Bài 13. Lực ma sát

Kiểm Tra bài cũ
Câu 1 : Hai lực như thế nào gọi là hai lực cân bằng ?
Câu 2 : Phát biểu định luật I của NewTon.
Thí nghiệm của Galilê
Tại sao viên bi dừng lại ?
Bài 13
LỰC MA SÁT
Các loại lực ma sát
Lực ma sát trượt
Lực ma sát lăn
Lực ma sát nghỉ
1. Đặc điểm của lực ma sát trượt
Lực ma sát trượt xuất hiện khi nào ? Đặt ở vị trí nào ?
Nhận xét về phương và chiều của lực ma sát trượt
Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật này trượt trên bề mặt của vật khác và đặt tại chỗ tiếp xúc của hai bề mặt
Lực ma sát trượt cùng phương với phương chuyển động và ngược chiều với chiều chuyển động của vật
2. Cách đo độ lớn của lực ma sát trượt
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến độ lớn của lực ma sát trượt
Tốc độ của vật
Diện tích tiếp xúc
Áp lực
Vật liệu hai mặt tiếp xúc
Tình trạng hai mặt tiếp xúc
Độ lớn của lực ma sát phụ thuộc vào yếu tố nào? Nêu phương án thí nghiệm kiểm chứng
a) Tốc độ của vật
Độ lớn của lực ma sát trượt không phụ thuộc vào tốc độ của vật
b) Diện tích tiếp xúc
Độ lớn của lực ma sát trượt không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc của hai bề mặt
c) Độ lớn của áp lực
Độ lớn của lực ma sát trượt tỉ lệ với độ lớn của áp lực
d) Vật liệu bề mặt tiếp xúc
Độ lớn của lực ma sát trượt phụ thuộc vào vật liệu của hai mặt tiếp xúc
e) Tình trạng bề mặt tiếp xúc
Độ lớn của lực ma sát trượt phụ thuộc vào tình trạng bề mặt tiếp xúc
4. Công thức của lực ma sát trượt
5. Vận dụng
Câu 1 : Tính độ lớn của lực ma sát trượt khi cho một vật có khối lượng 5 kg trượt trên mặt phẳng, biết hệ số ma sát giữa vật và mặt phẳng là 0,5.
Giải
Trọng lực đóng vai trò là áp lực
N = P = mg = 5.10 = 50 N
Độ lớn của lực ma sát trượt là
5. Vận dụng
Câu 2 : Cách viết công thức lực ma sát trượt như sau
Đúng hay sai ? Giải thích.
Cách viết như trên là sai, vì viết như vậy có nghĩa vector lực ma sát và vector áp lực cùng phương, cùng chiều nhưng trên thực tế hai vector này luôn vuông góc với nhau.
m
II. LỰC MA SÁT LĂN
- Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt vật khác để cản trở chuyển động lăn của vật
- Lực ma sát lăn có đặc điểm giống đặc điểm của lực ma sát trượt nhưng hệ số ma sát lăn nhỏ hơn hệ số ma sát trượt hàng chục lần.
- Biểu thức:
1. Sự xuất hiện
2. Đặc điểm
II. LỰC MA SÁT LĂN
3. Vai trò của lực ma sát lăn
Làm giảm lực ma sát trượt bằng cách dùng các con lăn, ổ bi…
Sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ
III.LỰC MA SÁT NGHỈ
- Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi vật đang đứng yên nhưng chịu tác dụng của ngoại lực để cản trở xu hướng chuyển động của vật
µ là hệ số ma sát nghỉ. Không có đơn vị, phụ thuộc vào từng cặp vật liệu tiếp xúc.
Độ lớn:
2. Đặc điểm
III.LỰC MA SÁT NGHỈ
- Lực ma sát nghỉ song song với mặt tiếp xúc, ngược chiều lực tác dụng
- Điểm đặt: nằm trong phần tiếp xúc giữa hai vật.
Fmsn
Fđh
- Lực ma sát nghỉ đóng vai trò là lực phát động làm cho các vật chuyển động
3 ) Vai trò của lực ma sát nghỉ :
- Lực ma sát nghỉ giúp ta cầm nắm các vật, giúp mọi vật có thể đứng yên trên mặt đất…