Bài 13. Ngưng đọng hơi nước trong khí quyển. Mưa

B�I 13
NGƯNG ĐỌNG HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN. MƯA

Các đai khí áp và gió trên Trái Đất
1. Khí áp
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
Dựa vào hình bên giải thích ảnh hưởng của khí áp đến lượng mưa?
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
1. Khí áp
- Khu vực mưa ít: vùng hoạt động của áp cao; vùng chí tuyến, vùng cực
- Khu vực mưa nhiều: vùng hoạt động của áp thấp; vùng ôn đới hải dương
- Nguyên nhân:
+ Các khu khí áp thấp hút gió và đẩy không khí ẩm lên cao, sinh ra mây và mưa nên thường là nơi có lượng mưa lớn trên Trái Đất.
+ Các khu khí áp cao, không khí ẩm không bốc lên được, lại chỉ có gió thổi đi, không có gió thổi đến nên thường là nơi ít mưa.
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
- Nhóm 1: Frông
- Nhóm 2: Gió
- Nhóm 3: Dòng biển
- Nhóm 4: Địa hình
Nghiên cứu trang 49 SGK, cho biết những nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa ?
Cùng với những kiến thức đã học, hãy giải thích sự phân bố trên.
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
2. Frông
Sơ đồ Frông khí quyển
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
Mưa lớn
Ví dụ: vùng Đông Nam Á, Đông Á, Tây Âu.
Do sự tranh chấp khối không khí nóng và không khí lạnh dọc các frông đã dẫn đến nhiễu loạn không khí và sinh ra mưa.
Gió tây ôn đới
Gió mùa
ẤN
ĐỘ
DƯƠNG
THÁI

BÌNH

DƯƠNG
ĐẠI


TÂY



DƯƠNG
Những loại gió nào gây mưa nhiều, loại gió nào gây mưa ít? Vì sao?
3. Gió
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
Mưa lớn
Ví dụ: vùng Đông Nam Á, Đông Á, Tây Âu.
Do sự tranh chấp khối không khí nóng và không khí lạnh dọc các frông đã dẫn đến nhiễu loạn không khí và sinh ra mưa.
Gió trong lục địa, gió Mậu dịch
Ví dụ: Trung Á
Gió mùa
Ví dụ: Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á…
- Những vùng nằm sâu trong nội địa, không có gió từ đại dương thổi vào nên mưa ít.
- Miền chịu ảnh hưởng của gió Mậu dịch mưa it vì gió Mậu dịch là gió khô
- Miền chịu ảnh hưởng của gió mùa thường mưa nhiều
Giải thích vì sao miền ven Đại Tây Dương của Tây Bắc châu Phi cùng nằm ở vĩ độ như nước ta, nhưng Tây Bắc châu Phi có khí hậu nhiệt đới khô, còn nước ta lại có khí hậu nhiệt đới ẩm, mưa nhiều?

230
00
VỆT NAM
Dòng biển Benghela
DÒNG BIỂN CALAHARI
DÒNG BIỂN NÓNG
TÂY BẮC
CHÂU PHI
DÒNG BIỂN GHINÊ
DÒNG BIỂN THEO GIÓ MÙA
DÒNG BIỂN CƯRÔXIVÔ
DÒNG BIỂN LẠNH
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
Mưa lớn
Ví dụ: vùng Đông Nam Á, Đông Á, Tây Âu.
Do sự tranh chấp khối không khí nóng và không khí lạnh dọc các frông đã dẫn đến nhiễu loạn không khí và sinh ra mưa.
Gió trong lục địa, gió Mậu dịch
Ví dụ: Trung Á
Gió mùa
Ví dụ: Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á…
- Những vùng nằm sâu trong nội địa, không có gió từ đại dương thổi vào nên mưa ít.
- Miền chịu ảnh hưởng của gió Mậu dịch mưa it vì gió Mậu dịch là gió khô
- Miền chịu ảnh hưởng của gió mùa thường mưa nhiều
Nơi có dòng biển lạnh
Nơi có dòng biển nóng
Các miền ven bở đại dương có dòng biển nóng chảy qua thì mưa nhiều, ngược lại những nơi có dòng biển lạnh chạy qua mưa ít
Cho hình ảnh minh hoạ hãy nhận xét Địa hình ảnh hưởng như thế nào đến sự phân bố lượng mưa?
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
I. NH?NG NH�N T? ?NH HU?NG D?N LU?NG MUA
Mưa lớn
Ví dụ: vùng Đông Nam Á, Đông Á, Tây Âu.
Do sự tranh chấp khối không khí nóng và không khí lạnh dọc các frông đã dẫn đến nhiễu loạn không khí và sinh ra mưa.
Gió trong lục địa, gió Mậu dịch
Ví dụ: Trung Á
Gió mùa
Ví dụ: Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á…
- Những vùng nằm sâu trong nội địa, không có gió từ đại dương thổi vào nên mưa ít.
- Miền chịu ảnh hưởng của gió Mậu dịch mưa it vì gió Mậu dịch là gió khô
- Miền chịu ảnh hưởng của gió mùa thường mưa nhiều
Nơi có dòng biển lạnh
Nơi có dòng biển nóng
Các miền ven bở đại dương có dòng biển nóng chảy qua thì mưa nhiều, ngược lại những nơi có dòng biển lạnh chạy qua mưa ít
Đỉnh núi cao
- Nơi địa hình cao nhất định
- Nơi sường đón gió
- Cùng một sườn đón gió, càng lên cao mưa nhiều. Tuy nhiên, đến một độ cao nào đó sẽ không mưa.
- Cùng một dãy núi thì sườn đón gió mưa nhiều, sườn khuất gió mưa ít.
Sơ đồ sự phân bố lượng mưa theo vĩ độ
1. Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều theo vĩ độ
Nhiều
Ít
Ít
Nhiệt độ cao, độ ẩm lớn
Nhận nhiều gió, độ ẩm lớn
Nhiệt độ thấp, không khí khô
II. S? PH�N B? MUA TR�N TR�I D?T
Nhiều
Nhiệt độ cao, không khí khô
Dựa vào hình 13.1, phân bố lượng mưa theo vĩ độ. Giải thich tình hình phân bố mưa theo vĩ độ.
Dựa vào hình 13.2, lượng mưa thay đổi như thế nào giữa 2 bờ lục địa ở vĩ độ 300 từ Đông sang Tây? Giải thích tình hình phân bố trên.
2. Lượng mưa không đều do ảnh hưởng của đại dương
Gần hay xa biển
Bờ Đông hay bờ Tây
Gần
Xa
Bờ Đông
Bờ Tây
Nhiều
Độ ẩm lớn
Ít
Độ ẩm ít
Nhiều
Dòng biển nóng
Ít
Dòng biển lạnh
Củng cố bài
Địa hình
Dòng biển
Gió
Frông
khí áp
Mưa ít
Mưa nhiều
b. Sai.
a. Đúng
Vi?t Nam cĩ lu?ng mua luơn cao hon c�c v�ng kh�c cĩ c�ng vi d? vì Vi?t Nam :
a. Nằm trong vùng áp .
d. Nhiều gió quanh năm.
c. Gần xích đạo và gần biển.
b. Là vùng chịu ảnh hưởng của gió mùa.
Củng cố bài
Giĩ M?u d?ch mang mua nhi?u cho v�ng quanh xích:
Điền vào chỗ trống sau đây các từ cho câu chính xác:
V�ng ven bi?n cĩ lu?ng mua v�ng n?m s�u trong n?i d?a, vì v�ng bi?n cĩ d? ?m
B?� c�c l?c d?a cĩ lu?ng mua b? l?c d?a, vì b? � cĩ dịng bi?n ch?y qua, nu?c nhi?u; cịn b?� cĩ dịng bi?n ch?y qua, nu?c khơng
Nhiều hơn
lớn
Đông
nhiều hơn
Tây
Đông
nóng
bốc hơi
Tây
lạnh
bốc hơi
Dặn dò
Học bài : trả lời các câu hỏi trang 52, trong SGK
Chuẩn bị: Bài 14 : Thực hành về khí hậu