Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

BA LẦN KHÁNG CHIẾN
CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN
(THẾ KỈ XXIII)
Tiết 25 - Bài 14
HS thảo luận nhóm:
+ Sau khi biết ý đồ của quân Nguyên, nhà Trần đã làm gì để đối phó?
+ Hội nghị Diên Hồng có tác dụng như thế nào đến việc chuẩn bị cho cuộc kháng chiến? Sự kiện nào thể hiện ý chí quyết chiến của quân dân thời Trần ?
II. Cuộc kháng chiến lần thứ II chống quân xâm lược Nguyên:
2. Chuẩn bị của nhà Trần:
II. Cuộc kháng chiến lần thứ II chống quân xâm lược Nguyên:
Vua Trần triệu tập Hội nghị các vương hâu, quan lại ở Bình Than (Chí Linh, Hải Dương) để bàn kế đánh giặc.
- Đầu năm 1285, vua mở̉ Hội nghị Diên Hồng, mời các bậc phụ lão có uy tín trong cả nước về Thăng Long bán cách đánh giặc.
Trần Quốc Tuấn (Trần Hưng Đạo) giao trọng trách Quốc công tiết chế – Chỉ huy cuộc kháng chiến.
2. Chuẩn bị của nhà Trần:
- Tổ chức cuộc tập trận lớn và duyệt binh ở Đông Bộ Đầu, chia quân đóng giữ ở những nơi hiểm yếu.
Trần Quốc Toản – Hội nghị Bình Than
Trong hội nghị Bình Than Trân Quốc Toản do tuổi còn nhỏ (15 tuổi) mà không được tham dự. Uất ức vì không được tham dự việc nước, Hoài Văn đã bóp nát quả cam cầm trong tay mà không biết. Trở về, Quốc Toản lập một đội quân gồm hơn 1 nghìn gia nô và thân thuộc, sắm vũ khí, và may cờ đề 6 chữ “phá cường địch, báo hoàng ân” (phá giặc mạnh, báo ơn vua) chờ ngày giết giặc. Trong cuộc kháng chiến lần thứ 2 (1285) Hoài Văn Hầu đã tham gia các trận đánh nổi tiếng: trận Tây Kết, trận đánh ở bến Chương Dương, trận đánh giải phóng Thăng Long.


Vua Trần và các phụ lão trong Hội nghị Diên Hồng
Trần Quốc Tuấn - với Hịch tướng sĩ động viên tinh thần quân sĩ
+ Đây là hội nghị thể hiện ý chí kiên cường đồng lòng của nhân dân Đại Việt.
+ Thể hiện quyết tâm cao độ của quân sĩ thà chết không chịu mất nước.
=> Quân sĩ thích hai chữ “Sát Thát” vào cánh tay.
II. Cuộc kháng chiến lần thứ II chống quân xâm lược Nguyên:
2. Chuẩn bị của nhà Trần:
* Tác dụng của Hội nghị Diên Hồng:
- Cuối tháng 1 năm 1285, khoảng 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tiến vào xâm lược Đại Việt.
- Quân ta tạm rút lui, thực hiện lệnh “vườn không nhà trống” của triều đình.
- Tháng 5 - 1285, quân nhà Trần phản công giành thắng lợi ở Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương và tiến vào giải phóng Thăng Long.
a. Diễn biến:
II. Cuộc kháng chiến lần thứ II chống quân xâm lược Nguyên:
3. Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến:
- Toa Đô từ Chăm - pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa. Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam tạo thế “gọng kìm” hi vọng tiêu diệt và bắt sống chủ lực của ta
b. Kết quả: - Quân giặc bị thất bại nặng nề, Thoát Hoan chui vào ống đồng về nước, Toa Đô bị chém đầu. - Đất nước sạch bóng quân xâm lược.
? Nêu cách đánh của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần 2?
=> Lúc đầu khi giặc mạnh, nhà Trần khôn khéo rút lui chiến lược chờ thời cơ để phản công giành thắng lợi (kế sách lấy ít thắng nhiều).
+ Cách đánh du kích, thực hiện “vườn không nhà chống”.
? Nối các sự kiện ở cột bên phải cho phù hợp với cột bên trái:
Trần Quốc Toản
Các phu lão
Quân sĩ
Thích hai chữ Sát thát vào cánh tay.
Bóp nát quả cam
Đồng thanh hô quyết đánh