Bài 13. Lực ma sát

LỰC MA SÁT
TRƯỜNG THPT GIO LINH
TỔ VẬT LÝ
GV: PHẠM CÔNG ĐỨC
?
Phải chăng mâu thuẫn với định luật II Newton ?
Em hãy quan sát và cho nhận xét ?
?
QUAN SÁT HiỆN TƯỢNG ?
Fms
Fk
?
QUAN SÁT HiỆN TƯỢNG ?
Fms
Fk
?
Vậy thế nào là lực ma sát trượt?
I. MA SÁT TRƯỢT
LỰC MA SÁT
Khi một vật chuyển động trượt trên một bề mặt
thì bề mặt tác dụng lên vật (tại chỗ tiếp xúc)
một lực ma sát trượt cản trở chuyển động của
vật trên mặt đó.
1. Lực ma sát trượt.
I. MA SÁT TRƯỢT
LỰC MA SÁT
1. Độ lớn lực
ma sát trượt.
Thí nghiệm :Móc lực kế vào khúc gỗ rồi kéo theo phương ngang cho khúc gỗ chuyển động thẳng đều. Khi đó, lực kế sẽ cho ta biết điều gì ?.
2. Độ lớn lực
ma sát trượt phụ thuộc vào những yếu tố nào?
I. MA SÁT TRƯỢT
LỰC MA SÁT
1. Độ lớn lực
ma sát trượt.
Thí nghiệm :Móc lực kế vào khúc gỗ rồi kéo theo phương ngang cho khúc gỗ chuyển động thẳng đều. Khi đó, lực kế sẽ chỉ độ lớn lực ma sát trượt tác dụng vào vật.
2. Độ lớn lực
ma sát trượt phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Fms
Fk
QUAN SÁT HIỆN TƯỢNG ?
Fms
Fk
Độ lớn ma sát trượt có phụ thuộc diện tích bề mặt tiếp xúc?
Phụ thuộc vào yếu tố nào?
Fms
Fk
Fms
Fk
I. MA SÁT TRƯỢT
LỰC MA SÁT
Vậy em có kết luận gì?

1. Độ lớn lực
ma sát trượt phụ thuộc vào những yếu tố nào?
2. Hệ số ma sát trượt.
ĐỘ LỚN LỰC MA SÁT TRƯỢT
b. Tỉ lệ với độ lớn của áp lực:
c. Phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của hai mặt tiếp xúc.
a.Không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc và tốc độ của vật
I. MA SÁT TRƯỢT
LỰC MA SÁT
1. Độ lớn lực
ma sát trượt.
2. Độ lớn lực
ma sát trượt phụ thuộc vào những yếu tố nào?
3. Hệ số ma sát trượt.
(N)
(N)
Hệ số ma sát trượt phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của hai mặt tiếp xúc. Không có đơn vị, và được dùng để tính độ lớn của lực ma sát trượt.
II. Lực ma sát lăn :
Lực ma sát lăn là lực ma sát xuất hiện khi một vật lăn trên mặt một vật khác và cản lại chuyển động lăn của vật.
* Đặc điểm :Lực ma sát lăn cũng tỉ lệ với áp lực N nhưng hệ số ma sát lăn nhỏ hơn hệ số ma sát trượt hàng chục lần.
II. Lực ma sát lăn :
Lực ma sát lăn là lực ma sát xuất hiện khi một vật lăn trên mặt một vật khác và cản lại chuyển động lăn của vật.
* Đặc điểm :Lực ma sát lăn cũng tỉ lệ với áp lực N nhưng hệ số ma sát lăn nhỏ hơn hệ số ma sát trượt hàng chục lần.
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
LỰC MA SÁT
Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật ,lăn trên một vật khác,để cản trở chuyển động lăn của vât.
Trong trường hợp lực ma sát trượt có hại,
người ta thường dùng con lăn hay ổ bi đặt xen vào giữa hai mặt tiếp xúclàmgiảm ma sát.
II.LỰC MA SÁT LĂN
II.Ma sát lăn:

Nói chung là có hại.
Disc brake
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
Khi ta kéo khúc gỗ bằng một lực nhỏ mà nó vẫn
chưa chuyển động. Vậy phải có một lực nào đó
cân bằng với lực kéo giữ cho khúc gỗ đứng yên,
đó chính là lực ma sát nghỉ.
III. Lực ma sát nghỉ :
Lực ma sát nghỉ là lực ma sát xuất hiện ở mặt tiếp xúc khi vật đứng yên.
* Đặc điểm :- Lực ma sát nghỉ luôn luôn cân bằng với ngoại lực đặt vào vật, hướng song song với mặt tiếp xúc
- Độ lớn: Fmsn=k’N (k’ là hệ số ma sát nghỉ)
Fk
Fmsn
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
Khi ta kéo khúc gỗ bằng một lực nhỏ mà nó vẫn
chưa chuyển động. Vậy phải có một lực nào đó
cân bằng với lực kéo giữ cho khúc gỗ đứng yên,
đó chính là lực ma sát nghỉ.
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
a. Lực ma sát nghỉ có hướng ngược với hướng
của lực tác dụng song song với mặt tiếp xúc,
có độ lớn bằng độ lớn của lực tác dụng, khi vật
còn chưa chuyển động.
b. Khi lực tác dụng song song với mặt tiếp xúc
lớn hơn một giá trị nào đó thì vật sẽ trượt.
=> Lực ma sát nghỉ có độ lớn cực đại bằng giá
trị này.
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
3. Vai trò của lực
ma sát nghỉ.
Hãy so sánh độ lớn giữa lực ma sát nghỉ cực
đại và lực ma sát trượt?
Lực ma sát nghỉ cực đại sẽ có giá trị lớn hơn
lực ma sát trượt.
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
3. Vai trò của lực
ma sát nghỉ.
Lực ma sát nghỉ có một vai trò quan trọng
trong đời sống của chúng ta.
Nhờ có lực ma sát nghỉ, ta mới có thể cầm nắm
, đi lại, đối với người, động vật, xe cộ, lực ma
sát nghỉ đóng vai trò lực phát động làm cho các
vật chuyển động được.
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
3. Vai trò của lực
ma sát nghỉ.
I. MA SÁT TRƯỢT
II. MA SÁT LĂN
III. MA SÁT NGHỈ
LỰC MA SÁT
1. Thế nào là lực
ma sát nghỉ?
2. Đặc điểm của
lực ma sát nghỉ.
3. Vai trò của lực
ma sát nghỉ.
Một số thí nghiệm về lực ma sát:
LỰC MA SÁT
Giải thích hiện tượng sau:
Khi ngựa kéo xe, theo định luật III Newton
thì khi ngựa tác dụng vào xe 1 lực thì xe cũng
sẽ tác dụng lại ngựa 1 lực có cùng độ lớn
nhưng ngược chiều, vậy tại sao ngựa có thể
kéo xe về phía trước mà không bị xe kéo
ngược lại về phía sau?
5
4
3
2
1
Do ngựa tác dụng
lực ma sát nghỉ
lên mặt đất lớn hơn
lực ma sát nghỉ
do xe tác dụng lên
mặt đất, nên lực
phát động của ngựa
lớn hơn của xe nên
sẽ kéo xe về phía
trước.
c.Ma sát nghỉ :

Ma sát nghỉ có lợi giúp ta cầm nắm được các vật, sinh ra lực phát động giúp con người và động vật ……chuyển động được.
Bạn nghỉ sao nếu thế giới không còn ma sát ?
II. Lực ma sát lăn :