Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

Chào mừng các thầy, cô giáó về dự tiết học
Môn: Lịch sử
Lớp 7C:Trường THCS Tố Như - Hoằng Lộc
Giáo viên : Lê TH? H?I
Ki?m tra b�i cu.

Cõu h?i:Em hóy nờu nh?ng nột chớnh v? giỏo d?c v� van hoỏ th?i Lý.?
Trả lời:
Giáo dục: -Năm 1070 nhà Lý xây dựng văn miếu và đến năm1075 khoa thi đầu tiên được mở.
- Quốc Tử Giám được thành lập năm 1076.
-Đạo phật rất phát triển.

Văn hoá: -Các nghành nghệ thuật ,kiến trúc, điêu khắc,ca nhạc,lễ hội rất phát triển.
-Nền văn hoá mang đậm tính dân tộc.
Chùa một cột
Văn Miếu
MỘT SỐ THÀNH TỰU THỜI LÝ
QuốcTử Giám
Rồng thời Lý
Đền thờ 8 vị vua Lý
Đầu rồng thời Lý
Nhà Lý sụp đổ:
Hỏi: Sau khi học song chương II . Nước Đại Việt thời LÝ,em hãy nêu vắn tắt về nhà Lý?.
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua, tồn tại trong 215 năm:
- Lý Thái Tổ (1009-1028): 19 năm
- Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm
- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm
- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm
- Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm
- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm
- Lý Cao Tông (1176-1210) : 35 năm
- Lý Huệ Tông (1211-1224): 14 năm
- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm
Nhà Lý sụp đổ:
“ Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghỉ đến việc gì”.
(Khâm định Việc sử thông giám cương mục)
Hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến nhà Lý suy yếu như vậy?
Hỏi: những việc làm trên của vua quan nhà
Lý dẫn đến hậu quả gì?
-Triều đình rối loạn ,suy yếu
-Lũ lụt ,hạn hán mất mùa liên tiếp xảy ra
-Dân ghèo phải bán vợ, con làm nô tì,số khác bỏ vào chùa kiếm sống,dân chúng cực khổ.
Lược đồ nước
Đại Việt thời Lý
Nhà Lý sụp đổ:
Trần Cảnh khi mới lên 8 tuổi... “có chú họ là Trần Thủ Độ làm Điện tiền chỉ huy sứ, nên được vào hầu trong cung. Chiêu Hoàng thấy vua (Trần Cảnh) thì ưa. Năm Ất Dậu mùa đông, tháng 12 (đầu năm 1226), được Chiêu Hoàng nhường ngôi, lên ngôi Hoàng đế”
(Đại Việt sử kí toàn thư)
Hỏi: Trước tình hình đó nhà Lý phải làm gì?
-Nhà Lý dựa vào thế lực họ Trần chống nổi loạn .
Hỏi: Nhà Trần thành lập trong hoàn cảnh nào?
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền:

LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền:

? Bộ máy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào?

Thái thượng hoàng
Vua
Quan văn
Quan võ
Châu
12 Lộ
Xã
Quốc sử viện
Thái y viện
Tôn nhân phủ
Phủ
Huyện
2.Nhà Trần củng cố chế độ trung ương tập quyền.
Cấp triều đình:
Cấp hành chính trung gian:
Cấp cơ sở:
Triều đình
Hành chính trung gian
Xã
Trung ương
Địa phương
Câu hỏi thảo luận: So sánh bộ máy nhà nước thời Lý và thời Trần có điểm gì giống và khác nhau ?
=> Tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn thời Lý.
? Vì sao ở thời Trần vua lại nhường ngôi sớm cho con .
-Để đảm bảo vị trí vững chắc ,khả năng nắm chính quyền trong tay vua.
-Tránh những vụ tranh chấp ngôi vua trong hoàng tộc.
-Để vua trẻ nắm chính quyền vững chắc.
? Nhận xét về tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần.

-Ưu điểm: bộ máy nhà nước hoàn chỉnh chặt chẽ hơn thời Lý.
-Nhược điểm: các chức quan trong dòng họ trần nắm giữ.
3. Pháp luật thời Trần :
2. Nhà Trần cũng cố chế độ phong
kiến tập quyền.
1. Nhà Lý sụp đỗ.
Quốc triều hình luật.
Hỏi: Em hãy cho biết Thời Lý nước ta có những bộ luật gì ?
-Luật hình thư.
Hỏi: Thời Trần đã ban hành bộ luật gì?
Câu hỏi : Luaät Hình thö thôøi Lyù vaø Quoác trieàu hình luaät thôøi Traàn coù ñieåm gì gioáng vaø khaùc nhau ?
=> Pháp luật được tăng cường và hoàn thiện hơn
Câu hỏi thảo luận : Nêu điểm tiến bộ và hạn chế của pháp luật thời trần.
Quyền sở hữu tài sản (hình thức sở hữu mà tất cả các tư liệu sản xuất thuộc về cá nhân,)
-Qui định việc mua bán ruộng đất.
-Đặt cơ quan thẩm hình viện đểxử kiện.
? Qua 2 bức tranh em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa Vua và Dân.
Củng cố bài học.


Qua bài học hôm nay các em cần năm những nội dung gì?
Từ cuối thế kỷ XII đầu thế kỷ XIII nhà Lý bước vào thời kỳ suy yếu , không đủ năng lực quản lý đất nước, xã hội loạn lạc, đời sống nhân dân cực khổ . Nhà Trần thay thế nhà Lý là điều cần thiết .
Nhà Trần đã củng cố được chế độ quân chủ trung ương tập quyền, tăng cường pháp luật, nhờ vậy quốc gia Đại Việt có bước phát triển về tất cả các mặt kinh tế, quân đội, văn hoá… mà tiết sau các em sẽ học.
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
1. Hãy đánh dấu nhân (X) vào ô trống ứng với ý em cho là đúng nhất.
?Nguyên nhân nào dẫn đến sự sụp đổ của nhà Lý?
Chính quyền không chăm lo đến đời sống của nhân dân, quan lại ăn chơi sa đoạ.
Hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra, đời sống nhân dân khổ cực. Khởi nghĩa nông dân nổ ra ở khắp nơi
Quân Tống tiến công xâm lược nước ta và lật đổ nhà Lý.
x
X
* Bài tập
2. Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần:
a. Chế độ lập Thái tử sớm
b. Chế độ Nhiếp chính vương
d. Chế độ Thái thượng hoàng
c. Chế độ lập nhiều hoàng hậu
SAI
SAI
SAI
Đúng
*Dặn dò
1. Bài cũ:
- Nắm chắc kiến thức bài bọc hôm nay.
- Làm bài tập trong “vở bài tập lịch sử”
2. Chuẩn bị bài mới :
- Đọc trước và trả lời các câu hỏi ở sách giáo khoa phần II. “ Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế”.
KÍNH CHÚC QUÍ THẦY, CÔ SỨC KHOẺ
CÁC EM HỌC GIỎI
n
a
r
t
a
h
n
A
u
e
c
h
n
a
v
a
g
r
o
n
l
r
n
i
I
y
i
H
T
C
e
y
h
Trò chơi ô chữ
Một từ gồm 8 chữ cái. Đây là tên thật của vị vua
đầu tiên thuộc triều Trần.
2. Tên vị vua cuối cùng của triều đại Lý gồm 12 chữ cái.
3. Tên một cơ quan chuyên coi chữa bệnh trong cung vua, gồm 9 chữ cái.
4. Tên một người có công khởi dựng sự nghiệp họ Trần, gồm 9 chữ cái.
5. Tên bộ luật của nhà Trần gồm 17 chữ cái.
6.Tên một chức quan đứng đầu các Châu, gồm 7 chữ cái
7.Một từ gồm 12 chữ cái, Đó là tên cơ quan chuyên xét xử các vụ kiện cáo.

t
h
a
u
d
o
T
h
i
r
i
c
h
i
n
i
h
u
e
q
u
o
c
T
a
u
l
v
h
a
m
t
n
i
e
t
t
u
Nhà Trần
H
H
n