Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

TRường thcs Trị quận
Tổ: KHXH
GIáO VIÊN: Vũ THị Lệ HằNG
thao giảng lịch sử lớp 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy nêu những dẫn chứng thể hiện sự phát triển giáo dục dưới thời Lý ?
Năm 1070 xây dựng Văn Miếu thờ Khổng Tử và là nơi dạy học cho các con Vua.
Năm 1075 mở khoa thi đầu tiên để tuyển chọn quan lại.
Năm 1076 mở quốc tử giám cho con em quí tộc đến học sau đó mở rộng cho con em quan lại và những người giỏi trong nước đến học.
Chùa một cột
Văn Miếu
MỘT SỐ THÀNH TỰU THỜI LÝ
QuốcTử Giám
Rồng thời Lý
Đền thờ 8 vị vua Lý
Đầu rồng thời Lý
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 22
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
3. Pháp luật thời Trần
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua,
tồn tại trong 216 năm:
- Lý Thái Tổ (1009-1028): 19 năm
- Lý Thái Tông (1028-1054): 26 năm
- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 18 năm
- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 55 năm
- Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm
- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm
- Lý Cao Tông (1175 -1210) : 35 năm
- Lý Huệ Tông (1210-1224): 14 năm
- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
(Thời kì đạt đến đỉnh cao của
sự thịnh trị)
(Chính sự dần
dần sút kém)
“Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chØ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì”.
“ChÝnh sù ngµy mét ®æ n¸t, ®ãi kÐm x¶y ra lu«n lu«n. Nh©n d©n cïng quÉn, khèn khã, giÆc c­íp næi lªn ë nhiÒu n¬i”
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
Qua hai đoạn trích trên em cho biết tỡnh hỡnh nhà Lý cuối thế kỉ XII như thế nào?
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
- Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu, chính quyền không chăm lo đời sống nhân dân, quan lại ăn chơi sa đọa.
Hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra,
nhân dân li tán khắp nơi.

CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
- Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu, chính quyền không chăm lo đời sống nhân dân, quan lại ăn chơi sa đọa.
Hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra, nhân dân li tán khắp nơi.
- Một số thế lực phong kiến địa phương nổi dậy.
Tiết 23
- Nhà Lý buộc phải dựa vào thế lực họ Trần để chống lại các lực lượng nổi loạn.

CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
1009
1028
1072
1054
1128
1138
1
2
3
4
5
6
lý tháI tổ
lý tháI tông
lý thánh tông
lý nhân tông
lý thần tông
Lý ANH TÔNG
- Tháng 12 năm Ất Dậu (đầu năm 1226) Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh. Nhà Trần được thành lập.
- Một số thế lực phong kiến địa phương nổi dậy.
- Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu, chính quyền không chăm lo đời sống nhân dân, quan lại ăn chơi sa đọa.
Hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra, nhân dân li tán khắp nơi.
- Nhà Lý buộc phải dựa vào thế lực họ Trần để chống lại các lực lượng nổi loạn.

Triều Lý tồn tại sau 216 nam, trải qua 9 đời vua thỡ tan rã. Việc nhà Trần thay nhà Lý có thể nói là một sự kiện lịch sử đặc biệt. Trong lịch sử, việc thay thế một triều đại đều phải qua các cuộc đấu tranh. Nhưng ở thời Trần, việc thay đổi triều đại không xảy ra đổ máu. Mọi việc đều diễn ra dưới sự sắp đặt khôn khéo của Trần Thủ Dộ nên rất êm thấm, nhẹ nhàng, hợp lý. Diều đó chứng tỏ Trần Thủ Dộ là một nhà chính trị sáng suốt, tài ba và khôn ngoan.
Theo em việc vương triều Trần thành lập có điểm gỡ đặc biệt ?
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tËp quyền
Nước Dại Việt thế k? XIII

NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
THUẬN HÓA
Bộ máy chính quyền thời Trần được tổ chức như thế nào?
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
- Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp: triều đình, các đơn vị hành chính trung gian, cấp hành chính cơ sở là xã.
Em hãy vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần?

SƠ Dồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
Cấp triều dỡnh
Các đơn vị hành chính trung gian
Các đơn vị hành chính Cơ sở
Quan van
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
Các cơ quan
Quốc
Sử viện
Thái
Y
viện
Tôn
nhân
phủ
Các ch?c quan
Hà
đê
sứ
Khyến nông
sứ
đồn
điền
Sứ
12 lộ
( Chánh, phó An phủ sứ)
Phủ
( Tri phủ)
Châu, huyện
( Tri châu, tri huyện))
Xã
( Xã quan)
Vua
Thái Thượng Hoàng
đại thần
TháI thượng hoàng

Các chức quan
Các cơ quan
dồn
điền
Sứ
Khuyến
Nông
Sứ
Hà
đê
Sứ
Tôn
Nhân
phủ
TháI
Y
Viện
Quốc
Sử
viện
Xã
(Xã quan)
Châu, huyện
(Tri châu, tri huyện)
phủ
(Tri phủ)
12 Lộ
(Chánh, phó An phủ sứ)
Cõ?p xa~
Cấp triều đình
Cấp đơn vị hành chính trung gian
vua
Quan vAN
Quan võ
đại thần
Xã
(Xã quan)
Châu, huyện
(Tri châu, tri huyện)
24 lộ - phủ
(Tri phủ)
Cõ?p xa~
Cấp triều đình
Cấp đơn vị hành chính trung gian
vua
Quan vAN
Quan võ
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÝ
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI TRẦN
THẢO LUẬN: Tìm những điểm mới trong việc xây dựng bộ máy quan lại và đơn vị hành chính Thời Trần so với Thời Lý ? 3 phút
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
- Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp: triều đình, các đơn vị hành chính trung gian, cấp hành chính cơ sở là xã.
+ Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng.
* Điểm mới:
+ Đặt thêm một số cơ quan: Quốc sử viện, Thái y viện..,và một số chức quan: Hà đê sứ, Khuyến nông sứ…
+ Cả nước chia lại thành 12 lộ.

CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
- Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền gồm ba cấp: triều đình, các đơn vị hành chính trung gian, cấp hành chính cơ sở là xã.
+ Thực hiện chế độ Thái thượng hoàng.
* Điểm mới:
+ Đặt thêm một số cơ quan: Quốc sử viện, Thái y viện..,và một số chức quan: Hà đê sứ, Khuyến nông sứ…
+ Cả nước chia lại thành 12 lộ.
- Các quý tộc họ Trần đuợc phong vương hầu và ban thái ấp.

CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
=>Nhận xét: Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh,quy củ, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao.


Em có nhận xét gì về tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần?
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
3. Pháp luật thời Trần
- Năm 1230 ban hành bộ Quốc triều hình luật.

Tư liệu đại cương LSVN
Em hãy nêu những điểm mới trong bộ Quốc triều hình luật?
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII-XIV)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
§13.NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
Tiết 23
1. Nhà Lý sụp đổ
2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền
3. Pháp luật thời Trần
- Năm 1230 ban hành bộ Quốc triều hình luật
+ Đặt cơ quan Thẩm hình viện để xử kiện.
+ Xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản, quy định cụ thể về việc mua bán ruộng đất.
* Điểm mới:

TRÒ CHƠI ĐOÁN CHỮ
H
N
A
TR
A
N
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
H
N
A
TR
A
N
NHÀ TRẦN
TRÒ CHƠI ĐOÁN CHỮ
Tên vị vua cuối cùng của triều đại nhà Lý ?
Lý Anh Tông
Lý Cao Tông
Lý Chiêu Hoàng
Lý Huệ Tông
C
CÂU SỐ 1
CÂU SỐ 2
Ai l� ngu?i cú cụng trong vi?c th�nh l?p nh� Tr?n?
Tr?n Qu?c Tu?n
Tr?n Th? D?
Tr?n C?nh
Tr?n Qu?c To?n


B
CÂU SỐ 3
Tên một bộ luật của nhà Trần là Quốc triều hình luật ?
x
CÂU SỐ 4
Một chế độ đặc biệt chỉ có ở nhà Trần là:
Chế độ lập Thái tử sớm
Chế độ Thái thượng hoàng
Chế độ lập nhiều Hoàng hậu
B
CÂU SỐ 5
Tên thật của vị vua đầu tiên thuộc triều Trần là Trần Cảnh?
x
CÂU SỐ 6
Viết chữ ( Đ ) đúng hoặc ( S ) sai vào trước các chữ cái sau đây.
A.Nhà Lý tồn tại từ năm 1009 đến cuối năm 1226.
B. Trần Thủ Độ buộc Lý Huệ Tông nhường ngôi choTrần Cảnh.
C. Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh.
D. Nhà Trần thay nhà Lý là cần thiết.
Đ
Đ
Đ
s
Bài 1. Nhận xét của em về việc nhà Trần thay thế nhà Lý?
A. Bảo vệ vua và hoàng tộc.
D. Bảo vệ quyền lợi phụ n?.
C. Bảo vệ quyền tư h?u tài sản, nhất là ruộng đất.
B. Bảo vệ sức kéo.
D. Dó là hành động đáng lên án.
C. Phù hợp với tỡnh hỡnh thực tế lúc bấy giờ.
B. Chuyện bỡnh thường trong lịch sử các triều đại phong kiến.
A. Không cần thiết phải thay thế triều đại nhà lý.
Bài 2. Diểm bổ sung pháp luật thời Trần so với thời Lý:
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ ĐÃ DỰ
TIẾT HỌC NÀY
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ LUÔN MẠNH KHỎE