Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào?
Cuối TK XII, vua, quan nhà Lý ăn chơi sa đọa, không chăm lo đời sống nhân dân.
→ Hạn hán, lụt lội xảy ra liên miên, đời sống nhân dân cực khổ, nhiều nơi nổi dậy đấu tranh.
12/ 1226, Lý Chiêu Hoàng phải nhường ngôi cho Trần Cảnh
→ Nhà Trần thành lập.


ĐÁP ÁN
Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức theo chế độ ?
Phong kiến phân quyền
B. Quân chủ trung ương tập quyền
C. Quân chủ chuyên chế
D. Nhà nước chuyên chế
B. Quân chủ trung ương tập quyền
ĐA
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII (tt)
Tiết 22
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
Sau khi được thành lập nhà Trần đã làm gì để cai quản đất nước?
- ổn định tình hình chính trị xã hội
- Xây dựng chính quyền mới
- Tổ chức lại quân đội và củng cố quốc phòng
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
Vì sao mới thành lập nhà Trần lại rất quan tâm tới việc xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng?
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
Quân đội nhà Trần gồm mấy bộ phận ?
- Quân đội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ
Thế nào là cấm quân?
Thế nào là quân ở các lộ?
Nước ta luôn đứng trước nguy cơ ngoại xâm (nhất là thời kì đế quốc Mông - Nguyên đang mở rộng xâm lược).

Cấm quân được tuyển chọn từ những trai tráng khoẻ
mạnh ở quê hương nhà Trần (Tức Mặc, Nam Định).
Quân các lộ đồng bằng gọi là chính binh, ở miền núi
gọi là phiên binh
?. Vì sao nhà Trần chỉ tuyển chọn những thanh niên khoẻ mạnh ở quê hương họ Trần?
- Vì để tăng độ tin cậy trong việc bảo vệ triều chính, cấm quân có nhiệm vụ bảo vệ vua hoàng thành , triều đình.
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
Quân đội nhà Trần gồm: Cấm quân và quân ở các lộ
Quân ở các lộ
Cấm quân
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
Quân đội nhà Trần được tuyển dụng theo chính sách và chủ trương nào?
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông”
- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhụê không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội
- Quân đội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông”
- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội
“ Khi trong nước không có việc thì cho quân lính về
làm ruộng; khi có việc chinh chiến, thì hết thảy mọi
người dân đều là quân lính. Thế quân cường thịnh”
( Khâm định Việt sử thông giám cương mục)
Trả lời
Chính sách “ Ngụ binh ư nông” có thể huy động
1 lực lượng lớn khi có chiến tranh, toàn dân là lính,
xây dựng được khối đoàn kết giữa kinh tế với quốc
phòng, sản xuất nông nghiệp với các tổ chức vũ trang
Chủ trương: “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt
đông”: Lực lượng quân đội tinh nhuệ, thiện chiến
Những chính sách và chủ trương đó có tác dụng như thế nào?
ĐA




Hình 27: Những chiến binh thời Trần
Chứng tỏ nước ta luôn bị giặc ngoại xâm đe doạ vì vậy
nhân dân ta thường xuyên luyện tập võ nghệ, sẵn sàng
chống ngoại xâm bảo vệ tổ quốc, hình vẽ phản ánh tinh
thần thượng võ của dân tộc với chủ trương đúng đắn “ quân
lính cốt tinh nhuệ, không cốt đông”.
Hoàn chỉnh , quy củ, được học tập binh pháp và
luyện tập võ nghệ
Hình vẽ trên nói lên điều gì về tình hình nước ta dưới triều Trần?

Em có nhận xét gì về quân đội thời Trần?

Quân đội nhà Trần luyện võ
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
Quân đội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông”
- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội
- Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ
Thảo luận nhóm cặp đôi (theo bàn)
So với thời Lý quân đội nhà Trần có điểm gì
giống và khác?
- Giống:+ Gồm 2 bộ phận chính: Cấm quân và quân ở các lộ
+ Xây dựng quân đội theo chính sách “ Ngụ binh ư nông”

- Khác: + Quân đội được tuyển dụng ở quê hương họ Trần
+ Chủ trương : “ Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”
ĐA
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
Quân đội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông”
Để củng cố quốc phòng nhà Trần đã làm gì?
Cử tướng giỏi đóng giữ các vị trí hiểm yếu, nhất là biên giới phía Bắc
- Vua Trần thường đi tuần tra việc phòng bị ở các nơi

- Chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhụê không cốt đông”,xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội.
- Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
Để ổn định chính trị, xã hội, củng cố quốc phòng nhà Trần đã làm gì?
Nhà Trần đã thực hiện nhiều
chủ trương, biện pháp nhằm
phục hồi và phát triển kinh
tế
Để phục hồi và phát triển kinh tế nông nghiệp, nhà Trần đã thực hiện những chủ trương gì?
Chú trọng việc khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh mương.
a. Nông nghiệp
Tên chức quan nhà Trần đặt để trông coi việc sửa chữa đắp đê?
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê.
Cảnh đắp đê dưới thời Trần
Hiện nay để nông nghiệp phát triển, đồng lúa không bị ngập lụt nhà nước ta có biện pháp gì?
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT Ở THẾ KỈ XIII
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
Chú trọng việc khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh.
a. Nông nghiệp
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê.
Em có nhận xét gì về chủ trương phát triển nông nghiệp của nhà Trần?
Chủ trương phát triển nông nghiệp của nhà Trần rất phù hợp, kịp thời đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân
Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển
“ Năm 1266, nhà Trần cho phép các vương hầu,
công chúa, phò mã, cung tần chiêu tập những người
phiêu tán không có sản nghiệp làm nô tì để khai khẩn
ruộng hoang,lập điền trang. Vương hầu có điền trang
từ đấy.”
( Đại Việt sử kí toàn thư)

Điền trang là gì?
Điền trang là ruộng tư của vương
Hầu, quý tộc thời Trần do khai hoang
mà có
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
a. Nông nghiệp
b. Thủ công nghiệp
Nêu các loại hình thủ công nghiệp ở thời kì này?
- Thủ công nghiệp nhà nước
- Thủ công nghiệp trong nhân dân
VÁN IN THỜI TRẦN
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
a. Nông nghiệp
b. Thủ công nghiệp
Em có nhận xét về tình hình thủ công nghiệp thế kỉ XIII?
Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển.
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
a. Nông nghiệp
b. Thủ công nghiệp
c. Thương nghiệp
Nêu một vài nét về tình hình thương
nghiệp dưới thời nhà Trần?

- ở các làng xã, chợ mọc lên ngày càng nhiều
Thăng Long bên cạnh Hoàng thành đã có 61 phường
Buôn bán với thương nhân nước ngoài cũng phát triển nhất là Vân Đồn (Quảng Ninh)
Xây dựng nhiều chợ
- Buôn bán với nước ngoài diễn ra sôi nổi
Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển.
Vân Đồn( Quảng Ninh) ngày xưa
Vân Đồn ( Quảng Ninh) ngày nay
Thông tin:
- Vân Đồn nằm ở phía Đông Nam vịnh Hạ Long( thuộc tỉnh Quảng Ninh). Đây là cảng ngoại thương đầu tiên của nước ta
- Là nơi có vị trí tự nhiên thuận lợi để thuyền bè qua lại,trú đỗ nằm trên trục hàng hải từ trung quốc xuống các nước vùng Đông Nam Á.
“ Thuyền bè nước ngoài đến tụ hội ở đây( Hội Thống,
Vân Đồn), mở chợ ngay trên thuyền. Cảnh buôn bán thật
là thịnh vượng”
( An Nam tức sự)
II. NHÀ TRẦN XÂY DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1.Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng
Quân đội nhà Trần gồm:Cấm quân và quân ở các lộ
-Chính sách: “ Ngụ binh ư nông”
- Chủ trương: “Quân lớnh cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội
- Học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ
2. Phục hồi và phát triển kinh tế
a. Nông nghiệp
Chú trọng việc khai hoang, đắp đê, nạo vét kênh .
- Đặt chức quan Hà Đê Sứ trông coi , đốc thúc việc đắp đê.
Nông nghiệp nhanh chóng phục hồi và phát triển
b. Thủ công nghiệp
c. Thương nghiệp
Các xưởng thủ công của nhà nước và nhân dân được phục hồi và phát triển.
Xây dựng nhiều chợ
- Buôn bán với nước ngoài diễn ra sôi nổi
1
2
3
4
5
1. (6 chữ cái): Đây là một chức quan trông coi việc sửa, đắp ?
H À Đ Ê S Ứ
2. (9 chữ cái):Trung tâm kinh tế sôi nổi dưới thời Trần ?
T H Ă N G L O N G
3. (13 chữ cái): Một bộ phận của quân đội nhà Trần ?
Q U Â N Đ Ị A P H Ư Ơ N G
4. ( 6 chữ cái): Trung tâm buôn bán với nước ngoài có tàu bè qua lại đông đúc ?
V Â N Đ Ồ N
N Ạ O V É T K Ê N H
5. (10 chữ cái): Đây là một biện pháp tưới tiêu cho đồng ruộng ?
TRẢ LỜI CÂU HỎI Ô CHỮ
Đ
Ắ
P
Đ
Ê
Câu hỏi hàng dọc:
Đây là một việc làm nói lên sự quan tâm của nhà Trần đến việc thuỷ lợi, để phòng chống lũ lụt bảo vệ mùa màng ?
Củng cố
* Điền từ thích hợp vào chỗ trống:
- Quân đội nhà Trần được tuyển dụng theo chính sách
“……………………….” và theo chủ trương “ Quân
lính cốt tinh nhuệ, không……………”, xây
dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội.
- Quân đội nhà Trần được học tập ……………và
luyện tập………….. thường xuyên.
Ngụ binh ư nông
cốt đông
binh pháp
võ nghệ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
+ Học bài cũ:
- Nhà Trần tổ chức quân đội như thế nào ?
- Biện pháp để củng cố quốc phòng .
Các biện pháp để khôi phục và phát triển kinh tế ?
Trả lời câu hỏi cuối bài học
+ Bài mới:
- Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông cổ
- Mục đích xâm lược Đại Việt của quân Mông Cổ
- Nhà Trần đã có chuẩn bị và kháng chiến chống quân Mông Cổ như thế nào ?
- Tại sao quân Mông cổ rất hùng mạnh mà bị ta đánh bại ?
Xin chân thành cảm ơn
quý thầy cô
các em học sinh!