Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN CẨM KHÊ
TRƯỜNG THCS YÊN TẬP
giáo viên: nguyễn thị kim ngân
nhiệt liệt chào mừng các thầy cô đến dự giờ sử lớp 7b

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu sự phát triển về giáo dục,văn hóa thời Lý?
+ Giáo dục:
-Năm 1070 Văn Miếu được xây dựng ở Thăng Long, thờ Khổng Tử
-1075 khoa thi đầu tiên được mở để tuyển chọn quan lại
1076 Quốc Tử Giám được mở cho con em quý tộc vào học
+Văn hóa:
-Văn học chữ hán phát triển
Đạo phật được truyền bá rộng rãi
Các hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian đa dạng phong phú


KIỂM TRA BÀI CŨ
Quan sát một số hình ảnh sau đây, em hãy nhận xét về nghệ thuật thời Lý?

Tượng Phật Adiđà
Chùa Một Cột
Văn miếu
Văn miếu
Hình rồng
Hình rồng
Nhận xét:
- Nghệ thuật thời Lý phát triển đa dạng đặc biệt là các công trình kiến trúc và điêu khắc thể hiện trình độ tài năng của các nghệ nhân đương thời. Ngoài ra các loại hình nghệ thuật ca hát (hát chèo) được phổ biến, nhất là trong những ngày lễ hội…
- Phong cách nghệ thuật đa dạng, độc đáo và linh hoạt của nhân dân thời Lý đã đánh dấu sự ra đời của một nền văn hoá riêng biệt của dân tộc: Văn hoá Thăng Long.
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua, tồn tại trong 215 năm:
- Lý Thái Tổ (1009-1028): 19 năm
- Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm
- Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm
- Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm
- Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm
- Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm
- Lý Cao Tông (1176-1210) : 35 năm
- Lý Huệ Tông (1211-1224): 14 năm
- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
(THẾ KỈ XIII- XIV)

TIẾT 22.BÀI 13:
NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Cuối thế kỉ XII tình hình nhà Lý như thế nào?
Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì”.
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì”.
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
Cuối thế kỉ XII tình hình nhà Lý như thế nào?
1.Nhà Lý sụp đổ
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII- XIV)

TIẾT 22.BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP

1/ Nhà Lý sụp đổ.
+ Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu.
Chính trị: chính quyền
không còn quan tâm đến đời sống nhân dân,
quan lại ăn chơi sa đọa.
Điều này ảnh hưởng ra sao đến đời sống nhân dân?
Theo em nhà Trần thay nhà Lý có cần thiết không? Vì sao
Kinh tế: Sa sút, mất mùa liên tiếp xảy ra
Xã hội: Đời sống nhân dân khổ cực,loạn lạc nổi lên ở khắp nơi



+Tháng 12/1226 nhà Trần thành lập
CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN (THẾ KỈ XIII- XIV)

TIẾT 22.BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
I/ NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
Việc nhà Trần thay nhà Lý có thể nói là một sự kiện lịch sử đặc biệt. Trong lịch sử, việc thay thế một triều đại đều phải qua các cuộc đấu tranh. Nhưng ở thời Trần, việc thay đổi triều đại không xảy ra đổ máu. Mọi việc đều diễn ra dưới sự sắp đặt khôn khéo của Trần Thủ ẹộ nên rất êm thấm, nhẹ nhàng, hợp lý. ẹiều đó chứng tỏ Trần Thủ ẹộ là một nhà chính trị sáng suốt, tài ba và khôn ngoan.
TIẾT 22.BÀI 13:
NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
Thăng Long
---
Thời Đinh Tiền Lê
Đèo ngang
---
Thời Lý
Đảo Cồn cỏ
-------
Thời Trần
Đèo Hải Vân
Ngày nay
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII
2. Nhà Trần củng cố chế độ
phong kiến tập quyền
TIẾT 22.BÀI 13:
NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
Sau khi lên nắm quyền điều đầu tiên nhà Trần làm là gì?
TIẾT 22.BÀI 13:
NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
Cấp triều dỡnh
Các đơn vị hành chính trung gian
Các đơn vị hành chính Cơ sở
Quan van
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
Các cơ quan
Quốc
Sử viện
Thái
Y
viện
Tôn
nhân
phủ
Các ch?c quan
Hà
đê
sứ
Khuyến nông
sứ
đồn
điền
Sứ
12 lộ
( Chánh, phó An phủ sứ)
Phủ
( Tri phủ)
Châu, huyện
( Tri châu, tri huyện))
Xã
( Xã quan)
Vua
Thái Thượng Hoàng
THẢO LUẬN NHÓM
TIẾT 22.BÀI 13:
NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
Vua
Quan vaên
Quan văn
24 lộ, phủ
(Tri phủ, tri châu)
Huyện
Hương, Xã
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI lý
? So với bộ máy nhà nước thời Lý, thời Trần có gì giống và khác? Nhận xét?
Nhận xét: Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao.
+ Giống nhau : Đều tổ chức theo chế độ quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền
+ Khác nhau : - Nhà Trần thực hiện chế độ Thái Thượng Hoàng
- Các chức quan đại thần đều do người họ Trần năm giữ
- Đặt thêm một số chức quan và cơ quan chuyên trách
TIẾT 22.BÀI 13:
NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII(T1)
Nhà Trần thực hiện chính sách gì?
3/ Pháp luật thời Trần.
Ban hành bộ luật mới: Quốc triều
hình luật.
Đặt cơ quan Thẩm hình viện để
xét xử̉ việc kiện cáo.
Luaät Hình thö thôøi Lyù vaø Quoác trieàu hình luaät thôøi Traàn coù ñieåm gì gioáng vaø khaùc nhau ?
Quốc triều hình luật thời trần bổ sung thêm:
-Xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản - Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất
=> Pháp luật được tăng cường và hoàn thiện hơn
Chuông ở điện
Long Trì
Vua đi thăm các địa phương
Từ cuối TK XII - đầu TK XIII, nhà Lý bước vào thời kì suy yếu, không đủ năng lực quản lí đất nước, xã hội rối loạn, đời sống nhân dân cực khổ. Trong bối cảnh đó, nhà Trần thay thế nhà Lý quản lí đất nước là cần thiết đối với quốc gia, xã hội Đại Việt bấy giờ.
- Bằng nhiều biện pháp tích cực, nhà Trần đã củng cố được chế độ quân chủ trung ương tập quyền, tăng cường pháp luật; nhờ vậy quốc gia Đại Việt thời Trần đã có bước phát triển mới về nhiều mặt : quân đội, kinh tế …

Lời kết
Moät cheá ñoä ñaëc bieät chæ coù ôû trieàu nhaø Traàn :
a. Cheá ñoä laäp Thaùi töû sôùm.
b. Cheá ñoä Thaùi thöôïng hoaøng.
c. Cheá ñoä laäp nhieàu hoaøng haäu.
2. Điền vào chỗ trống:
Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta là ............. được viết dưới thời .........
Đến thời Trần, ban hành bộ luật mới gọi là ...........
.......................
So với pháp luật thời Lý, pháp luật thời Trần ..........
................................................
Bộ hình thư
Lý
Quốc triều
cường và hoàn thiện hơn.
hình luật
Được tăng
Bài Tập
1. Chọn đáp án đúng nhất
n
a
r
T
a
h
n
à
u
ê
C
h
n
ả
v
ầ
g
r
o
n
L
r
n
i
i
y
i
h
T
C
ệ
ý
H
Tro` choi doa?n ô ch?
Vị vua đầu tiên của nhà Trần là ai?
2. Vị vua cuối cùng của nhà Lý là ai?
3. Cơ quan nào chuyên việc chưa bệnh trong cung vua?
4. Người đặt nền móng cho sự ra đời chính thức của họ Trần là ai ?
5. Thời Trần ban hành bộ luật nào?
6. Tên một chức quan đứng đầu châu.
T
h
ầ
n
ủ
đ
ộ
T
h
i
r
i
C
h
i
n
i
h
u
ề
Q
u
ố
c
t
ậ
u
l
v
h
ẩ
m
T
n
i
ệ
T
T
u
n
â`
r
T
A`
h
n
h
l
7. Tên một co quan chuyên xét xử các vụ kiện
H
DẶN DÒ
Học bài.
Xem bài mới: Phần II/ Nhà Trần
xây dựng quân đội và phát triển kinh tế
( SGK/ 52).

XIN CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ