Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

Chùa Một Cột
Văn Miếu
QuốcTử Giám
Rồng thời Lý
Đầu rồng thời Lý
chương iii: nước đại việt thời trần (thế kỉ xiii - xiv)
tiết 21 - bài 13: nước đại việt ở thế kỉ xiii
“Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến hành mọi việc thổ mộc không ngừng, nghe nói ngoài kinh thành có giặc cướp, cũng giả vờ làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham thích của cải. Các bầy tôi (quan lại) đều bắt chước, tranh nhau bán quan buôn ngục, ngoài ra không còn nghĩ đến việc gì”.
“ChÝnh sù ngµy mét ®æ n¸t, ®ãi kÐm x¶y ra lu«n lu«n. Nh©n d©n cïng quÉn, khèn khã, giÆc c­íp næi lªn ë nhiÒu n¬i”
(Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
Qua hai đoạn trích trên em cho biết tỡnh hỡnh nhà Lý cuối thế kỉ XII như thế nào?
Trong ngày lễ lên ngôi của Trần Cảnh, điện tiền chỉ huy sứ Trần Thủ Độ nhấn mạnh: “ Hiện nay giặc cướp đều nổi, họa hoạn ngày một tăng… nhà Lý suy yếu, thế nước nghiêng đổ nguy ngập. Nữ chúa Chiêu Hoàng không thể gánh vác nổi mới ủy thác cho chồng”
“ Khâm định Việt sử thông giám cương mục”
Em có nhận xét gì về việc nhà Trần được thành lập?
Vua
Quan vaên
Quan võ
24 lộ, phủ
(Tri phủ, tri châu)

Huyện

Hương, Xã
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI lý
Vua - Thái Thượng Hoàng
Quan van
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
Các cơ quan
Các chức quan
Quốc sử
viên
Thái
y
viên
Tôn nhân phủ
Hà đê
sứ
Khuyến nông sứ
đån ®iÒn sø
12 lộ
(Chánh, phó an phủ sứ)
Phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri chậu tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Vua
Quan vaên
Quan võ
24 lộ, phủ
(Tri phủ, tri châu)
Huyện
Hương, Xã
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI lý
So sánh điểm giống và khác nhau của bộ máy nhà nước thời Trần với bộ máy nhà nước thời Lý?
Vua
(Thái Thượng Hoàng)
Quan van
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
SƠ ẹồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
12 lộ
(Chánh, phó an phủ sứ)
Phủ
(Tri phủ)
Châu, huyện
(Tri chậu tri huyện)
Xã
(Xã quan)
Cấp
Triều đình
Cấp
trung gian
Cấp
cơ sở
* Giống nhau:
- Bộ máy quan lại thời Trần cũng giống như thời Lý: được tổ chức theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền, gồm 3 cấp:
+ Cấp triều đình.
+C?p các đơn vị hành chính trung gian (từ lộ, phủ, huyện, châu).
+ Cấp hành chính cơ sở: xã.
* Khác nhau:
- Thực hiện chế độ thái thượng hoàng.
- Đặt thêm một số cơ quan: quốc sử viện, thái y viện...
- Đặt thêm một số chức quan: hà đê sứ, khuyến nông sứ, đồn điền sứ.
- Cả nước chia lại thành 12 lộ.
Thời Trần
Dèo Hải Vân
Ngày Nay
Em có nhận xét như thế nào về tổ chức bộ máy nhà nước thời Trần so với thời Lý?
Chuông ở điện Long Trì
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1
2
3
4
5
6
7
1. Từ gồm 9 chữ cái. Tên chức quan tuyển mộ người đi khẩn hoang ở nhà Trần?
3.Từ gồm 6 chữ cái. Tên chức quan trông coi việc đắp đê và bảo vệ đê điều ở nhà Trần?
2. Từ gồm 12 chữ cái. Tên vị nữ hoàng đế trong lịch sử Việt Nam?
4. Từ gồm 15 chữ cái. Các vua Trần đặt lệ nhường ngôi sớm cho con và tự xưng là gì?
5. Từ gồm 8 chữ cái. Đây là vị vua đầu tiên của nhà Trần?
7. Từ gồm 12 chữ cái. Tên chức quan chăm lo, khuyến khích nông dân sản xuất ở nhà Trần.
6. Từ gồm 9 chữ cái. Đây là người đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng nhà Trần?
Dặn dò
- Học và làm bài tập đầy đủ.
- Xem tiếp phần II: Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế.