Đóng giữ kinh thành chưa đầy 1 tháng, quân Mông Cổ lâm vào tình thế khó khăn vì thiếu lương thực trầm trọng, phải cho lính đi cướp thóc gạo, hoa màu của dân, nhưng nhân dân các làng xã đã chống trả quyết liệt nên lực lượng của chúng bị tiêu hao dần.
1 – 1258
Nắm được thời cơ, 29/1/1258 quân đội nhà Trần mở cuộc phản công lớn ở Đông Bộ Đầu ( bến Sông Hồng, ở phố Hàng Than – Hà Nội ngày nay )
Bị tập kích bất ngờ quân Mông Cổ thua trận phải rời khỏi Thăng Long. Trên đường rút chạy chúng bị quân đội nhà Trần truy kích. Đến vùng Quy Hóa ( Yên Bái, Lào Cai ) bị quân Hà Bổng chặn đánh, quân giặc hốt hoảng tháo chạy về nước.
2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông C?.
a. Sự chuẩn bị của nhà Trần.
b. Diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ.
- Diễn biến:
- Kết quả:
Câu hỏi:
Vì sao quân Mông Cổ mạnh mà vẫn bị quân ta đánh bại?
Trả lời:
Ý chí kiên quyết đánh giặc của vua tôi và quân đội nhà Trần.
Nhân dân đoàn kết đánh giặc.
Chiến lược, chiến thuật đúng đắn sáng tạo.
Cách đánh giặc đúng đắn sáng tạo của nhà Trần:
Tröôùc theá giaëc maïnh, ta chuû ñoäng vöøa chaën giaëc vöøa
ruùt lui ñeå baûo toaøn löïc löôïng vaø thöïc hieän keá hoaïch
‘’vöôøn khoâng nhaø troáng ‘’chôø thôøi cô ñeå phaûn coâng
tieâu dieät giaëc.
Đập tan âm mưu xâm
lược D?i Vi?t của quân Mông Cổ
Th? hi?n
sức mạnh của Đại Việt
Chiến th?ng quân xâm lược Mông Cổ lần thứ nhất có ý nghĩa gỡ?
Hướng dẫn học ở nhà
- Học bài, trả lời các câu hỏi trong SGK.
Chuẩn bị bài 14 Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược
Mông - Nguyên ( thế kỉ XIII ).
Phần II: Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược
Nguyên ( 1285 )
+ A�m mưu xâm lược Cham-pa và Đại việt cỷa nhà Nguyên.
+ Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến.
+ Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến.
CHÚC CÁC EM SỨC KHOẺ
HỌC GIỎI