Bài 13. Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII

TRU?NG THCS Ninh Hịa
Ngu?i th?c hi?n : D?ng Van G?u
Chương III: Nước Đại Việt Thời Trần
(Thế kỉ XIII - XIV)
I. Nhà Trần thành lập
B�i 13: Nu?c D?i Vi?t th? k? XIII
Đền thờ các vua Trần - Thiên Trường (Nam Định)
Chương III: Nước Đại Việt Thời Trần
(Thế kỉ XIII - XIV)
I. Nhà Trần thành lập
B�i 13: Nu?c D?i Vi?t th? k? XIII
1.Nhà Lý sụp đổ:
a. Nguyên Nhân nhà Lý sụp đổ:
1. Nh� Lý sụp đổ
a. Nguyên nhân Nh� Lý s?p d?
- Cuối thế kỷ XII, vua quan nhà Lý ăn chơi sa đoạ, không quan tâm đến đời sống của nhân dân.
Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua, tồn tại trong 215 năm:
- Lý Thái Tổ (1009-1028). - 19 năm
- Lý Thái Tông (1028-1054). - 27 năm
- Lý Thánh Tông (1054-1072).- 17 năm
- Lý Nhân Tông (1072-1127). - 56 năm
- Lý Thần Tông (1128-1138). - 10 năm
- Lý Anh Tông (1138-1175). - 37 năm
- Lý Cao Tông (1176-1210). - 35 năm
- Lý Huệ Tông (1211-1224). - 14 năm
- Lý Chiêu Hoàng (1224-1225).- 1 năm
1. Nh� Lý sụp đổ
a. Nguyên nhân Nh� Lý s?p d?
- Cuối thế kỷ XII, vua quan nhà Lý ăn chơi sa đoạ, không quan tâm đến đời sống của nhân dân.
- Dân chúng cực khổ, nhiều nơi nổi dậy đấu tranh.
Lược đồ nước
Đại Việt thời Lý
b- Nhà Trần thành lập.
- Tháng 12 năm 1226, Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh.
? Qua câu nói của Trần Thủ Độ, em thấy việc nh� Trần thành lập có cần thiết không? Tại sao?
Trong ngày lễ lên ngôi của Trần cảnh, tổng chỉ huy Trần Thủ Độ nhấn mạnh: " Hiện nay, giặc cướp đều nổi, hoạ loạn mỗi ngày một tăng. nhà Lý suy yếu, thế nước nghiêng đổ, nguy ngập. Nữ chúa Chiêu Hoàng không thể gánh vác nổi mới uỷ thác cho chồng"
Triều Lý tồn tại sau 215, trải qua 9 đời vua thì tan rã. Việc nhà Trần thay nhà Lý có thể nói là một sự kiện lịch sử đặc biệt.
Trong lịch sử, việc thay thế một triều đại đều phải qua các cuộc đấu tranh. Nhưng ở thời Trần, việc thay đổi triều đại không xảy ra đổ máu. Mọi việc đều diễn ra dưới sự sắp đặt khôn khéo của Trần Thủ Độ nên rất êm thấm, nhẹ nhàng, hợp lý. Điều đó chứng tỏ Trần Thủ Độ là một nhà chính trị sáng suốt, khôn ngoan.
2. nHà TRầN CủNG Cố CHế Độ PHONG KIếN TậP QUYềN
Lược đồ
Đại Việt
Thời Trần
Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức theo chế độ quân chủ Trung ương tập quyền gồm 3 cấp:
Cấp triều đình.
Các đơn vị hành chình trung gian.
Cấp hành chính cơ sở.
2. nHà TRầN CủNG Cố CHế Độ PHONG KIếN
TậP QUYềN
SƠ Đồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
Cấp triều đình
Các đơn vị hành chính trung gian
Các đơn vị hành chính Cơ sở
Vua
TháI Thượng Hoàng
Quan văn
(Họ Trần)
Quan võ
(Họ Trần)
Các cơ quan
Quốc
Sử viện
Thái
Y
viện
Tôn
nhân
phủ
Các chức quan
Hà Đê
sứ
Khuy?n
nụng
s?
Đồn điền sứ
12 lộ
( Chánh, phó An phủ sứ)
Phủ
( Tri phủ)
Châu, huyện
( Tri châu, tri huyện))
Xã
( Xã quan)
Vua
Quan văn
Quan võ
24 lộ, phủ
(Tri phủ, tri châu)
Huyện
Hương, Xã
SƠ Đồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI TRầN
SƠ Đồ Bộ MáY NHà NƯớC THờI lý
So với bộ máy nhà nước thời Lý, thời Trần có gì giống và khác? Nhận xét?
Bài tập thảo luận
Nội dung thảo luận:
+ Giống: Bộ máy quan lại.
+ Khác:
- Nhà Trần thực hiện chế độ Thái Thượng Hoàng.
- Các quan đại thần phần lớn do họ Trần nắm giữ.
- Đặt thêm các cơ quan, chức quan để trông coi sản xuất.
- Cả nước chia làm 12 lộ.
+ Nhận xét: Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao.

3. Pháp luật thời Trần

Quốc triều hình luật.
Ban hành Quốc Triều Hình Luật
3. Pháp luật thời Trần.

- Ban hành Quốc Triều Hình Luật.
- Đặt cơ quan Thẩm Hình Viện để xét xử việc kiện cáo.
Chuông ở thềm Điện Long Trì- Bắc Ninh
Vua đi thăm
các địa phương
Chương III: Nước Đại Việt Thời Trần
(Thế kỉ XIII - XIV)
Bài 13: Nước Đại Việt thế kỉ XIII
Tiết 21: I. Nhà Trần thành lập
1. Nhà Lý sụp đổ.
a. Nguyên nhân nhà Lý sụp đổ:
- Cuối thế kỷ XII, vua quan nhà Lý ăn chơi sa đoạ, không chăm lo đến đời sống của nhân dân.
- Dân chúng cực khổ nhiều nơi, nổi dậy đấu tranh.
b. Nhà Trần thành lập:
- Tháng 12/1226, Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh.
2. Nhµ TrÇn cñng cè chÕ ®é phong kiÕn tËp quyÒn.
Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức theo chế độ quân chủ Trung ương tập quyền gồm 3 cấp:
Cấp triều đình.
Các đơn vị hành chình trung gian.
Cấp hành chính cơ sở
3. Ph¸p luËt thêi TrÇn.
- Ban hµnh quèc triÒu h×nh luËt.
- §Æt c¬ quan ThÈm H×nh ViÖn ®Ó xÐt xö viÖc kiÖn c¸o.


Bài 1. Nhận xét của em về việc nhà Trần thay thế nhà Lý?

A. Bảo vệ vua và hoàng tộc.

D. Bảo vệ quyền lợi phụ nữ.
C. Bảo vệ quyền tư hữu tài sản, nhất là ruộng đất.
B. Bảo vệ sức kéo.

D. Đó là hành động đáng lên án.
C. Phù hợp với tình hình thực tế lúc bấy giờ.

B. Chuyện bình thường trong lịch sử các triều đại phong kiến.

A. Không cần thiết phải thay thế triều đại nhà lý.

Bài 2. Điểm bổ sung pháp luật thời Trần so với thời Lý:

n
a
r
t
a
h
n
A
u
e
c
h
n
a
v
a
g
r
o
n
l
r
n
i
I
y
i
H
T
C
e
y
h
Trò chơi ô chữ
Một từ gồm 8 chữ cái. Đây là tên thật của vị vua
đầu tiên thuộc triều Trần.
2. Tên vị vua cuối cùng của triều đại Lý gồm 12 chữ cái.
3. Tên một cơ quan chuyên coi chữa bệnh trong cung vua, gồm 9 chữ cái.
4. Tên một người có công khởi dựng sự nghiệp họ Trần, gồm 9 chữ cái.
5. Tên bộ luật của nhà Trần gồm 17 chữ cái.
6.Tên một chức quan đứng đầu các Châu, gồm 7 chữ cái
7.Một từ gồm 12 chữ cái, Đó là tên cơ quan chuyên xét xử các vụ kiện cáo.
t
h
a
n
u
d
o
T
h
i
r
i
c
h
i
n
i
h
u
e
q
u
o
c
T
a
u
l
h
h
a
m
t
e
v
i
t
t
u
Nhà Trần
n
Xin chân thành cảm ơn !