Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

CHÀO MỪNG HỘI THI THIẾT KẾ
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ!
GIÁO VIÊN: DƯ THỊ KIM HUỆ
TRƯỜNG THCS THUẬN HÒA
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ như thế nào?
Vì sao quân Mông Cổ mạnh mà vẫn bị quân ta đánh bại?
Sau thất bại trong âm mưu xâm lược lần thứ nhất vào 1258 quân Mông Cổ vẫn không từ bỏ âm mưu xâm lược Đại Việt. Nên sau khi thôn tín Trung Quốc vào 1279 Mông Cổ lại tiến hành âm mưu xâm lược Champa và Đại Việt lần thứ 2 đó chính là nội dung của bài học hôm nay để hiểu rõ thì trong tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu thông qua bài 14: II. “Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên 1285”.
Bài 14: BA L?N KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C NGUYấN TH? K? XIII
Tiết 25
II. CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN (1285)
1. ÂM MƯU XÂM LƯỢC CHAM PA VÀ ĐẠI VIỆT CỦA NHÀ NGUYÊN:
HỐT TẤT LIỆT

Vua Mụng C? lỳc
b?y gi?i l� ai.
II/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285:
1. ÂM MƯU XÂM LƯỢC ĐẠI VIỆT VÀ CHAM PA CỦA NHÀ NGUYÊN:
- Năm 1279 sau khi Nam Tống bị tiêu diệt nhà Nguyên thành lập.
Khi thống trị được Trung
Quốc vua Nguyên liền thực
hiện âm mưu gì?
Xâm lược Cham pa
và Đại Việt
II/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285:
LƯỢC ĐỒ ĐẠI VIỆT VÀ CHAM PA
1. ÂM MƯU XÂM LƯỢC ĐẠI VIỆT VÀ CHAM PA CỦA NHÀ NGUYÊN:
Năm 1279 sau khi Nam Tống bị tiêu diệt
nhà Nguyên thành lập.
Quân Nguyên xâm lược Cham pa và Đại Việt nhằm mục đích gì?
- Tiến hành xâm lược Cham pa và Đại Việt.
Làm bàn đạp tấn công lên các nước phía Nam
Lực lượng quân Nguyên lúc bấy giời như thế nào? Ai chỉ huy? Xâm lược vào thời gian nào?
- Năm 1283 Toa Đô chỉ huy 10 vạn quân tiến đánh Cham pa.
Kết quả như thế nào?
- Kết quả: Quân nhà Nguyên phải rút một bộ phận về cố thủ ở phía Bắc để chờ quân phối hợp đánh lên Đại Việt.
II/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285:
LƯỢC ĐỒ DIỄN BIẾN TRẬN ĐÁNH GIỮA NHÀ NGUYÊN VÀ CHAM PA
CHÚ GIẢI

Quân Nguyên tiến công

Quân Cham pa phản công

Quân Nguyên rút về cố thủ

Cham - pa
2/ NHÀ TRẦN CHUẨN BỊ KHÁNG CHIẾN:
Khi biết tin quân Nguyên xâm lược nước ta thì nhà Trần chuẩn bị kháng chiến như thế nào? Để hiểu rõ hơn chúng ta sẽ tiến hành tìm hiểu sang phần 2 nhỏ “Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến”.
2/ NH� TR?N CHU?N B? KH�NG CHI?N:
THẢO LUẬN 3 PHÚT
Câu 1: Trước nguy cơ bị xâm lược, Nhà Trần đã có những chuẩn bị gì về chính trị, quân sự? (Nhóm 1, 2)
Câu 2: Sự kiện nào thể hiện ý chí quyết chiến của quân dân thời Trần? (Nhóm 3, 4)
a) Quân sự:
- Tri?u t?p h?i ngh? Vuong h?u quan l?i ? Bỡnh Than.
- Cử Trần Quốc Tuấn làm tổng chỉ huy.
- T? ch?c t?p tr?n v� duy?t binh ? Dụng B? D?u.
- Chia quõn dúng gi? noi hi?m y?u.
b) Chính trị:
Năm 1285 mở Hội nghị Diên Hồng.
II/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285:
Câu 2: Sự kiện nào thể hiện ý chí quyết chiến
của quân dân thời Trần? (Nhóm 3, 4)
Trả lời:
- Trần Quốc Toản căm thù giặc bóp nát quả cam mà không hay.
- Trong Hội nghị Diên Hồng các phụ lão đều nói là “Nên đánh”.
- Quân sĩ thích lên cánh tay hai chữ “Sát Thát”.
Qua những hành động trên thể hiện tinh thần gì của quân và dân ta?
Thể hiện tinh thần yêu nước mãnh liệt của quân và dân ta.
HƯNG ĐẠO VƯƠNG – TRẦN QUỐC TUẤN
Khi nhận trọng trách chỉ huy cuộc kháng chiến Trần Quốc Tuấn đã làm gì?
Soạn Hịch tướng sĩ để động viên tinh thần chiến đấu của quân đội.
“ Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù, dẫu cho trăm thân ta phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác ta gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng...”
(Trích Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn)
Hội nghị Diên Hồng (1285)
Hội nghị Diên Hồng có tác dụng như thế nào đến việc chuẩn bị cuộc kháng chiến?
Thể hiện sự đồng lòng nhất
trí của toàn dân quyết tâm
chống giặc ngoại xâm.
II/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285:
3. DIỄN BIẾN VÀ KẾT QUẢ CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN:
Thời gian nào quân Nguyên tấn công vào nước ta do ai chỉ huy?
- 1/1285 Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân tiến công Đại Việt.
Sau một số trận chiến Trần Quốc Tuấn đã làm gì?
- Quân ta rút về Vạn Kiếp, Thăng Long, Thiên Trường.
Triều đình hạ lệnh cho nhân dân ở Thăng Long thực hiện chủ trương gì?
- Thực hiện “Vườn không nhà trống”
Giặc đến Thăng Long thái độ của chúng như thế nào?
Quân giặc đóng quân ở bờ Bắc sông Nhị.
Lúc bấy giời quân ta gặp phải khó khăn gì?
- Toa đô từ Cham pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hóa, Thoát Hoan đánh xuống phía Nam tạo thế “gọng kìm”.
lợi dụng cơ hội quân nhà Nguyên đang thiếu lương thực, quân ta đã làm gì?
- 5/1285 quân ta phản công.
a/ Diễn biến:
Quân Trần ch?n đánh
--
Quân Trần
rút lui bảo toàn lực lượng
Quân Trần tấn công
Quân Nguyên tiến đánh
Quân Nguyên rút lui và thoát chạy
CHÚ GIẢI
THANG LONG
cham-pa
--
Van Kiếp
THỜI TRẦN
Chương Dương
Tây Kết
THIÊN TRƯỜNG
Hàm Tử
-
--
Thu Vật
NGHỆ AN
THANH HOÁ
LẠNG CHÂU















































































--
--
Phù Ninh
-
--
---
--
--
LƯỢC ĐỒ KHÁNG CHIẾN LẦN HAI CHỐNG QUÂN NGUYÊN
Quân Trần chặn đánh
--
---
Quân Trần
rút lui bảo toàn lực lượng
Quân Trần tấn công
Quân Nguyên tiến đánh
Quân Nguyên rút lui và thoát chạy
CHÚ GIẢI
THANG LONG
cham-pa
--
Van Kiếp
THỜI TRẦN
Chương Dương
Tây Kết
THIÊN TRƯỜNG
Hàm Tử
-
Thu Vật
NGHỆ AN
THANH HOÁ
LẠNG CHÂU
---
--
--
-
Phù Ninh
-
-
--
--
Quân Trần chặn đánh
--
---
Quân Trần
rút lui bảo toàn lực lượng
Quân Trần tấn công
Quân Nguyên tiến đánh
Quân Nguyên rút lui và thoát chạy
CHÚ GIẢI
THANG LONG
cham-pa
--
Van Kiếp
THỜI TRẦN
Chương Dương
Tây Kết
THIÊN TRƯỜNG
Hàm Tử
-
Thu Vật
NGHỆ AN
THANH HOÁ
LẠNG CHÂU
---
0
--
--
-
Phù Ninh
-
-
---
--
II/ CUỘC KHÁNG CHIẾN LẦN THỨ HAI CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC NGUYÊN 1285:
3. DIỄN BIẾN VÀ KẾT QUẢ CỦA
CUỘC KHÁNG CHIẾN:
b. Kết quả:
Sau cuộc phản công
của quân ta vào 5/1285
thì kết quả đem lại
là gì?
- Quân Nguyên tháo chạy
Đối với đạo quân của
Toa Đô thì sao?
- Tướng Toa Đô bị chém đầu.
Hàng vạn quân giặc bị tiêu diệt.
Tướng Toa Đô bị chém đầu.
- Kháng chiến lần thứ hai kết thúc thắng lợi.
Câu hỏi lấy điểm giỏi:
Nguyên nhân nào quân dân Đại Việt đánh tan quân xâm lược Nguyên?
Sự lãnh đạo tài tình, vững vàng của Trần Quốc Tuấn.
Biết chờ đợi và nắm bắt thời cơ.
Sự đoàn kết của cả dân tộc.
Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến đầy khó khăn, thử thách này đã cho ta những bài học gì?
- Không nóng vội khi phải đối đầu với những
khó khăn.
- Đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau.
Yêu nước, yêu dân tộc, biết ơn những vị anh
hùng có công với dân tộc.
Nối các niên đại ở cột A với các sự kiện ở cột B sao cho đúng?
BÀI TẬP
Trò chơi ô chữ
1
2
3
4
5
6
7
8
đ ô n g b ộ đ ầ u
T h i ê n t r ư ờ n g
t r ầ n q u ố c t o ả n
H à m t ử
S á t t h á t
T h o á t h o a n
T o a đ ô
D i ê n h ồ n g
Hàng ngang số 1
Gồm 9 ô chữ: Đây là nơi nhà Trần đã tổ chức cuộc tập trận và duyệt binh lớn.
Hàng ngang số 2
Gồm 11 ô chữ: Nơi nhà Trần đã lui quân về sau khi rút khỏi Thăng Long?
Hàng ngang số 3
Gồm 12 ô chữ: Tên người anh hùng nhỏ tuổi đã bóp nát quả cam.
Hàng ngang số 4
Gồm 5 ô chữ: Nơi nhà Trần đã phản công và giành được thắng lợi lớn.
Hàng ngang số 5
Gồm 7 ô chữ:
Đây là chữ mà binh sĩ thời Trần đã thích vào cánh tay.
Hàng ngang số 6
Gồm 9 ô chữ: Tên của tướng giặc đã phải chui vào ống đồng chạy về nước.
Hàng ngang số 7
Gồm 5 ô chữ: Tên tướng giặc bị quân ta chém đầu?
Hàng ngang số 8
Gồm 8 ô chữ:
Đây là hội nghị do các bô lão nhà Trần tổ chức.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc bài.
- Xem và xoạn trước bài 14 phần III: “Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân xâm lược Nguyên (1287 – 1288)”
XIN CẢM ƠN
HẸN GẶP LẠI!