Bài 13. Ôn tập truyện dân gian

Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ Ngữ văn 6




Giáo viên thực hiện: Phùng Thị Thuý Lâm
Trường THCS An Tân
Tiết 54,55- Bài 13:
Ôn tập truyện dân gian
Chào mừng ngày
nhà giáo Việt Nam 20-11
Những câu hỏi
trong bảng ôn tập
thật khô khan
phải không các em?
CHƯƠNG TRÌNH
Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
ĐỐ VUI ĐỂ HỌC
Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
CHƯƠNG TRÌNH ÑOÁ VUI ÑEÅ HOÏC
Khởi động
Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Khám phá truyện dân gian
Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian


Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
CHƯƠNG TRÌNH ÑOÁ VUI ÑEÅ HOÏC
1- Khởi động
HS kể tên các truyện dân gian đã học
Cá nhân lên kể chuyện.
Caâu 1:
Keå teân caùc loaïi truyeän daân gian ñaõ hoïc
Ñaùp aùn:
1. Truyeàn thuyeát
2. Coå tích
3. Nguï ngoân
4. Truyeän cöôøi


1- Khởi động
Caâu 2:
Haõy keå dieãn caûm truyeän daân gian sau:
1. Truyeàn thuyeát
2. Coå tích
3 Nguï ngoân
4. Truyeän cöôøi
1- Khởi động
Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
CHƯƠNG TRÌNH ÑOÁ VUI ÑEÅ HOÏC
2- Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Hoạt động cá nhân:
Gồm 16 câu hỏi kiểm tra kiến thức đã học về truyện dân gian.
Sau 20 giây suy nghĩ các em phải đưa ra câu trả lời.
Mỗi câu trả lời đúng được 2 điểm
Câu 1
ĐÁP ÁN
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
“ …. lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêi qu¸ khø, th­êng cã yÕu tè t­ëng t­îng k× ¶o”.
Truyền thuyết.
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 2
Truyền thuyết thể hiện thái độ của nhân dân trước những vấn đề gì?
DáP áN
Thể hiện quan điểm, cách nhìn nhận, lí giải của nhõn dõn về sự kiện, nhân vật lịch sử.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 3
.là loại truyện dân gian, kể về cuộc đời, số phận một số kiểu nhân vật quen thuộc: bất hạnh, dũng sĩ, tài năng, thông minh, ngốc nghếch, là động vật
DáP áN
Cổ tích.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 4
Cho biết vì sao: Cây bút thần là câu chuyện cổ tích.
DáP áN
Vì phản ánh cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, cuối cùng cái thiện chiến thắng ( kết thúc có hậu).
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 5
Cổ tích thể hiện thái độ của nhân dân trước những vấn đề gì?
DáP áN
Thể hiện ước mơ niềm tin của nhõn dõn về chiến thắng cuối cùng của cái thiện thắng cái ác, cái tốt thắng cái xấu, công bằng xã hội thay thế bất công
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 6
Kể tên các truyện cổ tích em
đã học.
DáP áN
Sọ Dừa, Thạch Sanh, Em bé thông minh, Cây bút thần, Ông lão đánh cá và con cá vàng
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 7
.là truyện dân gian mượn truyện loài vật, đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió truyện con người
DáP áN
Truyện ngụ ngôn.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 8
Truyện ngụ ngôn nhằm mục đích gì?
DáP áN
Nêu bài học để răn dạy khuyên nhủ người ta trong cuộc sống
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 9
Tại sao Ch©n, tay, tai, m¾t, miÖng được coi là truyện ngụ ngôn?
DáP áN
Nhân hoá 5 bộ phận trên cơ thể để khuyên nhủ con người nên sống đoàn kết, gắn bó với nhau
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 10
…lµ truyÖn d©n gian kÓ vÒ nh÷ng hiÖn t­îng ®¸ng c­êi trong cuéc sèng
DáP áN
Truyện cười.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 11
Truyện cười khác truyện ngụ ngôn ở điểm nào?
DáP áN
Truyện cười nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán thói hư tật xấu trong xã hội còn truyện ngụ ngôn nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống một cách bóng bẩy, kín đáo.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 12
Nhân dân sáng tác truyện cười nhằm mục đích gì?
DáP áN
Nhằm gây cười, mua vui, phê phán, châm biếm thói hư tật xấu, hướng tới cái tốt
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 13
Nhóm truyện sau đây có cùng thể loại không?
Sự tích Hồ Gươm; Em bé thông minh; Thầy bói xem voi.
DáP áN

Kh«ng ( cã truyÒn thuyÕt, TruyÖn cæ tÝch, truyÖn ngô ng«n).
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 14
Đặc điểm nổi bật của văn học dân gian so với văn học viết.
DáP áN
Sáng tác tập thể, truyền miệng,
có dị bản
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 15
Ai là tác giả của các tác phẩm văn học dân gian?
DáP áN
Tập thể quần chúng lao động ( nhõn dõn)
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Câu 16
Các tác phẩm văn học dân gian em đã học ra đời vào thời gian nào?
DáP áN
Thời xua, khi chưa có chữ viết
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
2-Tìm hiểu khái niệm truyện dân gian
Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
CHƯƠNG TRÌNH ÑOÁ VUI ÑEÅ HOÏC
3- Khám phá truyện dân gian
Hoạt động nhóm:
Gồm 12 câu hỏi.
Các nhóm bốc thăm thứ tự trả lời.
Sau 20 giây suy nghĩ phải đưa ra câu trả lời.
Mỗi câu trả lời đúng được 10 điểm.
- Mời hai em Huy và Hưng lên làm thư kí, giám sát các đội thi.
Câu 1
ý nghĩa của chi tiết: Chuôi gươm bắt được ở trong rừng, lưỡi gươm bắt được ở dưới nước nhưng khi lắp vào lại vừa như in trong truyền thuyết Sự tích Hồ Gươm?
DáP áN
Thể hiện ý nguyện đoàn kết một lòng chống giặc ngoại xâm.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 2
ý nghia c?a chi ti?t: Giúng dỏnh gi?c xong,c?i ỏo giỏp s?t d? l?i v� bay th?ng v? tr?i trong truy?n thuy?t Thỏnh Giúng.
DáP áN
Ca ngợi người anh hùng hy sinh vì đất nước mà không đòi hỏi sự trả ơn.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 3
Truyện Con Rồng, cháu Tiên nhằm giải thích sự việc nào là chính?
DáP áN
Nguồn gốc các dân tộc Việt Nam.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 4
ý nghĩa nổi bật của truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là gì?
ĐÁP ÁN
ước mơ chế ngự thiên tai c?a nhõn dõn, ngợi ca công lao dựng nước của tổ tiên.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 5
Nhân vật em bé trong truyện “Em bé thông minh” thuộc kiểu nhân vật …trong truyện cổ tích.
DáP áN
Thông minh.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Truyện Thạch Sanh thể hiện ước mơ gì của nhân dân?
DáP áN
Sức mạnh và niềm tin của nhân dân về công bằng xã hội, đề cao cái tốt ,cái thiện.
Câu 6
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 7
Ý nghĩa truyện”Ông lão đánh cá và con cá vàng”.
DáP áN
Ca ngợi lòng biết ơn với người nhân hậu, nêu bài học cho kẻ tham lam bội bạc
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 8
Truyện Ếch ngồi đáy giếng khuyên chúng ta điều gì?
DáP áN
Phải cố gắng học tập, không ngừng mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 9
Ý nghĩa truyện “ Thầy bói xem voi”?
DáP áN
Khuyên người ta muốn hiÓu biÕt sù vËt ph¶i xem xÐt chóng toµn diÖn
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 10
Chữ cuối cùng bị xóa trên tấm biển của nhà hàng trong truyện
” Treo biển” là gì?
DáP áN
Cá
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 11
Truyện Lợn cưới, áo mới khuyên chúng ta điều gì?
DáP áN
Không nên có tính khoe khoang.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Câu 12
Trong chương trình Ngữ văn 6 em đã được học bao nhiêu tác phẩm văn học dân gian?
DáP áN
16.
HẾT GIỜ
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
09
08
07
06
05
04
03
02
01
00
3- Khám phá truyện dân gian
Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
CHƯƠNG TRÌNH ÑOÁ VUI ÑEÅ HOÏC
4- Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian
Hoạt động nhóm:
-Gồm 5 câu hỏi, mỗi câu có ba dữ kiện : A, B, C
-Các nhóm ra tín hiệu trả lời.
-Trả lời đúng ở dữ kiện A được 30 điểm.
-Trả lời đúng ở dữ kiện B được 20 điểm.
-Trả lời đúng ở dữ kiện C được 10 điểm.
-Sau 5 giây, nếu không có nhóm nào trả lời thì cơ hội thuộc về khán giả.
- Mời hai em Huy và Hưng tiếp tục làm thư kí, giám sát các đội thi.
A. Người con gái là nguyên nhân gián tiếp làm trời đất rung chuyển
Câu 1
Đây là ai?
B. Cũng là người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu.
C. Người mà cả hai vị thần tài giỏi đều đem lòng say mê.
4- Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian

Đáp án: Mị Nương (Sơn Tinh-Thuỷ Tinh)- Nội dung bức tranh là Núi Tản Viên-Ba vì
Câu 2
4- Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian
Đây là nhân vật nào?
Là một người ra đời rất kì lạ và có cả một thời thơ ấu cũng rất khác thường..
B. Một mình với vũ khí và vật dụng vua ban toàn bằng sắt .
C.Người mà sau khi đánh tan giặc, một mình một ngựa bay về trời.


Đáp án: Thánh Gióng
Câu 3
Đây là cái gì?
A.Là một nhạc cụ thần kì
B. Một chàng trai đã được cha của người mà chàng cứu sống tặng cho
C. Nhờ có nó mà chàng đã giải oan cho mình và giải thoát cho người, đem lại hoà bình cho đất nước.
4- Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian
Đáp án: Cây đàn thần vua Thuỷ tề tặng Thach Sanh ( Tranh Thạch Sanh)
4- Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian
Đáp án: Thanh gươm thần của Long Quân cho Lê Lợi mượn để đánh quân Minh (Tranh Rùa Vàng đòi gươm thần)
Câu 4
Đây là cái gì?
A. Nó là một thứ vũ khí thần kì ở thế kỉ XV
B. Nó xuất hiện ở hai nơi khác nhau và mang trên mình hai chữ có nghĩa là hợp theo ý trời.
C. Tên của nó chính là tên của một thắng cảnh nổi tiếng ở Hà Nội.
4- Đi tìm điều bí ẩn trong truyện dân gian
Đáp án: Nhân vật Thạch Sanh
( truyền thuyết "Thạch Sanh", Tranh Thạch sanh chém chằn tinh)
Câu 5
Chàng là ai?
A. Đó là một chàng trai mồ côi, thật thà, tốt bụng
B. Kết nghĩa anh em với một người bán rượu độc ác.
C. Là người có nồi cơm thần kì ăn hết lại đầy.
CHÚC MỪNG THÍ SINH
XUẤT SẮC NHẤT
- Mời hai em Huy và Hưng công bố kết quả của các đội thi ngày hôm nay.
Công bố kết quả hội thi và trao giải
CHƯƠNG TRÌNH
Chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam 20-11
Tổng kết nội dung bài học

Bây giờ thì các em có thể
hoàn thành bảng ôn tập
một cách dễ dàng rồi.
Hãy quan sát lại một lần nữa
câu hỏi và các câu trả lời
rồi điền vào cột thích hợp
trong bảng ôn tập.
Tổng kết nội dung bài học

I.
Nêu các truyện dân gian đã hoc từ đầu năm đến nay ?
- những truyện đó thuộc loại truyện nào ?
Truyền thuyết
Cổ tích
Ngụ ngôn
Truyện cười
Con Roàng
cháu Tiên
Bánh chưng
bánh giầy
- Thánh Gióng
SON TINH
THUỶ TINH
Sự tích
hồ Gươm
- Sọ Dừa
- Thạch Sanh …
- Em bé thông minh
- Cây bút thần
- Ông Lão đánh cá
và con cá vàng
Ếch ngồi
đáy giếng
Thầy Bói
xem voi
Đeo nhạc
cho mèo
- Chân , Tay ,
Tai , Mắt , Miệng
- Treo biển
- Lợn cưới áo mới
Hoạt động nhóm: 5`(Nhóm 1:Truyền thuyết ; nhóm 2: Truyện cổ tích; Nhóm 3: Truyện ngụ ngôn; Nhóm 4: Truyện cười)
Nêu điểm giống và khác nhau giữa bốn loại truyện dân gian ?
* Điểm giống nhau của 4 loại truyện dg:
D?u l� truy?n d�n gian do nh�n d�n s�ng t�c, truy?n mi?ng t? d?i n�y sang d?i kh�c
II.
Hoạt động nhóm: 5`(Nhóm 1, nhóm 2 :Truyền thuyết và Truyện cổ tích; Nhóm 3 , Nhóm 4 : Truyện ngụ ngôn và Truyện cười)
1/Giống nhau và khác nhau giữa Truyền thuyết và Cổ tích

.b. Khác nhau :
a.Giống nhau : Đều có có yếu tố hoang đường

2. Giống nhau và Khác nhau giữa Truyện ngụ ngôn và truyện cười:

a. Giống nhau: có những yếu tố gây cười
b. Khác nhau:�
Nêu đặc điểm tiêu biểu của bốn loại truyện dân gian :
III.
Thể loại
Đặc điểm
Truyền thuyết
Cổ tích
Ngụ ngôn
Truyện
cười
Nội dung
chính
Nghệ thuật
nổi bật
Ý nghĩa
Tác dụng
khác
Kể về các nhân vật ,
sự kiện liên quan đến
lich sử thời quá khứ
Có nhiều chi tiết
tưởng tượng kì ảo
Giải thích cội
nguồn ca
ngợi lịch sử
Người kể , nghe tin
câu chuyện như là
có thật thể hiện thái
độ đánh giá của
nhân dân đối với
nhân vật sự kiện
Kể về cuộc đời số
phận một số kiểu
nhân vật quen
thuộc
Có nhiều chi tiết
tưởng tượng kì ảo
Chứng minh chân lí
“Ở hiền gặp lành”
Không tin câu
chuyện có thật
Thể hiện ước mơ
niềm tin về sự chiến
thắng cuối cùng
Mượn chuyện loài
vật , đồ vật hoặc
chính con người
để nói bóng gió
về con người
Lời nói ẩn dụ .
Hình ảnh ẩn dụ
Khuyên nhủ
răn dạy
con người
Kể về những
hiện tượng
đáng cười để
cho nó tự
phơi bày ra
Phóng đại
yếu tố
gây cười
Gây cười mua
vui phê phán
nhẹ nhàng
thói hư
tật xấu
Hướng dẫn về nhà
1. Bài cũ :
- Học thuộc nội dung bài học về 4 loại truyện dân gian.
- Kể lại các truyện đã học.
- Thực hiện phần luyện tập.
- Em thích truyện dân gian nào nhất? Tại sao?
2. Bài mới :
- Soạn bài: Con Hổ có nghĩa
-Nắm khái niệm truyện trung đại.
-Đọc truyện và rút ra ý nghĩa
-Soạn bài theo câu hỏi sách giáo khao

Trường thcs An TÂN-AN LãO
Giáo viên: Phùng Thị Thuý Lâm
Môn: Ngữ văn lớp 6
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM!
CHÚC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM MẠNH KHOẺ!
HẸN GẶP LẠI!