Bài 13. Khái niệm về năng lượng và chuyển hóa vật chất

Sự sống có những đặc trưng cơ bản nào?
Được cấu tạo tế bào.
Sinh trưởng và phát triển
Sinh sản.
Cảm ứng, vận động.
Trao đổi chất và năng lượng.
Trong các đặc trưng trên thì đặc trưng nào là cơ bản nhất?
CHƯƠNG III: CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
BÀI13: KHÁI QUÁT VỀ NĂNG LƯỢNG VÀ CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
Nguyễn Như Quỳnh
THPT Quế Võ 3
Em hãy cho biết năng lượng là gì?
I. NĂNG LƯỢNG VÀ CÁC DẠNG NĂNG LƯỢNG TRONG TẾ BÀO
1. Khái niệm năng lượng
Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi:
Trạng thái tồn tại của năng lượng?
Các dạng năng lượng trong tế bào?
- Năng lượng là ®¹i l­îng ®Æc tr­ng cho khả năng sinh công
- Trạng thái tồn tại của năng lượng là:
+ Động năng Là dạng năng lượng sẵn sàng sinh công
+ Thế năng là loại năng lượng dự trữ, có tiềm năng sinh công
- Các dạng năng lượng trong tế bào: Hoá năng, nhiệt năng, điện năng,…Năng lượng chủ yếu của tế bào là hoá năng ( Năng lượng tiềm ẩn trong các liên kết hoá học) đặc biệt là ATP.
2. ATP- đồng tiền năng lượng của tế bào
Tại sao ATP được gọi là đồng tiền năng lượng của tế bào?
ATP luôn được tạo ra
ATP được sử dụng ngay cho các hoạt động của tế bào.
Cấu trúc hóa học
a. Cấu trúc ATP
- ATP( ađênôzin tri photphat) có cấu tạo 3 thành phần: bazơ nitơ(Ađênin), đường ribôzơ, 3 nhóm phốt phát
- Liên kết giữa 2 nhóm photphát cuối cùng trong ATP dễ bị đứt ra để giải phóng năng lượng.
Cấu trúc không gian
ADP - ATP
- Tổng hợp nên các chất hoá học cần thiết cho tế bào.
- Vận chuyển các chất qua màng, đặc biệt là vận chuyển chủ động tiêu tốn nhiều năng lượng.
-Sinh công cơ học đặc biệt là sự co cơ, hoạt động, lao động.
b. Sử dụng năng lượng ATP trong tế bào
Năng lượng ATP trong tế bào được sử dụng như thế nào?
enzim
II. CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT
- Là tập hợp các phản ứng sinh hoá xảy ra bên trong tế bào
- Chuyển hoá vật chất luôn kèm theo chuyển hoá năng lượng.
Bản chất của chuyển hóa vật chất là gì?
- Đồng hoá: Tổng hợp các chất hữu cơ phức tạp từ các chất đơn giản.
Protein thức ăn
Axit amin
Màng ruột
Máu
Protein tế bào
Protein tế bào + O2
ATP và sản phẩm thải
ATP sinh công: co cơ, vận chuyển các chất…, sinh nhiệt.
1. Khái niệm
Thế nào là chuyển hóa vật chất?
- Dị hóa: Phân giải các chất hữu cơ phức tạp thành các chất đơn giản.
3.Vai trò
- Giúp đỡ cho tế bào thực hiện các đặc tính đặc trưng khác của sự sống như sinh trưởng, phát triển,cảm ứng và sinh sản
2. Bản chất
Quá trình tổng hợp và phân giải ATP
Pi: phốt phát vô cơ
Nếu ăn quá nhiều thức ăn giàu năng lượng mà cơ thể không sử dụng hết thì sẽ dẫn tới điều gì?
Để tránh hiện tượng này ta cấn phải có biện pháp gì trong vấn đề ăn uống?
Cần ăn uống hợp lí, kết hợp với nhiều loại thức ăn
Có hai dạng năng lượng được phân chia dựa trên trạng thái tồn tại của chúng là:
a. Động năng và thế năng
b. Hóa năng và điện năng
c. Điện năng và thế năng
d. Động năng và hóa năng
2. Năng lượng tích lũy trong các liên kết hóa học của các chát hữu cơ trong tế bào được gọi là:
a. Hóa năng
b. Điện năng
c. Nhiệt năng
d. Động năng
3. Yếu tố nào sau đây không có trong thành phần của phân tử ATP?
a. Bazơnitơ
b. Nhóm photphat
c. Đường
d. Prôtêin
4. Năng lượng của ATP tích lũy ở:
a. Cả 3 nhóm photphat
b. Hai liên kết photphat gần phân tử đường
c. Hai liên kết photphat ở ngoài cùng
d. Chỉ một liên kết photphat ngoài cùng
CỦNG CỐ
- Các em về học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Ôn tập kiến thức về enzim.
- Tìm hiểu trước bài “Enzim và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hóa vật chất.
Dặn dò
XIN CẢM ƠN QÚY THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ THAM GIA VÀO TIẾT HỌC!