Bài 13. Khái niệm về năng lượng và chuyển hóa vật chất

BÀI 13
KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ SỰ CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT

Chương III
CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
I. Năng luợng và các dạng năng lượng trong tế bào

1. khái niệm :Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công


Trạng thái của năng lượng :
+Thế năng: là loại năng lượng dự trữ, có tiềm năng sinh công
+Động năng: là dạng năng lượng sẵn sàng sinh ra công
Hoá năng
Quan sát quá trình lăn hòn bi, theo em, giao đoạn nào là động năng, giai đoạn nào là thế năng ?
+ -
+ -
+ -
?
Em hãy cho biết đâu là thế năng, đâu là động năng trong các quá trình sau
- Cơ năng:
- Hóa năng:
Liên kết giữa các nguyên tử
Cắt đứt liên kết hóa học
- Điện năng:
+ -
+ -
+
Điện tĩnh
Điện động
Thế năng
Thế năng
Thế năng
Động năng
Động năng
Động năng
2.Các dạng năng lượng trong tế bào:
-Năng lượng trong tế bào tồn tại ở các dạng : hoá năng, nhiệt năng, điện năng ….
+Nhiệt năng: giữ ổn định nhiệt độ cho cơ thể, tế bào, không có khả năng sinh công
+Hoá năng : năng lượng tiềm ẩn trong các liên kết hoá học ( dạng năng lượng chủ yếu trong tế bào )
3. ATP- đồng tiền năng lượng của tế bào:
a.Cấu tạo:
ATP là hợp chất cao năng gồm 3 thành phần
+Bazơ nitơ adenine
+Đường ribôzơ
+3 nhóm photphat


3
Tổng hợp ATP trong ty thể
ATP truyền năng lượng cho các hợp chất khác thông qua chuyển nhóm phôtphat cuối để trở thành ADP, ADP lại lập tức gắn thêm nhóm phôphat để trở thành ATP
P
P
sự tạo thành ATP
b. Sử dụng năng lượng ATP trong tế bào:
-Tổng hợp nên chất hoá học cần thiết cho tế bào
-Vận chuyển các chất qua màng, đặc biệt là vận chuyển chủ động tiêu tốn năng lượng
Sinh công cơ học đặc biệt sự co cơ, hoạt động lao động
II. Chuyển hoá vật chất :
Khái niệm: chuyển hoá vật chất là tập hợp các phản ứng sinh hoá xảy ra bên trong tế bào
Bản chất của chuyển hoá vật chất:
+Đồng hoá: tổng hợp các chất hữu cơ phức tạp từ những chất đơn giản
+Dị hoá: Phân giải các chất hữu cơ phức tạp thành các chất đơn giản
Dị hoá cung cấp năng lượng cho quá trình đồng hoá và các hoạt động sống khác của tế bào
*Vai trò: -Giúp tế bào thực hiện các đặc tính đặc trưng khác của sự sống như sinh trưởng, phát triển , cảm ứng và sinh sản
-Chuyển hoá vật chất luôn kèm theo chuyển hoá năng lượng.

II. Chuyển hoá vật chất :
sự chuyển hoá vật chất trong sinh giới