Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

CHÀO CÁC THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
GV: LÊ THỊ THANH CHÂU
SỬ 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
Văn Miếu
Chùa một cột
Tượng A-di-đà
Tháp Phổ Minh
Rồng thời Lý
Em hãy cho biết giáo dục, văn hóa, nghệ thuật thời Lý phát triển như thế nào?
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
( THẾ KỈ XIII – XIV)
BÀI 13
Tiết 22
I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
NƯỚC ĐẠI ViỆT Ở THẾ KỈ XIII
CÁC VỊ VUA NHÀ LÝ
1. Lý Thái Tổ (húy Công Uẩn)
   Làm Vua 19 năm (1009 - 1028)
2. Lý Thái Tông (húy Phật Mã)
   Làm Vua 27 năm (1028 – 1054)
3. Lý Thánh Tông (húy Lý Nhật Tôn) Làm vua 17 năm (1054-1072)
4. Lý Nhân Tông (húy Lý Càn Đức) làm vua 56 năm (1072-1127)
5. Lý Thần Tông (húy Lý Dương Hoán) làm vua 10 năm (1128-1138)
7. Lý Cao Tông (húy Lý Long Càn) làm vua 35 năm (1176-1210)
6. Lý Anh Tông (húy Lý Thiên Tộ) làm vua 37 năm (1138-1175)
8. Lý Huệ Tông (húy Lý Hạo Sâm) làm vua 14 năm (1211-1224)
9. Lý Chiêu Hoàng (húy Lý Phật Kim) làm vua 1 năm (1224-1225)
Chương III NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Chương III NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tình hình nhà Lý cuối thế kỉ XII như thế nào?
- Suy yếu: Chính quyền không chăm lo đến đời sống nhân dân, quan lại ăn chơi sa đọa.
Chương III NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Những việc làm của nhà Lý dẫn đến những hậu quả gì?
Lũ lụt, hạn hán, mất mùa đói kém xảy ra…. > Dân chúng cực khổ, li tán.
Chương III NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Thái độ nhân dân như thế nào trước tình cảnh đất nước?
- Dân nghèo nổi dậy.
- Một số thế lực phong kiến ở địa phương đánh giết nhau, quấy phá nhân dân, chống lại triều đình
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Trước tình hình trên nhà Lý đã đối phó như thế nào?
Nhà Lý suy yếu buộc phải dựa vào thế lực họ Trần để chống lại các thế lực nổi loạn
Nhân cơ hội đó nhà Trần buộc Lý Chiêu Hoàng phải nhường ngôi cho Trần Cảnh vào tháng 12-1226
-> Nhà Trần thành lập.
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Các em có suy nghĩ gì về sự kiện Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh?
Trong ngày lễ lên ngôi của Trần Cảnh, tổng chỉ huy Trần Thủ Độ nhấn mạnh: “Hiện nay giặc cướp đều nổi, họa loạn mỗi ngày một tăng… nhà Lý suy yếu, thế nước nghiêng do nguy ngập. Nữ chúa Chiêu Hoàng không thể gánh vác nổi mới ủy thác cho chồng”
Em có nhận xét gì về sự ra đời của nhà Trần?
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Đền Hùng
Cổ Loa
Hoa Lư
Thăng Long
Xác định phạm vi lãnh thổ nhà Trần đã xây dựng ?
CÁC VUA HÙNG DỰNG NƯỚC Ở PHONG CHÂU
TRIỀU NGÔ ĐÓNG ĐÔ Ở CỔ LOA
TRIỀU ĐINH TIỀN LÊ ĐÓNG ĐÔ Ở HOA LƯ
Ở TRIỀU LÝ (1009 – 1225 ), ĐÓNG ĐÔ THĂNG LONG
TRIỀU TRẦN ( 1226 – 1400) ĐÓNG ĐÔ Ở THĂNG LONG.
Thăng Long
---
Thời Đinh-Tiền Lê
Đèo ngang
Thời Lý
---
D?o C?n c?
-------
Thời Trần
Đèo Hải Vân
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Sau khi lên nắm chính quyền nhà Trần đã làm gì?
Xây dựng, củng cố lại bộ máy nhà nước
Nhường ngôi sớm cho con
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức như thế nào?
- Quân chủ trung ương tập quyền, gồm 3 cấp: triều đình, các đơn vị hành chính trung gian và cấp hành chính cơ sở
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Thái thượng hoàng
Vua
Ở trung ương :
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Thái thượng hoàng
Vua
Quan văn
Quan võ
Ở trung ương :
Quốc sử viện
Thái y viện
Tôn nhân phủ
Hà đê sứ
Khuyến nông sứ
Đồn điền sứ
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Việc đặt ra các chức quan trông việc làng xã và trông coi việc sản xuất chứng tỏ điều gì?
Chứng tỏ bộ máy quan lại nhà Trần đã khá tiến bộ và phát triển
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Chính quyền địa phương được tổ chức như thế nào?
12 lộ
(Chánh, phó An phủ sứ)
Phủ
(Tri phủ)
Châu, Huyện
(Tri châu, Tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI TRẦN


Thái Thượng Hoàng
Vua
Quan văn
(họ Trần)
Quan võ
(họ Trần)
Các cơ quan, chức quan
Quốc
Sử viện
Thái
Y
Viện
Tôn
Nhân
Phủ
Hà
Đê
Sứ
Khuyến
Nông
Sứ
Đồn
Điền
Sứ
12 lộ
Chánh, phó An phủ sứ
Phủ
(Tri phủ)
Châu, Huyện
(Tri châu, Tri Huyện)
Xã
(Xã quan)
Cấp triều đình
Cấp triều đình
Các đơn vị hành chính trung gian
Cấp hành chính cơ sở
Vua
Quan võ
Quan võ
24 Lộ
Phủ
Huyện
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý
Bộ máy quan lại và đơn vị hành chính thời Lý, thời Trần có gì giống và khác. Nhận xét?
Hương, xã
- Nhà Trần thực hiện chế độ Thái Thượng Hoàng.
- Nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ tập quyền
Giúp việc cho vua có các quan đại thần, quan, võ
- Các quan đại thần phần lớn do họ Trần nắm giữ.
Đặt thêm các cơ quan, chức quan
Quan lại được xem xét, thưởng, phạt
- Các quí tộc được phong vương, ban thái ấp. Quan lại được cấp bổng lộc
- Cả nước chia 12 lộ.
Nhận xét: Bộ máy quan lại và các đơn vị hành chính thời Trần được hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn thời Lý; chế độ tập quyền thời Trần được củng cố hơn thời Lý, có thêm nhiều cơ quan quản lí nhà nước.
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Quốc
Triều
Hình
Luật
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Em có nhận xét gì về hình luật thời Trần so với thời Lý?
- Hình luật thời Trần giống như thời Lý
- Luật xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13 NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Cơ quan pháp luật thời Trần so với thời Lý như thế nào?
Tăng cường, hoàn thiện
- Thẩm hình viện để xét xử
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Tiết 22 Bài 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỶ XIII
I - NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Quan hệ vua-quan với nhân dân thời Trần như thế nào ?
- Có sự khác biệt nhưng chưa sâu sắc
Chuông ở thềm điện Long Trì
Vua đi thăm các địa phương
BÀI TẬP
1. Hãy đánh dấu nhân (X) vào ô trống ý em cho là đúng.
Nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của nhà Lý là
A. chính quyền không chăm lo đến đời sống của nhân dân, quan lại ăn chơi sa đoạ.
B. hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra, đời sống nhân dân khổ cực.
C. Khởi nghĩa nông dân nổ ra ở khắp nơi.
D. quân Tống tiến công xâm lược nước ta và lật đổ nhà Lý.
X
X


Bài tập
2/ Điểm bổ sung về pháp luật thời Lý?

A. bảo vệ vua và hoàng tộc.

B. bảo vệ sức kéo trâu, bò.
C. bảo vệ quyền tư hữu tài sản nhất là ruộng đất.
D. bảo vệ quyền lợi phụ nữ.
BÀI TẬP
3/ Một chế độ đặc biệt chỉ có ở triều nhà Trần là
A. lập thái tử sớm.
B. Thái thượng hoàng.
C. lập nhiều hoàng hậu.
D. Nhiếp chính vương.
4/ Điền khuyết:
- Bộ luật thành văn đầu tiên nước ta là .………………………………. được viết dưới thời ……
- Đến thời Trần, ban hành bộ luật mới gọi là ……………………………………………………………..
- So với pháp luật thời Lý, pháp luật thời Trần …………………………
bộ Hình thư
Lý
tăng cường và hoàn thiện hơn
Quốc triều hình luật
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
* Bài vừa học :
- Nhà Trần thành lập trong hoàn cảnh nào?
- Em hãy vẽ lại sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần?
- Nêu nhiệm vụ của các cơ quan thời Trần?
- Những nét chính về pháp luật thời Trần?
* Bài sắp học: Bài 13(TT) II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
Tìm hiểu:
- Những chủ trương và biện pháp xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng nhà Trần
- Nhà Trần đã làm gì để khôi phục và phát triển kinh tế
- Nội dung h27,28 nói lên điều gì?
xin chân thành cảm ơn quý thầy cô cùng các em