Bài 13. Ôn tập truyện dân gian

Giáo viên: Nguyễn Hữu Ngọc
Hãy kể tên các thể loại truyện dân gian đã học ?

TRUYỆN DÂN GIAN
TRUYỆN
CƯỜI
TRUYỆN
NGỤ NGÔN
TRUYỆN
TRUYỀN
THUYẾT
TRUYỆN
CỔ TÍCH
Tiết: 55, 56
ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
CON RỒNG, CHÁU TIÊN
THÁNH GIÓNG
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY
SƠN TINH, THỦY TINH
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
SỰ TÍCH HỒ GƯƠM
THẠCH SANH
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
EM BÉ THÔNG MINH
CÂY BÚT THẦN
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
THẦY BÓI XEM VOI
TREO BIỂN
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
LỢN CƯỚI, ÁO MỚI
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
III. Đặc điểm các thể loại truyện dân gian:
Th? lo?i
Đặc điểm
Kể về các nhân vật, sự kiện lịch sử thời quá khứ.
Có yếu tố tưởng tượng kì ảo.
Thể hiện thái độ, đánh giá của nhân dân.
Kể về cuộc đời một số kiểu nhân vật quen thuộc (người bất hạnh, dũng sĩ,…)
Có yếu tố tưởng tượng kì ảo.
Thể hiện ước mơ, niềm tin về chiến thắng của lẽ phải, cái thiện.
Mượn chuyện vật hoặc con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện người.
Có ẩn dụ, hàm ý, yếu tố gây cười.
Kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống.
Khuyên nhủ, răn dạy một bài học nào đó trong cuộc sống.
Có yếu tố gây cười.
Mua vui, gây cười; phê phán thói hư tật xấu trong xã hội.
Mọi người không tin câu chuyện là có thật.
Mọi người tin câu chuyện là có thật.
IV. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết với truyện cổ tích:
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
IV. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyện ngụ ngôn với truyện cười:
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
I. Các thể loại truyện dân gian đã học:
II. Những truyện dân gian đã học và đọc:
V. Bảng thống kê ý nghĩa và nghệ thuật các tác phẩm truyện dân gian:
Thảo luận nhóm
Nêu ý nghĩa và nghệ thuật đặc sắc của các tác phẩm truyện dân gian đã học
Nhóm 1: Thánh Gióng,
Sơn Tinh - Thủy Tinh.
Nhóm 2: Thạch Sanh, Em bé thông minh.
Nhóm 3: Cây bút thần, Ếch ngồi đáy giếng.
Nhóm 4: Thầy bói xem voi , Treo biển.
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
III. Đặc điểm các thể loại truyện dân gian:
IV. So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết với truyện cổ tích; giữa truyện ngụ ngôn với truyện cười:
- Thánh Gióng là biểu tượng của ý thức và sức mạnh bảo vệ Tổ quốc.
- Quan niệm và ước mơ của nhân dân về người anh hùng cứu nước.
- Kì ảo, phi thường.
- Xâu chuỗi các sự kiện lịch sử.
Giải thích hiện tượng lũ lụt.
Thể hiện mong ước chế ngự thiên tai.
Suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của vua Hùng.
Tưởng tượng kỳ ảo.
Kể chuyện lôi cuốn, sinh động.
- Ước mơ, niềm tin về đạo đức, công lý xã hội và lý tưởng nhân đạo, yêu hòa bình của nhân dân ta.
- Tưởng tượng thần kỳ độc đáo và giàu ý nghĩa.
- Đề cao sự thông minh và trí khôn dân gian.
- Tạo tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên.
- Dùng câu đố thử tài.
- Mức độ sự việc tăng dần.
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
V. Bảng thống kê ý nghĩa và nghệ thuật các tác phẩm truyện dân gian:
- Thể hiện quan niệm về công lý xã hội và mục đích của tài năng.
- Ước mơ về khả năng kỳ diệu của con người.
- Chi tiết tưởng tượng thần kì đặc sắc.
- Phê phán những kẻ hiểu biết nông cạn mà lại huênh hoang.
- Khuyên nhủ: Mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo.
- Xây dựng hình tượng gần gũi đời sống.
Cách nói ngụ ngôn, bất ngờ, hài hước.
- Muốn hiểu biết sự vật, sự việc phải xem xét một cách toàn diện.
Phép lặp, phóng đại.
- Phê phán những người thiếu chủ kiến khi làm việc.
- Sử dụng yếu tố gây cười.
Kết thúc bất ngờ.
Tiết 55, 56. ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN
IV. Bảng thống kê ý nghĩa và nghệ thuật các tác phẩm truyện dân gian:
Kể
lại
chuyện
1
4
2
3
5
6
7
Kể
lại
chuyện
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Nắm đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại truyện dân gian.
2. Đọc lại các truyện dân gian đã học. Nắm nội dung và nghệ thuật của mỗi truyện.
3. Phân biệt truyền thuyết với cổ tích; truyện ngụ ngôn với truyện cười.
4. Chuẩn bị bài mới: “ Trả bài kiểm tra tiếng Việt”.
Xin chào và hẹn gặp lại các em trong những tiết sau.