Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
Giáo viên: Phạm Văn Hà
Bài 13 - tiết 22: Nhà Trần thành lập
về dự hội thi giáo viên giỏi cấp huyện
năm học: 2010-2011
trường thcs trực phú
1. Nhà Lý sụp đổ
Chương III: NƯớC ĐạI VIệT THờI TRầN (THế Kỉ XIII - XIV)
Bài 13 : Nước đại Việt ở thế kỉ xIII
Tiết 22 - I: Nhà Trần Thành Lập
" Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì".
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
1009
1028
1054
1072
1210
1175
1
2
3
4
5
6
lý tháI tông
lý thánh tông
lý nhân tông
lý thần tông
Lý anh tông
1127
1138
lý tháI tổ
9
8
7

1224
lý cao Tông
lý Huệ tông
Lý Chiêu Hoàng
lý Huệ tông
Lý Chiêu Hoàng
? Qua tất cả việc làm trên của vua, quan nhà Lý đã dẫn đến hậu quả gì.
Hạn hán, lụt lội, mất mùa xảy ra niên miên...
Nhân dân li tán, làm nô tì...
Nhiều nơi nông dân nổi loạn;giặc cướp nổi lên nhiều nơi...
" Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì".

" Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì".

Đời sống nhân dân vô cùng khổ cực.
1. Nhà Lý sụp đổ
" Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì".
1009
1028
1054
1072
1210
1175
1
2
3
4
5
6
lý tháI tông
lý thánh tông
lý nhân tông
lý thần tông
Lý anh tông
1127
1138
lý tháI tổ
9
8
7

1224
lý cao Tông
lý Huệ tông
Lý Chiêu Hoàng
lý Huệ tông
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
? Trước hoàn cảnh đó nhà Lý đã làm gì.
Tháng 12 năm ất Dậu (tức đầu năm 1226) Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh và nhà Trần được thành lập.
Chương III: NƯớC ĐạI VIệT THờI TRầN (THế Kỉ XIII - XIV)
Bài 13 : Nước đại Việt ở thế kỉ xIII
Tiết 22 - I: Nhà Trần Thành Lập

Néi dung chÝnh lêi chiÕu cña vua Lý Chiªu Hoµng trong lÔ nh­êng ng«i cho TrÇn C¶nh:
“Hä Lý ta v©ng mÖnh cao s¸ng tõ trªn trêi cã bèn biÓn. C¸c vua Lý tr­íc ®©y ®· kÕ tiÕp nhau lµm vua h¬n hai tr¨m n¨m, ch¼ng may gÆp vËn gian tru©n, giÆc c­íp næi lªn nh­ ong, nh©n d©n khæ së, ®iªu ®øng. Th­îng hoµng m¾c bÖnh, kh«ng cã ng­êi nèi dâi, trÉm buéc ph¶i v©ng chØ lµm vua. TrÉm xÐt thÊy ng«i b¸u träng ®¹i mµ trÉm lµ ®µn bµ ph¶i g¸nh v¸c viÖc n­íc trêi giao cho trong sù n¬m níp lo sî, nh­ s¾p sa xuèng vùc s©u. NghÜ sao t×m ®­îc ng­êi tµi, ®øc ®Ó gióp ®ì c«ng viÖc quèc gia. Duy chØ cã TrÇn C¶nh lµ ng­êi t­ chÊt ®ñ vÎ, uy nghi ®­êng hoµng, thùc lµ bËc qu©n tö. V× vËy, trÉm nh­êng ng«i b¸u cho TrÇn C¶nh ®Ó chèng ®ì cho giang s¬n buæi gian nguy nµy. VËy rÊt mong TrÇn C¶nh ®ång lßng hîp søc, dÑp yªn lo¹n l¹c, cøu vít d©n sinh, ®Ó cïng h­ëng th¸i b×nh”.
1.Nhà Lý sụp đổ.
2.Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền.
TháI thượng hoàng

vua
đại thần
Quan văn
Quan võ
Các chức quan
Các cơ quan
Quốc
Sử
Viện
TháI
Y
Viện
Tôn
Nhân
Phủ
Hà
Đê
Sứ
Khuyến
Nông
Sứ
Đồn
Điền
Sứ
12 Lộ
(Chánh phó An phủ sứ)
phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri châu, tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Cấp chính quyền
trung ương
(Triều đình)
Cấp đơn vị
hành chính
trung gian
Cấp đơn vị
hành chính
Cơ sở
Chương III: NƯớC ĐạI VIệT THờI TRầN (THế Kỉ XIII - XIV)
Tiết 22 - I: Nhà Trần Thành Lập
Bài 13 : Nước đại Việt ở thế kỉ xIII
Nhà Trần còn đặt thêm.
*/ một số cơ quan:
Quốc sử viện: Đảm nhiệm việc viết sử.
Thái y viện: Coi việc chữa bệnh trong cung.
Tôn nhân phủ: Nắm sự vụ của họ hàng tôn thất...
*/ một số cơ quan:
- Hà đê sứ: Trông coi việc sửa sang, đắp đê điều.
Khuyến nông sứ: khuyến khích chăm lo sản xuất.
- Đồn điền sứ: Chuyên mộ người đi khai hoang....
Thể hiện sự chăm lo đến sản xuất, phục vụ cho nhân dân...

*/ Sơ đồ nhà nước thời Trần.
TháI thượng hoàng

vua
đại thần
Quan văn
Quan võ
Các chức quan
Các cơ quan
Quốc
Sử
Viện
TháI
Y
Viện
Tôn
Nhân
Phủ
Hà
Đê
Sứ
Khuyến
Nông
Sứ
Đồn
Điền
Sứ
12 Lộ
(Chánh phó An phủ sứ)
phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri châu, tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Quan văn
Quan võ
đại thần
24 Lộ, phủ
Huyện
Hương, xã
Hương, xã
vua
đại thần
TháI thượng hoàng

vua
đại thần
Quan văn
Quan võ
Các chức quan
Các cơ quan
Quốc
Sử
Viện
TháI
Y
Viện
Tôn
Nhân
Phủ
Hà
Đê
Sứ
Khuyến
Nông
Sứ
Đồn
Điền
Sứ
12 Lộ
(Chánh phó An phủ sứ)
phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri châu, tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Sơ đồ nhà nước thời Trần
Quan văn
Sơ đồ nhà nước thời Lý
Câu hỏi thảo luận: So sánh với bộ máy nhà nước thời Lý thì ở bộ máy nhà nước thời Trần có điểm gì khác?
Nhà Lý sụp đổ
Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền.
Sự khác nhau giữa bộ máy thời Lý và thời Trần là:
- Vua nhường ngôi cho con sớm, còn tự mình xưng là Thái Thượng Hoàng cùng con cai quản đất nước.
- Các chức quan đại thần do những người trong dòng họ nắm giữ.
- Đặt thêm một số cơ quan và một số chức quan để trông coi sản xuất...
- Cả nước chia làm 12 lộ.
Chương III: NƯớC ĐạI VIệT THờI TRầN (THế Kỉ XIII - XIV)
Bài 13 : Nước đại Việt ở thế kỉ xIII
Tiết 22 - I: Nhà Trần Thành Lập
Quan văn
Quan võ
đại thần
24 Lộ, phủ
Huyện
Hương, xã
Hương, xã
vua
đại thần
TháI thượng hoàng

vua
đại thần
Quan văn
Quan võ
Các chức quan
Các cơ quan
Quốc
Sử
Viện
TháI
Y
Viện
Tôn
Nhân
Phủ
Hà
Đê
Sứ
Khuyến
Nông
Sứ
Đồn
Điền
Sứ
12 Lộ
(Chánh phó An phủ sứ)
phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri châu, tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Sơ đồ nhà nước thời Trần
Quan văn
Sơ đồ nhà nước thời Lý
Quang cảnh Phủ Thiên Trường
( ĐềnTrần) Nam Định
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền.
3. Pháp luật thời Trần
Bài 13 : Nước đại Việt ở thế kỉ xIII
Tiết 22 - I: Nhà Trần Thành Lập
Chương III: NƯớC ĐạI VIệT THờI TRầN (THế Kỉ XIII - XIV)
Luật pháp thời Trần cũng giống như thời Lý. Nhưng được bổ sung thêm và cụ thể hơn về:
- X¸c nhËn vµ b¶o vÖ quyÒn t­ h÷u tµi s¶n.
- Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất.
- Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất.
- X¸c nhËn vµ b¶o vÖ quyÒn t­ h÷u tµi s¶n.
Chuông ở thềm Điện Long Trì
Vua đi thăm
các địa phương
Bài tâp: Em hãy đánh dấu x vào ô trống mà em cho là đúng về những việc làm của nhà Trần để củng cố chính quyền.
Hệ thống quan lại thời Trần được sắp xếp quy củ hơn thời Lý.
Bộ máy nhà nước theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền.
Bộ luât đời Trần giống thời Lý và có bổ sung thêm một số điều về tư hữu tài sản và mua bán ruộng đất.
Nhà Trần không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp.
Bài tâp: Em hãy đánh dấu x vào ô trống mà em cho là đúng về những việc làm của nhà Trần để củng cố chính quyền.
Hệ thống quan lại thời Trần được sắp xếp quy củ hơn thời Lý.
Bộ máy nhà nước theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền.
Bộ luât đời Trần giống thời Lý và có bổ sung thêm một số điều về tư hữu tài sản và mua bán ruộng đất.
Nhà Trần không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp.
x
x
x
DẶN DÒ
- Học thuộc bài.
- Chuẩn bị bài: Phõ`n II/ Nhà Trõ`n xõy du?ng quõn dụ?i
và pha?t triờ?n kinh tờ? ( SGK/ 52).
Chuẩn bị nội dung bài học theo yêu cầu câu hỏi SGK.


Trân trọng cảm ơn và kính chúc sức khoẻ các thầy cô giáo !
Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi.