Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

Sở GD & ĐT Nghệ An
Phòng GD & ĐT Diễn Châu
Giáo án sử 7
B�i 13: Nước Đại Việt thế kỉ XIII
Em biết gì về nhà Lý?
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua, tồn tại trong 215 năm:

- Lý Thái Tổ (1009-1028). - 19 năm
- Lý Thái Tông (1028-1054). - 27 năm
- Lý Thánh Tông (1054-1072). - 17 năm
- Lý Nhân Tông (1072-1127). - 56 năm
- Lý Thần Tông (1128-1138). - 10 năm
- Lý Anh Tông (1138-1175). - 37 năm
- Lý Cao Tông (1176-1210). - 35 năm
- Lý Huệ Tông (1211-1224). - 14 năm
- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225). - 1 năm
Đền thờ các vua Trần - Thiên Trường (Nam Định)
Chương III: Nước Đại Việt thời Trần ( Thế Kỉ xiii - xiv)
Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII
I. Nhà Trần thành lập
1. Nhà Lý sụp đổ
- Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu
- Hạn hán, lụt lội xảy ra, đời sống cực khổ => Nhân dân đấu tranh
- 12. 1226 Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh => Nhà Trần thành lập
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
- Nhà Lý dựa vào thế lực họ Trần để chống đỡ
Xây dựng bộ máy nhà nước quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp:
3. Pháp luật thời Trần
- Ban hành bộ luật mới: " Quốc triều hình luật"
- Đặt thẩm hình viện chuyên xét xử kiện tụng
- Cấp triều đình
- Cấp hành chính trung gian
- Cấp cơ sở
" Bấy giờ nhà Vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi ( quan lại) đều bắt chước tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì"
Những đoạn trích trong "Khâm định Việt sử thông giám cương mục" giúp em hiểu được điều gì?
" Chính sự ngày một đổ nát, đói kém xảy ra luôn luôn. Nhân dân cùng quẫn, khốn khổ, giặc cướp nổi lên ở nhiều nơi"
Trong ngày lễ lên ngôi của Trần Cảnh, tổng chỉ huy Trần Thủ Độ nhấn mạnh: " Hiện nay, giặc cướp đều nổi, hoạ loạn mỗi ngày một tăng. nhà Lý suy yếu, thế nước nghiêng đổ, nguy ngập. Nữ chúa Chiêu Hoàng không thể gánh vác nổi mới uỷ thác cho chồng"
? Qua câu nói của Trần Thủ Độ, em thấy việc nhà Trần thành lập có cần thiết không? Tại sao?
Cấp triều đình
Các đơn vị hành chính trung gian
Các đơn vị hành chính Cơ sở






SƠ Đồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
Vua
(Thái Thượng Hoàng)
Quan văn
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
Các cơ quan
Các chức quan
Quốc sử
viên
Thái
y
viên
Tôn nhân phủ
Hà đê
sứ
Khuyến nông sứ
Đồn điền
sứ
12 lộ
(Chánh, phó an phủ sứ)
Phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri châu tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Vua
Quan văn
Quan võ

24 lộ, phủ
(Tri phủ, tri châu)
Huyện
Hương, Xã
SƠ Đồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
SƠ Đồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI lý
Bộ máy nhà nước Thời Trần có gì giống và khác với bộ máy nhà nước Thời Lý

+ Giống: Bộ máy quan lại.
+ Khác:
- Nhà Trần thực hiện chế độ Thái Thượng Hoàng.
- Các quan đại thần phần lớn do họ Trần nắm giữ.
- Đặt thêm các cơ quan, chức quan để trông coi sản xuất.
- Cả nước chia làm 12 lộ.

Ban hành Quốc Triều Hình Luật
Chuông ở thềm Điện Long Trì- Bắc Ninh
Vua đi thăm
các địa phương
A. Bảo vệ vua và hoàng tộc.

D. Bảo vệ quyền lợi phụ nữ.

C. Bảo vệ quyền tư hữu tài sản, nhất là ruộng đất.

B. Bảo vệ sức kéo.

Bài tập. "Hình luật" thời Trần có gì khác với "Hình thư" thời Lý:

1
2
3
4
5
6
7
T
R
A
C
A
N
H
N
A
N
G
L
Y
C
I
E
U
H
O
H
T
H
I
Y
V
I
E
N
A
R
A
N
T
H
U
D
O
T
Q
U
O
C
T
I
E
U
H
I
N
H
L
U
A
R
T
T
R
I
C
H
U
A
E
V
N
T
H
A
M
H
I
H
I
N
Trò chơi ô chữ
1
2
3
4
5
6
7
1. Tên thật vị vua đầu tiên triều Trần ( 8 chữ cái)
2. Tên vị vua cuối cùng của nhà Lý ( 12 chữ cái)
3. Tên một cơ quan chuyên coi chữa bệnh trong cung vua ( 9 chữ cái)
4. Tên người có công khởi dựng sự nghiệp họ Trần ( 9 chữ cái)
5. Tên bộ luật nhà Trần ( 17 chữ cái)
6. Tên chức quan đứng đầu châu ( 7 chữ cái)
7. Tên cơ quan chuyên xét xử những vụ kiện cáo ( 12 chữ cái)
Lược đồ nước
Đại Việt thời Lý