Bài 14. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (thế kỉ XIII)

Tuần: 13 NS:3/11
Tiết: 26 ND:10/11











1/ MỤC TIÊU:
1.1/ Kiến thức: giúp hs hiểu
- Âm mưu quyết xâm lược đại việt lần thứ ba ( 1287-1288) của quân Nguyên.
- Vua tôi nhà Trần quyết tâm tiến hành cuộc kháng chiến chống lại nhà Nguyên với các trận đánh lơn: Vân Đồn, Bạch Đằng và giành thắng lợi vẻ vang.
1.2/ Kĩ năng:
- Giúp hs biết sử dụng bản đồ trình bày diễn biến sự kiện lịch sử.
- Biết nhận xét, đánh giá nhân vật lịch sử.
1.3/ Thái độ:
- Giáo dục hs lòng căm thù giặc và niềm tự hào về truyền thống hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống giặc Mông - Nguyên.
2/ TRỌNG TÂM:
- Diễn biết, kết quả của cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân xâm lược nguyên (1285)
3/ CHUẨN BỊ:
3.1/ Giáo viên: Lược đồ kháng chiến lần thứ ba.
3.2/ Học sinh: Chuẩn bị bài theo câu hỏi sgk.
4/ TIẾN TRÌNH:
4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện: kiểm tra sỉ số hs
4.2/ Kiểm tra miệng:
? Em hãy trình bày sự chuẩn bị kháng chiến của nhà Trần và diễn biến kết quả cuộc kháng chiến lần 2 chống quân xâm lược Nguyên ( 1285 )? ( hs trình bày trên lược đồ ) ( 10đ )
* Đáp án:
Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến:
- Vua Trần đã triệu tập hội nghị ở bến Bình Than, bàn kế hoạch phá giặc. ( 0,5đ )
- Cử Trần Quốc Tuấn làm chỉ huy cuộc kháng chiến. ( 0,5đ )
- Năm 1285, các bô lão có uy tín trong cả nước về dự hội nghị Diên Hồng. ( 0,5đ )
- Cuộc tập trận lớn và duyệt binh được tổ chức ở Đông Bộ Đầu, cho quân đóng giữ ở những nơi hiểm yếu. ( 0,5đ )
* Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến:
- Tháng 1/ 1285 , 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy tiến vào xâm lược nước ta( 1đ )
- Quân ta sau một vài trận đánh địch ở biên giới đã rút về Vạn Kiếp, cuối cùng rút về Thiên Trường bảo toàn lực lượng. ( 1đ )
- Nhà Trần cho thực hiện kế hoạch “ Vường không nhà trống “ ở Thăng Long làm cho quân của Thoát Hoan gặp nhiều khó khăn buộc phải đóng quân bên bờ bắc sông Nhị.( 1đ )
- Cùng một lúc Toa Đô từ Champa đánh ra Nghệ An, Thanh Hoá, quân Thoát Hoa mở cuộc tấn công xuống phía Nam tạo thế gọng kìm tiêu diệt quân ta. ( 1đ )
- Nhân lúc quân giặc gặp khó khăn nhà Trần cho phản công đánh bại quân giặc. ( 1đ )
* Kết quả:
- Quân giặc phần bị chết, phần còn lại chạy về nước. ( 1đ )
- Thoát Hoan chui vào ống đồng về nước, Toa Đô bị chém đầu. ( 1đ )
- Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi, đất nước trở lại yên bình. ( 1đ )
* Gv nhận xét và cho điểm.
4.3/ Giảng bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học

* Hoạt động 1 : Giới thiệu bài
Sau thất bại lần hai 1285, Vua nguyên vẫn không từ bỏ ý định xâm lược Đại Việt. Cuối tháng 12/1287, quân Nguyên ồ ạt tấn công Đại Việt với quyết tâm chiếm cho bằng được Đại Việt. Cuộc chiến chống quân Nguyên diễn ra như thế nào ? nội dung bài học hôm nay sẽ giúp ta thấy rỏ hơn.
* Hoạt động 2 : cá nhân, nhóm.
( Mục tiêu cần đạt: biết được hoàn cảnh và quá trình xâm lược Đại Việt của nhà Nguyên giai đoạn 1287 - 1288)
(Gv : cho hs đọc mục 1/62
? Hai lần xâm lược Đại Việt đều thất bại, vua Nguyên đã làm gì?
( Hs : Quyết tâm đánh chiếm Đại Việt lần thứ ba.
(Giáo viên: Vua Nguyên khi nghe tin con trai là Thoát Hoan phải chui vào ống đồng về nước, đã quyết tâm xâm lược nước ta lần thứ 3. Lần này nhà Nguyên rất thận trọng, chu đáo.
?Nêu những dẫn chứng về việc quân Nguyên chuẩn bị chu đáo cho cuộc xâm lược?
( Hs : đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản, tập trung hàng chục vạn quân, hàng chiến thuyền, thuyền lương và hàng chục vạn thạch lương.
( Giáo viên: Mặc dù chuẩn bị rất chu đáo, nhưng chúng bắt đầu run sợ. Vua Nguyên là